Morgunblaðið - 08.08.1999, Blaðsíða 8
8 B SUNNUDAGUR 8. ÁGÚST 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Aðalskipulagið
lifir þetta af
Aðalskipulag Reykjavíkur hefur tekið ýmsum
breytingum í gegnum tíðina. Ellert B. Schram seg-
ir að í öllu því byggingaræði sem gripið hafí um sig
í krafti einhverrar stefnu, sem heiti að þétta byggð-
ina, hafí þó það kraftaverk gerst að Laugardalurinn
hafi sloppið. Þangað til núna.
Morgunblaðið/Jim Smart
EINU sinni vann ég hjá
borginni. Var meira að
segja titlaður skrif-
stofustjóri borgarverkfræð-
ings, þótt ég hafi í rauninni
verið minnst á skrifstofunni, heldur út um
borg og bæ í reddingum og vettvangs-
rannsóknum, vegna þess að Reykjavíkur-
borg var að þenjast út. Suður í Fossvog,
upp í Breiðholt og vestur í Ánanaust lágu
leiðir mínar til að semja um niðurrif á
hjöllum og bröggum og fjárborgum og út-
hluta nýjum lóðum samkvæmt nýju aðal-
skipulagi.
Áðalskipulagið gerði ekki ráð fyrir
bóndabýlum í Laugardalnum og þar voru
nokkrir karlar enn, þegar hér var komið
sögu og meðal þeirra Stefnir Ólafsson í
Reykjahlíð og átti rollur. Hann var ófáan-
legur til að semja, kallinn, og sat sem fast-
ast. Tók ekki mark á neinu aðalskipulagi
og við létum hann eiga sig og fjárbúskapur
Stefnis varð á endanum ein af þessum ger-
semum í dalnum. Kindur á beit, síðasti
bærinn í dalnum. Og aðalskipulagið lifði
þetta af.
Ég man að þetta aðalskipulag var kennt
við danskan arkitekt sem hét Bredsdorf
og enda þótt stundum sé sagt að glöggt sé
gests augað, fór ekki hjá því að margt
þyrfti að endurskoða í þessu skipulagi og
mörg voru þau slysin sem hafa átt sér stað
og þurfti ekki Dana til.
Éitt þeirra blasir við enda Austurstræt-
is þar sem forljótt hús var reist í Grjóta-
þorpinu og nefnt Morgunblaðshöll eða
Vesturver. Pað átti að vera upphafið af
skýjakljúfabyggð í stíl við Man-
hattan, vegna þess að kofamir í
þorpinu þóttu spilla umhverf-
inu. Nú eru menn hættir að
taka eftir Moggahöllinni út af
nektarbúllu í nágrenninu, sem talin er til
lýta fyrir Grjótaþorpið og reynir þá á feg-
urðarskynið, hvort sé verra, naktar stelp-
urnar eða skrímslið í Aðalstrætinu. Mun-
urinn er hinsvegar sá að það má fjarlægja
stelpurnar en Moggahöllin stendur áfram,
sem minnisvarði um það skipulag sem sér-
fræðingamir hönnuðu. Illu heilli.
Önnur hugmynd var sú að fylla upp fjör-
una fyrir framan Ægisíðuna vestur í bæ.
Því slysi tókst að afstýra.
Ég tek eftir því að sumir borgarfulltrú-
ar hafa gripið til þess ráðs að vísa í þetta
Bredsdorf-skipulag, nú, þegar deilt er um
nýtingu Laugardalsins. Rétt eins og
heilaga ritningu. Hvað sem segja má um
Bredsdorf og aðalskipulagið hans, þá má
hann eiga það að hann gerði ráð fyrir
grænum og opnum svæðum þótt kapps-
fullir borgarfulltrúar hafi á hinum ýmsu
tímum gert sitt til að eyðileggja hvem
þann græna blett sem lifað hefur bygging-
arástríðuna. Er það áreiðanlega einhver
einkennilegasta árátta seinni tíma, hvað
borgaryfirvöldum er illa við opin svæði og
óbyggðar lóðir.
öllu því byggingaræði sem gripið hef-
ur um sig í krafti einhverrar stefnu,
sem heitir að þétta byggðina, hefur þó
það kraftaverk gerst að Laugardalurinn
hefur sloppið. Þangað til núna. Borgaryfir-
völd hafa nefnilega dregið fram aðalskipu-
lagið hans Bredsdorf heitins og fundið það
út að inn á þær teikningar hafi verið rissuð
upp hús á kantinum meðfram Suðurlands-
braut og nú sé komið að því að drífa í að
byggja þessi hús og hana nú.
