Morgunblaðið - 20.08.2000, Blaðsíða 36

36 E SUNNUDAGUR 20. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Kvikmyndin X-Men varfrumsýnd hér á landi á föstudag.
Birgir Örn Steinarsson varð sérstaklega undrandi
þegar hann komst að því hve fáir hér á landi hafa hug-
mynd um hver þessi vinsæii ofurhetjuhópur er.
HINIR hæfustu lifa af,“
þannig hljóðar þróunar-
lögmál Darwins. Það á við
þegar lífverur þróa með
sér hentugri eiginleika til að takast á
við lífsbaráttuna en aðrir einstakling-
ar af sömu tegund. Þessir „hentugri"
einstaklingar eiga það mikið auðveld-
ara með það að næla sér í fæði að hinir
„úreltu“ verða undir og deyja hægt og
rólega út á meðan hinir „nýju“ stökk-
breyttu taka yfir. Sum af litlu sætu
dýrunum í skóginum þurfa því að bíta
í það súra epli að móðir náttúra skap-
aði þau eins og þau eru. Já, það er
stundum ekkert grín að vera ekki
stökkbreyttur eins og hinir.
Það er hugsanlegt að þeir Stan Lee
og Martin Goodman hjá Marvel Com-
ics útgáfunni hafi einmitt haft þróim-
arlögmál Darwins í huga árið 1963
þegar þeir fengu hugmyndina að of-
urhetjuhópnum X-menn. Upphaflega
vildi Lee kalla hópinn „Hinir stökk-
breyttu" en við megum þakka þef-
skyni vinnufélaga hans á smekkleysu
ásamt ofurmannlegum sannfæringar-
mætti að svo varð ekki. Lee, sem er
þekktastur fyrir að hafa skapað Spid-
erman, lagði því höíúðið í bleyti og
fann upp betra nafn sem á þessum
tíma þótti frumlegt og færði ofur-
hetjuhópnum um leið aukna dulúð.
: Fljótlega bættist teiknarinn Jack
Kirby í sköpunarhópinn en hann
teiknaði m.a. fyrstu blöðin af „The
Fantastic Four“.
Hinir upprunalegu X-Menn
Sá X-manna hópur sem var kynnt-
ur á sjónarsviðið árið 1963 var afar
ólíkur þeim sem myndasöguáhuga-
menn og nú kvikmyndaáhugamenn
þekkja í dag. Aðalsöguhetjumar voru
táningar sem gengu í sér- skóla
Charles Xavier, eða
Professor X eins og
hann kallast,
sem var
sjalíúr &&
„stökk-
•brigði", bund-
inn í hjólastól
með fjarskynj-
unarhæfileika,
Það er mjög í
anda Stan Lee að
skapa Prófessor-

inn sem öryrkja um leið og ótrúlegir
fjarskynjunarhæfileikar hans gerðu
honum það kleift að ferðast hvert sem
er. Það þarf varla að taka fram að pró-
fessor þessi var auk þess með ólíkind-
um vitur og orð hans viska á við boð-
orðin tíu.
Fyrsti X-manna hópur prófess-
orsins, sem var kynntur tO sögunnar
í fyrstu blaðaseríunni, var þessi:
Engillinn (Angel), sem flaug á
risavöxnum fjaðurvængjum, Ismað-
urinn (Iceman), sem gat fryst hvað
sem er, þar á meðal sjálfan sig,
Undrastúlkan (Marvel Girl, sem
gengur undir nafninu Jean Grey í
dag), sem gat hreyft hluti með
hugarorku, Kíklópinn (Cyclops),
sem skaut hættulegum leysigeisl-
um úr augum sínum og Dýrið (The
Beast), sérstaklega gáfaður einstakl-
ingur með krafta og líkamsburði gór-
illu.
Það sem var sérstaklega athyglis-
vert við þennan stökkbreytta ungl-
ingahóp var það að ólíkt öðrum
myndasöguhetjum frá þessum tíma
voru meðlimir hópsins ekkert endi-
lega svo miklar „hetjur“ í augum
venjulegra borgara sem oft hræddust
frekar þessi „ómennsku fyrirbrigði".
Enda er það líklegast í eðli mannsins
að hræðast það sem hann skilur ekki.
Það að mannfólkið væri dæmt til
þess að hræðast og hata X-
mennina gaf blaðaseríunni all-
sérstætt yfirbragð sem þekkt-
ist ekki áður og var það oft
rauði þráðurinn í X-Men sög-
unum.
Ismaðurinn,
Erkifjandi hópsins, sem einnig var
„stökkbrigði", hét Magneto, en hann
gat stjómað öllum segulsviðum að
vild. Hann var með önnur sjónarmið
en Professor X og vildi frekar móta
heiminn eftir sínu höfði í stað þess að
aðlaga sig að heimi mannfólksins eða
nota krafta sína því til aðstoðar. Ungl-
ingar sjöunda áratugsins áttu margir
auðvelt með að tengja sig við X-menn-
ina því í þeim sameinast ein mesta þrá
og einn mesti ótti flestra unglinga:
að vera öðruvísi en allir

