Morgunblaðið - 17.11.1999, Qupperneq 8

5
,,,,wir .1V , n i ;
SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
MIÐVIKUDAGUR17. NÓVEMBER1999
umbúoamiðstObinhf.
CENTRAL PACKAQINQ CORP.
Hébmgatd 2 • Stmi 5S3 0000 * Fax 563 0001
- Utlit fyrir mun minna
framboð af Rússafiski
FRAMBOÐ af Rússafíski
mun að öllum líkindum
dragast saman hérlendis
vegna samdráttar í afla-
heimildum í Barentshafi á
næsta ári. Þá þykir ljóst að
möguleikar Islendinga á að
kaupa aflaheimildir í Barentshafi minnka til muna. Aftur á móti benda menn á að
með minnkandi þorskveiði í Barentshafi geti skapast aukið svigrúm fyrir íslensk-
&t þorskafurðir á mörkuðum.
Áhrif niðurskurðar á
aflaheimildum í Barents-
hafí mikil hérlendis
verði að tillögum vísindamanna en
hann verður engu að síður verulegur.
Framboð af Rússafiski mun því drag-
ast saman. Við það bætist einnig að sí-
fellt meira af kvóta Rússana fer til
vinnslu út á sjó. Þá er ljóst að Norð-
menn munu verða mjög grimmari að
ná til sín hráefni en áður vegna þess
að þeirra eigin afli mun dragast sam-
an,“ segir Jón.
É'ins og greint hefur verið frá hefur
ráðgjafanefnd Alþjóðahafrannsóknar-
áðsins lagt til að þorskafli i Barents-
hafi á næsta ári verði ekki meiri en
110 þúsund tonn sem er minna en
fjórðungur leyfilegs afla nú. Ljóst er
að verði farið að tillögum vísinda-
manna fá Islendingar engan kvóta í
Barentshafi á næsta ári, enda falla
veiðiheimildir okkar þar niður farið
leyfilegur heildarafli niður fyrir 350
þúsund tonn.
Með minni þorskveiði í Barentshafí
íná auk þess búast við að framboð á
svokölluðum Rússafiski hérlendis
dragist verulega saman en Rússa-
fiskur var uppistaðan í fiskvinnslu
margra fyrirtækja hérlendis um ára-
bil. Tiltölulega fáar fiskvinnslur hér-
lendis byggja hinsvegar vinnslu sína á
Rússafiski nú orðið, enda hefur inn-
flutningur á þorski til vinnslu hérlend-
is farið minnkandi á undanförnum
tveimur árum en engu að síður fá
mörg fyrirtæki eitthvað af Rússafiski
til vinnslu á hverju ári. Innflutningur-
inn varð mestur árið 1996 eða um
23.717 tonn. Þá nam innflutningur
Rússafisks um 20.346 tonnum. Á síð-
asta ári vom flutt inn til fiskvinnslu
hérlendis um 17.423 tonn af botnfiski,
þar af 16.483 tonn af þorski. Lang-
stærsti hluti þess kom af skipum frá
Rússlandi og löndum Austur-Ewópu
eða tæp 15 þúsund tonn í fyrra.
8.677 tonn flutt inn á þessu ári
Þegar draga fór úr þorskveiði í
Barentshafi hækkaði hráefnisverð á
Rússafiski til fiskvinnsluhúsa hér á
landi. Það leiddi til þess að nokkuð
dró úr innflutningi, enda fiskurinn tal-
inn of dýr. Með samdrætti í aflaheim-
ildum í Barentshafi má gera ráð fyrir
að innflutningurinn hingað til lands
verði enn minni á þessu ári en sam-
kvæmt upplýsingum frá Fiskistofu
var innflutningur á Rússafiski á fyrstu
9 mánuðum ársins 8.677 tonn. Einnig
ber að geta þess að helsti innflytjandi
■Rússaþorsks á undanfómum árum,
hinn svokallaði „Rauði her“ á Vest-
fjörðum hætti starfsemi á þessu ári.
