Alþýðublaðið - 25.04.1934, Blaðsíða 3

MIÐVIKUDAGINN 25. APR. 1934.
alþýðublaðið
feikipsmál norðanlands
Jón Sigurðsson, isrindreki Al-
þýðiusambandsins, hiefir nú und-
anfarið ferðast um á Norðuxlandi
og hieimsótt werklýðs og jafnað-
armaimafélögin þar.
Fór haim fyrst tíl Hólmavíkur
og stofnaði þar ;,Verklýðsfélag
Hólmavikur“, eins og áður er frá
sagt. Þaðan fór/hann ti.1 Hvamms-
tanga og var þar á stofnfundi
jafnaðarmanniafélags, en verka-
mannafélagsfund var ekki hægt
að halda vegna þess, hve margir
úr stjórn félagsinis voru fjarver-
andi.
Fré Hvammstanga fór hann é-
samt Eirfki Hjartarsyni in:n í
Hrútafjörð og hittu þar ýmsa
menn að máli, og síðan til Sauð-
áfkróks og var þa;r meðan „sælu-
vikan“ stóð yfir og sat þar 3
fundí í verkamannaféLáginu og
<1 í jafnaðarmannafélaginu.
Á fiundum verk am amna f élag sins
var einfcum rædd rífcissjóðsmnn-
an, og voru féiagsmenn mjög ein-
hiugá um aö standa fast saman
þar um, að undantefcnum tveijmur
kommúnistum, sem voru með
sína venjuliegu sundrungarstarf-
semi, en frarnkoma þieirra í þiessu
máli varð áneiðanlega ekki tíl að
auka fylgi þeirra.
Til Hofsóss fór Jón ásamt Jens
Eriksen og Páli Þorgrimssyni oig
héldu. fu'nd í verklýðsfélaginu þar.
Sílðan fór hann til Blönduóss
aftur og þaðan til Siglufjarðar,
og dvelur hann þar tiú sem stend-
ur.
Leynistarfsemi
Austnrriiskra
lafnaOarmanna
Svo virðist, sem hin lieynilega
starfsemi austurrlskra jafnaðar-
manna sé þegar farin að bera
árangur og að verkamenn hafi
ekki mist hugnekkiö við ósigur-
'inni í 'fiebrúar.
Þrisvar sinnum hafa verið iímdr
ar uþp stórar myndir af Diolfuss,
Stahriemberg og F.ey, en í hvert
skifti/ hafa þær verið ataðar
rauðum lit, sem er eins og drjúpi
af þeim blóð.
Fasistarnir hafa orðið að hætta
að l'ima upp myndir af goðum
sinium.
Einin morgun nýlega, er Vinar-
biiar komu á fætur, sáu þeir að
á allar byggingarnar, sem jafn-
aðarmenn bygðu á stjórnaránum
sfnum, hafði verið málað með
fjallháum stöfum:
„Þietta hús reistu verkamenn
fyrír lúxusíþúðaskatt.
Fasistair skutu það í rústir
með fé, er tekið var að láni
(erliendis.“
Eins og kunnugt er, lifir Dol-
fuss-istjórnin á fé frá. frönskum'
kapítaiistum.
Dagliega er flugblöðum jafnáð-
armanna dreift um alt Austur-
riki. Yfirvöldin vita efckert hvað-
an þau kioma eða hverjir útbreiða
þau.
1« mai
er hátfðisdagur
verkalýðsinsr
Munið 1« maf!
Nýr íslenzkar ðoktor
Víðtal við ðf. Trausta
Elnarsson
Með Goðafossi síðast kom dr.
Trausti Einar&son stjörnufræðing-
ur, sem dvaiið hefir næstum ó-
'sl'itið í Þýzkalaandi við nám und-
an fariin 5 ár.
Trausti er sonur hjónanna Ein-
ars Runólfssonar trésmiðs . og
Kristilnar Traustadóttur. Einn
maður hefir tekið próf í þessum
visindum auk ha,ns, Steinþór Sig-
urðsson, sem nú er kennari við
Mentaskólann á Akureyri.
Al'þýðublaðið hafði tal af hon-
um rétt eftir að hanin kom heim
Dr. Traustl Etmrsson.
og spufði hann um nám hans, á-
standið í Þýzkalandi o. fl.
Ég stundaði nám í jMíinchen ög
isíðan í Göttingen, en þar er talin
vem miðstöð í stærðfræðilegum
vísindum, og þar er stærðfræði-
leg vísindastofnun, sem ameríski
auðkýfingurinn Rockefeller gaf.
