Alþýðublaðið - 07.03.1934, Blaðsíða 2

MIÐVIKUDAGINN 7. MARZ 1934.
ALP't DUBLAÐIÖ
Í
Er Litvinoff á linunni?
Austur í Moskva situr stjórm,
þriöja alþjóðasambaindsins og
dregur línu á blað, hárfína og
langa — um fram alt hárfina —
handa söfnuðd sítnum kommúnist-
um, til' að fara eftir. Þiessi línu-
danz gengur eins og kunnugt er,
dauðans illa. Af hinum sárfáu
sálum, sem kallaðiar eru til að
stíga h'.nn kommúnistiska *viki-
vaka, era þeir teljandi, ssm á
línunni tolla til lengdar, og fer
fyrir flestum, eins-og tík Magnús-
ar sálarháska, er ha'nn gerðd
strykið yfir þveran grautaraskinn
og sagðá tíkinni, að öð'ru megitn
stryksins mætti hún eta, en hinu
megin mætti hún ekki eta, el’.a iit
af hljóta. Tikaranginn sksytti auð-
vitað ekkert um linuna, og fór
Magnús þá með hana upp á ofur
hátt fjall, glenti upp á benni
glyrnurnar á móti sólinni og hélt
henni í þieim stellingum, uns hún
var orðin steinblind á báðum
augum. Meiri háttar kommúnistar,
sem fara fram hjá sinni línu, eru
kaliaðir til Moskva, og fer ekki
sögum af, hverri meðferð þeir
sæta. Vel líklega eru viðhafðar
við þá einhverskonar Ijóslækning-
ar. En ekki þykja þeir, sem aftur
koma, sjá betur eftir en áður.
Magnús sálarháski var hýddur
fyrir tiltækið með tíkina — og
hver veit, nema einhverintíma, áð-
ur en sagan er öll, kunni þeim að
sárna um lendarnar, sem línuna
draga í stjórn þriðja alþjóða-
sambandsins austur þar. Má svo
fara, fyrr en varir, að öllum verði
augljóst, að barátta verkamanna
hefir þýðingarmeini hiutverki að
gegna, en að það hæfi, að þeir,
sem forystu fyrir þeim vilja hafa,
dundi sér við teórietiska línu-
drætti, alls konar meiningarlaust
hoþþ og hí og þess á milli trú-
bragðalegar bannfærinigar hver
á cð.um.
Annars mun línuspekin rúss-
neska, aðiallega, ef ekki eingöngu,
vera ætluð til útflutnings. Svo
mikið er vist, að stjórnendur
Ráðstjómarríkjanna blása á allar
l'ínur þriðja alþjóðasambandsins,
þegar ^eim býÖur svo við að
horfa og afneita jafnvel öllu þess
athæfi, ef þeir .telja sér einhvern
ávinning að í baráttunm — eða
samvinnunni — við hin kapítalist-
isku riki, er þeir eiga skifti vjið. Eru
engir forhertari tækifæi’issinnar í
heimsins pólitík en þeir.
Trúnaðaranaður ráðistjórnarinn-
ar í utanrikismálum er Maxim
Litvinoff, maður feitlaginn, jafn-
lyndur og góðlyndur, brosmildur
og ljúfur í viðmóti við hvern,
sem er áð eiga, — en sennilega
ekki allur þar sem hann er séður.
Hann hefir kyst Herriot hinn
franska mjúkum kossi, drukkið
dús við Mússólíni, gert samninga
við Mustapha Kemal um að lána
honum úr rýrum sjóði Ráðstjórnar-
ríkjatnina a. m. k. eina millj. rúblna
fyrir hvem kiommúnista, sem
hann hefir hengt, og faðmað Hitler
brosandi, ataðiain í óstorknuðu
blóði hins þýzka verkalýðs. Síðíir
bregður hann sér til Bandarikj-
anna setur upp loníietturnar og
skrifar Roosevelt í nafni Ráð-
stjórnarríkjanna eftirfarandi bréf:
Washington, 16. nóv. 1933.
Elskulegi herra forseti!
í tilefni af stjórnmáiasambandi
því, er komið verður á milli
beggja ríkisstjóma vorra, veitist
mér sá heiður, að tilkynna yður,
að samband hinnia sósíalistisku
Ráðstjómarríkja mun fylgja eftir-
farandi óumbreytanlegri stjórn-
málastefnu:
1. Aí> virða með fyllstu sam-
vizkusemi hinn ótviræða rétt
Bandaríkjanna að fara með sín
eigin málefni innan sinna vé-
banda, á þánn hátt, er þau sjál’f
kjósa, og að blanda sér á engan
hátt í innanríkismálefni Banda-
ríkjanna, lar.deigna þeirra eða ný-
lehda.