Amar Sigurmundsson, formaður
Samtaka fiskvinnslustöðva, segir útlit
fyrir að mjög erfitt verði fyrir íslensk
fiskvinnslufyrirtæki að nálgast Rús-
safisk á næsta ári og því viðbúið að
enn dragi úr innflutningnum. Fram-
boðið verði klárlega minna og slagur-
inn um aflann mun harðari. „Það er
því ljóst að þau fyrirtæki sem hafa
fram til þessa stólað töluvert á Rús-
safiskinn hafa úr enn minna hráefni
að moða. En hinsvegar má segja að
þegar framboð á þorski dregst svo
mikið saman að þá aukast líkur á að
verð á þorskafurðum hækki á mörk-
uðunum,“ segir Arnar.
Ekki vitað hver skerðingin verður
Rússafiskur hefur verið uppistaðan
í bolflskvinnslu Tanga hf. á Vopnafirði
um nokkurt skeið. Friðrik Guðmunds-
son, framkvæmdastjóri Tanga hf.,
segir erfitt að gera sér grein fyrir af-
leiðingum fyrirhugaðs aflasamdráttar
í Barentshafi hériendis, því enn viti
engin hversu mikil skerðingin verði.
Hann bendir á að framboð af Rússa-
fiski hafi aldrei verið meira en síðast-
liðið sumar, þrátt fyrir að kvótinn hafi
verið skorinn talsvert niður á árinu.
Verð hafi auk þess lækkað um 25%.
„Það skýrðist af því að Rússamir
þurftu nauðsynlega á dollurum að
Innfluttur þorskafli til
fiskvinnslu á íslandi
árin 1993-1998
halda vegna versnandi stöðu rúblunn-
ar og því seldu þeir þann fisk úr landi
sem annars hefði verið seldur innan-
lands. Þannig tel ég að framboðið
næsta sumar ráðist mikið af því hver
neyslan verður í Rússlandi. Einnig má
nefna að vegna batnandi þorskveiði
við Kanada er ekki eins mikil eftir-
spum eftir Rússaþorski þar í landi.“
Friðrik segist engu að síður eiga
von á að framboð á Rússafiski dragist
saman vegna minni veiði. Áhrifin þurfi
hinsvegar ekki eingöngu að vera neik-
væð. „Með minna framboði af þorski
úr Barentshafi verður til pláss á
markaðnum sem við getum reynt að
fylla. Þó hef ég ekki mikla trú á því að
verð hækki meira en það er í dag,“
segir Friðrik.
Nordmenn verða grimmari
Fiskafurðir hf. í Reykjavík hafa
tengst útgerð í Rússlandi og sölu
fiskafurða þaðan. Jón Sigurðarson,
framkvæmdastjóri Fiskafurða hf.,
segir ljóst^að framboð af rússnesku
hráefni til íslands muni dragast sam-
an vegna minni afla í Barentshafi.
Ennfremur verði möguleikar Islend-
inga á að kaupa veiðiheimildir í Bar-
entshafi minni. Þá minnki veiðiheim-
ildir sumra skipa sem í dagveiða fyrir
fyrirtæki í eigu Rússa og íslendinga.