Ég tók próf rétt áður en ég
fór heimleiðis og varði doktors-
rítgerð 'um sólarnann'sóknir.
Urðu inokkrar breytingar við
Iháskólann í Göttingen við valda-
töku nazista?
Talsverðar. Prófessorarnir i
stjörnufræði héldu allir stöðum;
sínum. En aftur á móti vo.ru aðal-
prófessorarnir 1 eðlisfræði og
stærðfdæði sviftir embættunum.
Hvers vegna?
Eftir þvi, sem ég heyrði, var
það vegna þiess, að þeir höfðu
tekið þátt í pólitik. Þeir voru
jafnaðarmenn og kommúnistar. —
Mér var sagt, að þeir myndu
aftur fá stöðu sína, ef þeir hefðí-
ust ekkiert að gegn stjórninni í
3 ár. Þó eru nokkrir, siem hafa
fengið lausn frá embættum sfn-
um eftir leigin ósk fyrir fult og
alt og skilyrðislaust
Hafa orðið miklar breytingar
á lífi stúdienta við háskólann?
Nokkrar. Áður eyddu stúdentar
frístundmn sínum mjög í eiinka-
félö'gum sínum, en nú taka þeir
þátt í skipulögðmn pólitískum fé-
lagsskap, sem er auðvitað með
nokkrum blæ stjórnarvaldanna.
Vöktu bókabrennurnar miklar
deilur við háskólann?
Ég var ekki við háslkólann, er
þær áttu sér stað. En nú eru
þær úr • sögunni. Nýir atburðir
urðu og ný viðfangsefm drógu
að sér athyglina.
Verðlur mikið vart við andúð
gegn vísindamönnum, sem eru
Gyðingar?
Ég veit um fáein dæmi, þar
sem vísindamenin háfa ofðið til
að blianda pólitík inn í visindin,
en það er fordæmt af öllum þorra
þýzkra vísxndamanna.
Er dýrt að lifa í Þýzkalandi?
Já, það er töluvert dýrara en
áður; en við stúdentar fáum
mörkin með lægra gengi en aðrir
Norðurlandabúar, og kiemur dýr-
tííðin þvi ekki eins við oikkur og
þá.
Skýring við athagasemd
G. E.
í „Ví;sj“ 15. þ. m. birtist „At-
hugasemd“ með undirfyrirsiögnr'
inni: „Magnús V. Jóhannesison fá-
tækrafulltrúi og Frímann Einars-
son.'“ Undir greinina er skrifaö
G. E.
Höfundur greinar þessarar hef-
. ir haft það á meðyitundininj, að
! hans fulla nafn mundi ekki bæta
! fyrir þeim málstað, sienr hann er
; að reyna að fiegra, og má það
! vel vera.
1 En þrátt fyrir það hefi ég nú
fengíð að vita hver þes&i maður
er. Hann heitir Guðimindur Ein-
ar,sson og á heimili í Þiingholts-
striæti 28. ! '
Hann er einn af þeim —- eins
og hann segir í grein sinní —,
siern hefir liðið „skipbrot“; harm
er „einn af oss“, einn af þurfa-
mönnum þessa bæjar. —
Maður þessi kemur fram á rit-
völlimn með munninn fullan af
góðgerðum, Magnúsar V. Jóhann-
essonar fátækrafulltrúa, og heyni
ég í gegnum greinina hvemig
hann smjattar ánægjuiega og
sleikir út um, og mér er sem ég
sjiái augu full af undirnefni og
þakklæti, bíða.ndi eftir skipun yf-
irboðiara síns. í þessu sambandi
“rienna upp í huga mínum ýmsar,
myndir frá löngu liðnunr smala-
dögum. —
Ég hefi jafn-litla ástæðu tiJ að
lasta Guðmund þennan eins og
bann mig, að urídamskildu því,
sem gœin hans „endurvarpar“
saurkasti Magnúisar í miran garð,
og vil ég óska Magnúsi til ham-
iragjiu með þetta nýja fósturbam
fyrir brjóstvörn, þegar hann sjálf-
ur er orðiran óvígur, bæði fyrir
sinni eigin samvizku og að dómií
almeimings. Einnig vona ég að
Magnúsi farist ekki ver við hann’
en smalanum við dýrið, sem tek-
ur af honum mestu krókana —
og er ætíð reiðubúið í hans þjón-
ustu, ,að hann gangi ekki of nærri
beiraumun úr stnum eigin rnat áð-
ur en hann kastar þeim.