2. Að forðast sjálf og að koma
í veg fyrir, að persónur í þjón-
ustu ráðstjómarinnar, svo og
hvers konar stofnanir eða félags-
skapur, sem beyrir undir ráð-
stjómina eða ráðstjórnin getur
liaft hötnd í bagga með, beint e"ba
óbeint, þar msð ta'.dar stofnanir
eða félagsskapur, sem nýtur fjár-
hagslegs stuðnings frá ráðstjórn-
inni, — geri nokkuð það, leynt
eða Ijóst, er miðað getur til þess
á einhvern hátt að raska friði,,
fjárhagslegri afkomu, skipulagi
eða öryggi Bandaríkjanna, jafnt
í heild sinni sem í niokkrum hluta
þeirra, landeigna þeirra eða ný-
lenda, og einkum að sjá svo um,
að' ekkert verði gert, sem mið-
að getur til þess, að koma til
leiðar eða ýta undir vopnaða
uppreisn, svo og að hindra
hvers konar undirróðurs- eða út-
breiðslu-starfsemi, sem hefir það
markmið að vinna tjón friðhelgi
Bandaríkjanna, iandeigna þeirra
eða nýlenda, eða að breyta meö
ofheldi stjórnarskipun eða þjóð-
félagsskipulagi Bandaríkjanna,
^afmt í bei’.d sinni seml í nokkrum
hluta þ'eirra, landeigna þeirra eða
nýlenda.
3. Adi leyfa ekki, að stofnaður
sé eða hafist við innan landa-
mæra Ráðstjómarrikjainna neins
konar félagsskapur eða flokkur
Minningarútgáfan
af ritum
dr. Knud Rasmussen.
Mjng vönduð útgáfa í
3bindum, alls um 1150
bls., með fjölda ágætra
mynda. Kemur út í 36
heftum á kr. 1,20. Síðar
verður hægt að fá laus
bindi til þess að binda
ritin inn í.
Þeir, sem óska eö
vetða óskriendur,
ættu að geta sig fram
hið fyrsta, þar eð
bezt er að fylgjast
með frá byrjun.
Tekið á móti áskrif-
endum hjá:
— og að hindra innan landamæria
Ráðstjórnarrikjanna hvers konar
starfsemi sérhvers félagsiS'kapar
eða flokks, svo og erindreka eða
umboðsmanna sérhvers félags-
skapar eða flokks — sem gerir
kröfu til' að vera stjórn Banda-
rikjanna eða neynir að vinna tjón
friðhelgi Bandaríkjannia, landeign
þeirna eða nýlenda. Enn fnemur
að stofina ekki, styðja, styrkja
né leyfa innan landamæra sinna
nieins konar hernaðarfélagsskap
eða yopnaða flokka, s.em hafa
það markmið, að náðast með
vopnoim á Bandaríkin, landeignir
þeirna eða nýlendur, og að hindra
liðsaukningu slíks félagsskapar
eða flpkka.
4. Að, leyfa ekki að stofnaður sé
eða hafist við innan landamæra
Ráðstjómarríkjanna neins konar
félagsskapur eða flokkur — og
að' hitndra innan landamæra Ráð-
stjómarri'kjanna hvers konar
starfsemi sérhvers félagsiskapar
eða flokks, svo og erindreka eða
umboðsmanna sérhvers félags-
skapar eða flokks, — sem hefir
það markmið að steypa af stóli
eða að undirbúa að steypt verði
af stóli stjórn Bandaríkjanna eða
að bneyta með ofbeldi stjómar-
skipurn eða þ j ó ð f é! agss ki p u lagi
Bandaríkjanna, jafnt i heild sinni
sem í nokkrum hluta þeirra,
landeigna þeirra eða nýlenda.
£g er, elskulegi herra forseti,
yðat mjög einlægur
Maxim Litvinoff,
þjóðfulltrúi fyrir' utanrikismál
Ráðstjórnarríkjanna;.
Geta má nærri, að Roosievelt
hefir þakkað Litvinoff fyriir blíð-
skapinn, og skildu þeir með vin-
áttu.
Frá engu þessu er skýrt Litvi-
noff til1 hnjóðs. Hann er afreks-
maður fyrir sitt fólk og hefir
margt á sig lagt fyrir það, þar
á meðal það, sem hér hefir ver-
ið talið. Og sízt hefði ég viljað
faðma Hitler! En hins vegar verð-
ur p’ ia a’drei sagt um þann góða
mann, Litvinoff, að hann sé á
l-írmnní.
— a.
HANS FALLADA:
Hvað nú —
ungi maður?
telenzk þýöing eftir Magnús Ásgeirsson
„t>að gæti kainske orðið sieinna?" stamar Pinneberg.
„Meðain að tímiamir ern tai'iis og þeir eru? — meS,“ segir hieirría
Lehmainn og hristir höfuðið.
t’ögn.