Hins vegar sé enn ekki hægt að segja
til um hversu mikill samdrátturinn
verði. „Það er mjög ólíklegt að farið
Samdráttur kemur á óvart
Melbrún ehf. á Fáskrúðsfirði ann-
ast útgerð og sölu afurða fyrir rúss-
neska togaran Pebhenga sem stundað
hefur veiðar í Barentshafi. Ingólfur
Sveinsson, hjá Melbrún, telur afla-
samdrátt í Barentshafi ekki hafi mikil
áhrif á útgerðina, enda hafi Rússar átt
í erfiðleikum með að veiða allan kvóta
sinn á svæðinu til þessa. „Reyndar er
útlit fyrir að þeir nái að veiða sinn
kvóta í ár en það yrði í fyrsta sinn í
mörg ár sem það gerðist. Aflabrögð í
Barentshafi hafa verið mjög góð á
þessu ári og mun betri en í langan
tíma. Reyndar er alltaf lélegri veiði á
haustin en það á líka við um Islan-
dsmið. Það er hinsvegar þokkaleg
veiði núna. Það hefur ekki verið eins
mikið af smáfiski og oft áður, enda
hafa Norðmenn lokað veiðisvæðum til
að vernda hann. Til þessa hefur verið
mikið af smáfiski á þessum svæðum
og maður skyldi því ætla að hann færi
að skila sér inn í veiðina."
Ingóflur segir skiptar skoðanir um
það hvort veiðitakmarkanir séu alltaf
leiðin þegar aflabrögð minnka, líkt og
menn þekki úr umræðunni á Islandi.
„Loðnustofninn í Barentshafi er á
uppleið og rækjustofninn er sterkur,
þannig að þarna er mikið æti fyrir
þorskinn. Þessi samdráttur kemur
mér því svolítið á óvart,“ segir Ingólf-
ur.
Nidurskurðurinn verður verulegur
Ekki hefur verið tekin endanleg
ákvörðun um aflamark i Barentshafi á
næsta ári. Stjórnvöld í Rússlandi og
Noregi ákveða aflamarki og eru við-
ræður þegar hafnar. Búist er við að
ákvörðun liggi fyrir í lok þessarar
viku eða í upphafi þeirrar næstu. Árni
M. Mathiesen, sjávarútvegsráðherra
ræddi ráðleggingar Alþjóðahafrann-
sóknaráðsins við Peter Angelesen,
sjávarútvegsráðherra Noregs, fyrir
skömmu. „Við eigum þama hagmuna
að gæta og þeir vilja gjarnan ræða
málin við okkur áður en ákvörðun
verður tekin um endanlega veiði
þarna á næsta ári. Það er ljóst að það
verður erfitt að fara nákvæmlega eftir
ráðleggingum vísindamanna. Ráðleg-
gingin er reyndar mismunandi eftir
því hvaða markmið menn setja sér
með uppbyggingu stofnsins og hvaða
tíma menn gefa sér til að ná þeim
markmiðum. Það hafa líka verið
ákveðnir erfiðleikar með mælingar á
stofnstærðinni sem gerir það að verk-
um að skekkjumörkin eru meiri en
menn hefði viljað. Síðan er það vitan-
lega mat stjórnvalda í Rússlandi og
Noregi hvað markmið á að leggja til
grundvallar. Það er engu að síður
ljóst að niðurskurðurinn verður mikill
og ég yrði mjög hissa ef aflamarkið
yrði hærra en 350 þúsund tonn. Það
er gólfið sem skiptir máli fyrir okkur
en á móti má segja að veiðarnar yrðu
aldrei arðbærar fyrir okkur á meðan
stofninn er svona lítill," segir Árni.
FÓLK
Þau starfa
hjá Granda
• TVEIR starfsmanna
Granda hf. eru kynntir í nýj-
asta fréttabréfi iyrirtækis-
ins: Pétur
Ingi Ágústs-
son er vakt-
stjóri hjá
Faxamjöli
og sér þar
um almennt
viðhald á
vélum og
tækjum.
Hann hefur
unnið þar
frá árinu
1970, fyrst
2-3 mánuði í
senn á vetr-
arvertíðum,
en árið 1979
varð han
fastur
starfsmaður. Pétm- er Reyk-
víkingur en ólst þó „upp í
sveit“ því faðir hans var vél-
stjóri í Rafstöðinni í EUiða-
árdal. Pétur segir að sér líki
starfið í Faxamjöli vel enda
hafi hann alla tíð haft gaman
af því að vinna við alls konar
vélar og vélbúnað. Lena
Reynisdóttir hefur starfað
hjá Granda í þrjú ár. Hún er
á karfavélunum en hefur
sinnt ýmiss konar störfum
hjá fyrirtækinu. Lena er Ak-
ureyringur í húð og hár þrátt
fyrir að hafa verið búsett í
Reykjavík frá 9 ára aldri.