Þetta era gömul loforð segja þeir og
meirihlutinn vísar meira að segja í það að
minnihlutinn hafi samþykkt þetta þegar
minnihlutinn var meirihluti. Sú spurning
vaknar í því sambandi hvers vegna fram-
bjóðendur í borgarstjórn séu að biðla til
borgarbúa um umboð til að taka við stjóm
borgarinnar, ef engu má breyta af því sem
hinir vom búnir að ákveða? En það er þó
aukaatriði hver lofaði hverjum og hverju
og hvenær, heldur er hitt alvömmálið, að
nú á sem sagt að hlaupa til og byggja stór-
hýsi í Laugardalnum á svæði, sem allir
Reykvíkingar hafa haldið að væri vin í
borginni, verndaður staður til útivistar og
íþrótta. Þetta er eins og að byggja Mogga-
húsið í Grjótaþorpinu eða fylla upp fjörana
við Ægisíðu. Stílbrot út í loftið með vísan
til skipulags, sem er úrelt og úr sér gengið
og verður aldrei framkvæmt af því að það
er svo vitlaust. Af því að það var vitlaust
gefið.
Hafa borgaryfírvöld ekki fylgst með
þeirri byltingu sem orðið hefur í
útivist og heilsurækt? Hafa borg-
aryfirvöld ekki skynjað þá grænu byltingu
sem á sér stað í meðvitund íslendinga um
vistvænt umhverfi, olnbogarými til að
hreyfa sig, vilja og þörf almennings til að
njóta borgarinnar í víðáttu og varðveislu
opinna svæða? Meðan ég sit og skrifa
þetta horfi ég út um gluggann, á fólk á öll-
um aldri, skokka, ganga, hjóla eða viðra
sig. I Laugardalnum iðar allt af íþrótta- og
útivistarlífi. Þar era sundlaug og knatt-
spymuvellir, íþróttahús og skautahöll,
badmintonsalir og húsdýragarður, grasa-
garður og fjölskyldugarður. Og þar var
Stefnir með rollurnar sínar. Allt meira og
minna verk borgarstjómar, sem ætlar svo
að spilla þessari fallegu mynd með einu
axarskafti.
Eigum við ekki að hlífa þessari vin í
borginni og vemda þennan stað?
Hlífa honum við Landssímahúsi og
bíóhöll, jafnvel þótt Bredsdorf blessaður
hafi slysast til að rissa einhver hús inn í
skipulagið? Hverjum er greiði gerður með
slíkum byggingum? Eru engir markaðs-
fræðingar hjá þessum aðilum sem geta
bent lóðaramsækjendunum á þá ágjöf sem
fyrirtækin óneitanlega verða fyrir, þegar
þau era orðin bitbein í pólitísku argaþrasi
milli borgaryfirvalda og borgarbúa? Ög úr
því Ingibjörgu tókst að stinga dúsu upp í
kennarana, ætti hana ekki að muna um að
fínna aðra dúsu fyrir Landssímann og bíó-
mennina. Ef þeir þá þurfa nokkra dúsu,
þeir Þórarinn V. og Jón Ólafsson. Þórar-
inn með landið allt undir. Jón með Norður-
ljósin og hálfan Garðabæinn. Hversvegna
ættu þeir að taka þátt í skemmdarverkum
í Laugardalnum?
Við létum Stefni í friði. Við eigum að
leyfa þessum óbyggðu lóðum að standa
áfram í friði. Aðalskipulagið lifir það af.
HUGSAÐ
UPPHÁTT
MURKLÆÐNING
Isíensk framleiðsla
sfðan 1972
nurklæcNninquí adur
l
t
I
ELGO múrklæöning varðveitir upprunalegt útlit hússins óllkt ál- og
stálklæðningum. Góð einangrun, vörn gegn vatni og vindum og glæsilegt útlit
einkennir þessa íslensku framleiðslu. Yfir 25 ára reynsla Elgo viðhalds-
frágangs- og viðgerðarefna er þln trygging.
ELGO múrklæðning er létt og sterk, sem fegrar, ver og einangrar.
GRUNNMÚR
5 steinprýði
Stangarhyl 7, sími 567 2777, fax 567 2718
ELGO MÚRKLÆÐNINGIN hefur verið undir eftirliti RB síöastliðin 9 ár og
hefur farið f gegnum ýmsar prófanir svo sem, NORDEST NT Build 66 og
staðist þær allar. ELGO MÚRKLÆÐNINGIN var tekin út af Birni
Marteinssyni verkfræðingi hjá RB, ÁN ATHUGASEMDA.
Flest ELGO efnin hafa verið prófuö hjá RB.
Verð sem allir
ráða við
Moisturel
rakamjólk og rakakrem
Faesf í tyfju, apófekom og Hagkaopi
Ver húðina fyrir óæskilegum utana&komandi
efnum. Smýgur hratt og au&veldlega inn í
hú&ina og hefur langvarandí áhrif.
Hú&in endurnærist og verður fersk og
undurmjúk.
Vörurnar eru vísindaleg þróaðar
og innihalda hvorki Paraben né
Lanólín sem oft veldur ofnæmi
og ertir viðkvæma húð.
Moisturel er sérlega gott
fyrir fólk me& þurra og
viðkvæma húð og fyrir
þá sem vinna úti við.
Einnig frábært á
Veldu besta stuðningsmannaliðið
www.simi.is