Jæja, þá get ég farið. Það er sa'rna saigain aftur. — Aumingja
Pússer, hugsar PDnneberg. — Hann ætlar lað fara að kveðja, þiegar
Lehmann spyr alt í teinu eftir meðmælum, sem hann hafi. Pinme-
berg bneibir úr þeini' og réttir honum þau. Hendurnair á honum
titra gneinilega. Og ótúi hains er engin uppgerð. Hver herra Lehr
mainn er veit maður ekki, en í Mandielfeverzluninni starfa yfir
þúsuind manns, og Lehmann skrifstofustjóri ræður yfir öllum
þessum hóp og er þess vegna vol dugur maður. Kanske er hérna
Lehmainn að gera að gamni sínu. Meðmæíin eru öll ágæt og hann
les þau mjög hægt, og eftir því sem séð verður hafa þau ákaflega
lítil áhrif á hann. Síðan litur hann upp. Hann virðist hugsa sig um.
Hver veit? — hver veit?----
„Ja — tilbúinn áburð verzlum við hú a'.ls ekki með —“ Auð-
vitað. ^Þama kom það, og náttúrlega stendur Pinnebierg uppi eims
og þvara og stamar eitthvað um að hann hafi haldið---han;n
hafi hugsað — — að karlmanBafatuaður sé nú eiginlega hans
greiin, þótt hainn hafi fairilð í áhuxðinn út úr meyð til bráða|' íirgða.
Lehmiainn er svo skemt með þessu, áð hann endurtekur: „Nei, með
áburð verzlum, við neytndar ekki. Og ekki með kartöflur heldur."
Hann gæti auðvitað blandað öllum þeim fræ- og korn-tegundum
ilnn í (áiálið, sem nefndar eru i íneðmiælabréfinu frá Klednholz, en
honum finst þessi fyndni sín um kartöflurnar ekki merkilegri
en svo að hann lætur hér staðar numið. Það rymur í honum
spunnlng um það, hvort Pinmeberg hafi tryggmgarvottorðið sittt
og kvittun fyrir skatti. Svo þegiír han;n aftur, og hjá Ti'nneberg!
þoka en;n björtustu vonir fyrir myrkustu örvænting — og svo
birtir yfir honum aftur.
„Mergurilnn málisinis er sá,“ segir Lehmann, „að við bætum ekki
við okkur nýjum mcnnum, helidun þvert á móti, því að við segjuim
þeim upp, sem fyrir eru.“ En; samt heldur hann ennþá höndinni
kyrri á mfeðmælaiskjöluinum >og styður nú jafnvel lika gula, stóra
blýantiinum á þau. „An'nað mál er það, að við höfum leyfi til að
flytja fólk — það' allra dugbgasta — frá útibúunum okkar, lí
þjónustu okkar, og þér eruð einni af þeim alira duglegustu — er
eklci svo? Piinnebierg umlar eitthvað — eklki í mótmælaskyni þó,
og það er Lehmanin nóg. ,AÞér verðið fluttur hingað frá útibúinu
okkax í Breslau. Þér komið frá Breslau, ef ég man rétt. Það vill
svo vel til, að í karltmiafninafatadeildinni, sem þér verðið settur í,
er leingimn maður frá Bneslau. Skiljið þér mig?“ — Aftur tautar
Pimneberg eitthvað fynir munni sér, og Lehmann' tekur það full-
gilt sem svar. „Jæja, gott og vel, þér byrjið þá á morg.uin klukkain
átta. Gefið yður fram við ungfrú Semmlier þarna frammi, Þar
skriíið þér iuindir sainming og fáið allar nauðsynlegar upplýsí.igar.
Verið þér sælir."
„Verið þér sæl,ir,“ s.egir Pimneberg og hneigir sig og gengur
Útvarpsnotendum hefir, síðan Útvarpsstöðíslands
tók til starfa, fjölgað örar hér á landi en í nokkru
öðru landi álfunnar.
Einkum hefir fjölgunin verið ör nú að undan-
förnu. ísland hefir nú pegar náð mjög hárri hlut-
fallstölu útvarpsnotenda og mun, eftir pví sem
nú horfir, bráðlega ná hæstu tölu útvarpsnotenda
miðað við fólksfjölda.
Verð viðtækja er lægra hér á landi en í öðrum löndum álfunnar.
Viðtækjaverzlunin veitir kaupendum viðtækja meiri tryggingu um hagkvæm
viðskifti en nokkur önnur verzlun myndi gera, þegar bilanir koma fram í
tækjunum eða óhöpp ber að höndum.
Ágóða viðtækjaverzlunarinnar er b gum samkvæmt eingöngu varið til rekst-
urs útvarpsins, almennrar útbreiðslu þess og til hagsbótar fyrir * útvarpS-
notendur.
Takmarkið er:
Viðtækl inn á hvert heimili*
Vlðtækjaverzlun Ríkisins,
Lækjargötu 10 B. — Sími 3823.
I