Fimm nýir í
stjórn FFSÍ
• FIMM nýir menn voru
kjörnir í stjórn Farmanna- og
fiskimannasambands íslands
á þingi þess á Grand Hóteli
Reykjavík í
nýliðinni viku.
Þeir eru
Grétar Mar
Jónsson, for-
seti, Guðjón
Petersen
varaforseti,
Jónas Ragn-
arsson frá
Skipstjóra- og stýrimannafé-
lagi íslands, Högni Skaftason
frá Skipstjóra- og stýri-
mannafélaginu Sindra og
Stígur Sturluson frá Skip-
stjóra- og stýrimannafélaginu
Bylgjunni. Aðrir í stjórn eru
Halldór Guðbjörnsson frá
Skipstjóra- og stýrimannafé-
laginu Verðandi, Guðjón Ár-
mann Einarsson frá Skip-
stjóra- og stýrimannafélaginu
Öldunni, Ingvi R. Einarsson
frá Skipstjóra- og stýri-
mannafélaginu Kára, Árni
Bjarnason frá Skipstjóra- og
stýrimannafélagi Norðlend-
inga, Eiríkur Jónsson frá
Skipstjóra- og stýrimannafé-
laginu Hafþóri, Harald Hols-
vik frá Félagi íslenskra loft-
skeytamanna, Finnbogi
Aðalsteinsson frá Félagi
bryta, Örn Einarsson frá Vísi,
félagi skipstjórnarmanna á
Suðurnesjum, og Níels Ol-
geirsson frá Félagi mat-
reiðslumanna. Framkvæmda-
stjóri Farmanna- og
fiskimannasambandsins er
Benedikt Valsson
Lena
Reynisdóttir
Pétur Ingi
Ágústsson
Grétar
Mar Jönsson
SOÐNINGIN
Rjómasoðinn kinnfiskur
með kryddjurtum
KINNAR úr fiski, einkum þorski, eru
töluvert borðaðar hér á landi, bæði
ferskar og saltaðar. Matseldin hefur
lengst af verið einföld, kinnarnar hafa
venjulega verið soðnar, og bornar frain
með feiti eða hamsatólg og soðnum
kai-töflum. En það cr hægt að elda þetta
góðgæti á marga aðra vegu. Smári V.
Sæbjörnsson, matreiðslumaður og eig-
andi Listacafé og veislugallery í Listhús-
inu í Laugardalnum, kennir lesendum Versins hér nýstár-
lega aðferð við eldamennskuna, en uppskriftin er fyrir 4.
Smári er félagi í Freistingu, félagi matreiðslumanna og
bakara. Félagið hefur komið sér upp heimasíðu á Netinu á
slóðinni: www.treknet.is/freisting.
UPPSKRIFTIN
800 g kinnfiskur
(beinlaus)
2 di ólífuolía
1 hvítlauksgeiri
1 tsk. timian -
1 tsk. basilikum - saxað
1 tsk. dill -
1 dl hvítvín
4 dl ijómi
sait og pipar
AÐFERÐIN
1. Hrærið saman kryddjurtum, ólífuolíu og pipar.
2. Marinerið kinnfiskinn í þessari blöndu í 3-4 túna.
3. Takið kinnfiskiim upp úr marineringunni og steikið létt
á djúpri pönnu í u.þ.b. 2 mín. á hvorri hlið, hellið hvítvín-
inu út á og sjóðið niður um helming, bætið því næst
rjómanum út á og þykkið ineð smjöri.
4. Bragðbætið með salti og pipar.
5. Borið fram með villilirisgrjónum og fersku salati.