Annar X-mannahópurinn tryggði
vinsældirnar. (f.v.) Náttfari, Jean
Grey, Pólstjarnan, Jarfinn, Risinn,
Kíklópinn og Þrumufleygur.
aðrir. En þrátt fyrir að X-mennimir
væm ólíkir öllu öðm sem hafði nokk-
um tímann sést á síðum myndasagna
náði blaðaserían með upphaf-
lega X-manna- hópnum
aldrei vemlegum vinsældum
og var reyndar oft mjög ná-
lægt því að vera tek-
in úr umferð.
Það var ekki
fyrr en tíu ár-
P um síðar sem
blaðaserían
f * '' varð að einni vinsælustu
myndasöguseríu fyrr og síðar.
Beittur bardagamaður
Arið 1974 réð sölubrella því að vin-
sælasti X-maðurinn allra tíma leit
dagsins ljós. Það vom þeir Roy
Thomas, þáverandi yfirritstjóri
Marvel, og Len Wein, þáverandi höf-
undur Hulk blaðaseríunar, sem vildu
rejna að höfða sérstaklega til les-
endahóps Hulks í Kanada með því að
skapa handa risanum græna þarlenda
ofurhetju til þess að kljást við. Það
var svo í tölublaði númer 180 af „The
Incredible Hulk“ sem Jarfinn (Wolv-
eríne) kom urrandi inn á sjónarsviðið.
Jarfinn hafði þann eiginleika að
sár hans lokuðust strax. Upp-
haflega leit út fyrir að stál-
-2—®** klæmar sem hann var með á
höndunum væra einungis
, fastar við hanska hans, en útliti
►M þeirra var fljótt breytt og þegai-
persónan fékk meira rúm til þess að
þróast varð ljóst að klærnar skut-
ust út um hnúa hans. Hin sér-
stæða skapgerð hans og öll dulúðin
varðandi fortíð hans fönguðu áhuga
myndasöguáhugamanna.
Stökkbrigði aUra
landa sameinist!
Þrátt fyrir að X-menn-
imir hefðu í raun aldrei
* náð almennilegu flugi
(aðeins þó í viðskiptaleg-
um skilningi, þar sem
einn hinna upphaflegu X-manna
gat vissulega flogið) þá var innan-
hússáhugi Marvel útgáfufyrir-
tækisins slíkur að allt
skyldi reynt til þess að
leyfa seríunni að lifa.
Um svipað leyti og Jarfinn kom
fyrst fram vom ráðamenn Marvel að
búa
X-manna blaðaseríuna undir mikl-
ar breytingar. Eftir að 93 blöð um
X-mennina höfðu verið gerð
ákváðu þeir sömu og kynntu Jarfinn
inn á síður Hulks að kynna inn á sjón-
arsviðið nýjan hóp X-manna. Eftir að
lesendahópurinn í Kanada hafði tekið
svo vel á móti Jarfinum var hann ekki
einungis vígður inn í hópinn, heldur
varð sköpun hans að eins konar fyrir-
mynd sköpunar hinna meðlimanna.
Thomas og Wein fengu þá hugmynd
að hinir nýju meðlimir hópsins skyldu
vera hver frá sínu landinu. Upphaf-
lega var hugmyndin sú að hver og
einn myndi koma frá landi þar sem
Marvel myndasögumar seldust vel í
þeirri von að auka sölu í þeim löndum.
En þegar sköpunargleði þeirra félaga
tók völdin varð útkoman önnur. I stað
táninga vom meðlimir hins nýja X-
mannahóps flestir á þrítugsaldrinum.
Dýrið hafði áður yfirgefið hópinn og
nú fylgdu Jean Grey (sem sneri þó
fljótlega aftur), ísmaðurinn og Engill-
inn honum eftir þannig að Kíklópinn
varð einn eftir hinna upphaflegu X-
manna í þessum nýja hópi. I fyrsta
tölublaði „Giant Size X-Men“ vom
m.a. kynnt til sögunnar: Stormurinn
(Storm), sem var frá Kenýa og gat
stjómað veðri og vindum, Náttfarinn
(Nightcrawler), sem var blár, loðinn
með hala og dýrslegt eðli og Risinn
(Colossus), kraftajötunn frá Rúss-
landi sem gat breytt hörandi sínu í
stál.
Efth’ að þessi seinni syrpa X-
manna hafði verið kynnt varð blaða-
serían allt í einu að einni vinsælustu
myndasögu allra tíma. Síðan þá hefur
X-manna hópurinn gengið í gegnum
miklar breytingar, nýir meðlimir hafa
verið kynntir til sögunnar (þar á með-
al Rogue, sem er ein hetja kvikmynd-
arinnar), gamlir hafa snúið aftur (eða
bara gefið upp öndina), óvinir snúið
við spjöldunum og öfugt. En allar göt-
m- frá því að þessi seinni hópur tók við
af þeim fyrri var sá tónn settur sem
nú mannar sætin í bíóhúsum
heimsbyggð- arinnar.