Hitos vegar firast mér, að þakk-
arskuld sú, sem G. E. virðist hafa
jverið í við Magnús V- Jóhannes-
son, sé mikil, þar sem hann ger-
ist má'lsvari haras, og víl ég þvi
spyrja: Hefir M. V. J. framkvæmt
eitthvað fmm gfir það, sem. á-
stæður voru til og lög heimila, í
garð G. E., en haran sem þurfá-
maður finnur sig óverdugan og
því í þakkarskuld? Það kæmi
mér því ekki á óvart, að leinhverj-
um dytti í hug að geta þiess til,
að fátæknafulltrúinn hafi raotað
lyklavöidin að stóru búrkistunni
tiil þess fyrirfram að greiða G. E.
ritlaunin.
Ég vil að eins vfkja að þeirn
anda greinarinnar, þar sem G. E.
kernur auga á sig í. töl u sfcip-
bnotsmaunanna og firast hann
geta þakkað fyrir, að hann ©r
„ekki eins og aðrir menn“, eða
■ þá eins og þessi Fritmann. ! —
Þessa rnynd þekkja fiestir og
þarf ekki að Jýsa henni frekar,
og vil ég því að lokum óska G.
E. og Jesararaum
gleðilegs sumars!
Frímann Einarsspn.
Fjðrhagsvandræði
Nazista.
BERLÍN, (FB.)
Ríkisstjónnin hefir tilkynt frek-
ari hömlu^ á útflutningi gjaid-
eyris frá og með 1. maí að telja.
Þýzknm borgurum verðiur fram-
vegis að eins leyft að senda 50
rífcisinörk á márauði tfJ útlanda,
í stað 200 áður. Þjóðverjum,
sem ferðast til útlanda, verður
að eins leyft að hafa með sér
50 rifcitsmönkj í reiðu fé og 150 rm.
í ferðamannaávísunum. Ráðstaf-
anir þessar eru gerðar vegna
þess, að nauðsyn.legt er að tak-
%
ibúsiettir eru í Þýzkalandi eða eru
þar a fierðalagi.
Austnrrískir Jafnaðar-
menn sviftir rikisborg-
ararétti
Austurrteka stjórniin hefir gefið
út tilkyraningu þess efnis, að hún
hafi svift 5 jafnaðarmannafor-
• ingjia ríkisborgararétti, en þeiir
komust ailir yfir landamærin ttí
Tékkóslóvaikiu eftir borgarastyrj-
öildina og stjónna nú leynilegri
haráttu jafnaðarmainna.
Þessir menra eru :
Dr. Otto Bauer, foriragi þiragfiokks
jafnaðarmainna.
Dr. Julius Deutch, foringi varnar-
Jiðs verkalýðisins.
Karl Heinz, fioringi ungra jafrráð-
annarana og varaforingi vamar-
Jiðsins.
mörkuö verði útlán Rífcisbankans i Koenig, foringi járnbrautarverka-
á eríeradum gjaldeyri. Ráðstafan- . manna.
irnar riá ekki til útlieradiinga, sem j Stúrmthal blaiðamaðux*.
Elsku iitli Gunnar okkar, er andaðist á Vífilsstöðum 20. þ. m.,
verðúr jarðaður föstudaginn 27. þ. m. frá heinxili okkar, Klapparstig 12,
kl. 2 e. m.
Elísabet Eyjólfsdóttir. Eiríkur Eiríksson. Systkini.
Drifanda-kafflð er drfast.
Lifstykkjabúðin,
Sími 4473. Hafnarstrætl 11.
Lifstykki sanmnð eftir máli. Brjósthöld
og mjaðm&belti. — Eina vinnustofan
á landinu i sinni grein og eina sér-
verzlunin.
Ailar breytingar og viðgerðir fljótt og
vel af hendi leystar. — Pantanir send-
ar gegn póstkröfu um land alt.
Dnglegnr, reglnsamur majnr,
stem gietur lánað til verzJuraaíriieksturs á Siglufirði 2—3 þús.
krónur frá þessum tima og til 15. október n. k., getur nú
þegar fiengið góða atviranu, að standa fyrir verzluninixi. Þar
verða góðar og útgengilegar vömr mieð ódýru verði.
Nú þegar þurfa umsóknir að kom.ai í afgreiðslu blaðsins,
merktar: „Sigló“.
Málningarvðrur.
Löguð máining í öllum litum. Tftanhvíta.
Distemper
Mattfarvi,
Olíurifið,
Máiningarduft,
fjölda litir.
Zinkhvríta.
Blýhvfta.
Terpentína.
Fernis.
Langódýrast í
Málning og iárnvðrnr.
Sírni 2876. Laugavegi 25
Borðið þar se.n bezt er að borða; borðið í —
Heitt og Kalt.