Alþýðublaðið - 23.10.1934, Qupperneq 2

ÞRIÐJUDAGINN 23. OKT. 1934.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
2
/
Aðalbjörg og Morgun-
blaðið.
Mor'gunblaði'ð heíir þá aðstöðu
eitt al.i.a blaða á Islandi, að það
getur eyðilagt drjúgan hluta af
úliti manna ,og mannorði með því
eipu, að hrósa þeim og sýna
þeim eitthvert tiilæti. Er blað-
inu vel kunnugt um þemna -eir.a
mátt, sem það hefir, og leikur
þenna gráa leik við saklaust fólk,
þegar því býður svo við að horfa.
Sú, er sföust hefix orðið fy.fr
þessiu siðlausa daðri Morgun-
blaði&ins er frú Aðalbjörg Sigurð-
ardóttir. Tiiefnið er smágrein hér
í blaðinu, þar sem það sveigði
nokkrum kaldyrðum að frúnni
fyrir aðgerðir benniar í skólamál-
um bæjarims. En nú ier það aug-
Ijóst, að frú Aðalbjörgu getur vel
orðið það á, að dálítil víðvörun
frá AlþýðUbiaðinu sé á réttum
stað, en verið þó himinhátt hafin
upp yfir hina mannskemmandi'.
umhyggju Morgunblaðsins. Morg-
unbl. hefir enn fremur fundið á-
stæðu til þess að blanda Sigurði'
Einarssyni alþingismanni inn í
þetta mál' og gefur í skyn, að
hann hafi ritað áminsta gnein. Ár
leftir ár hefir M'orgunbl. verið að
eigna S. E. alls konar ritsmíðar
og jafnan orðið aö éta það ofan1
í sig aftur. Er þetta ekkert am>
að en tilraun til þess, að rægja
Sigurð við frú Aðalbjörgu og er
ekki svara vert. P.
Þórsteinn Bjarnason
körfugeriðarmaður mun verða
fenginn til að veita forstöðu
vetrarhjálp bæjarins. Bæjarráð
hefir falið borgarstjóra "að lieita
samninga við hann.
Skinfaxi
pr nýkominn út. — Efni: Hall-
dór Kristján&son: Tíu vísur eftir
tíu ár, Sigurd Svenson, A. S.:
Ungir yrkjendur, Gunnar M.
Magnúss: Jón á Arnarvatni
(mynd), Þórgnýr: Inn í afdalinn,
Tómas R. Jónsson: Blóðfóm
(kvæði), Ríkarður Jónsson:
Grindadráp (mynd), A. S.: Fé-
lagsmál. „Vertu viðbúinn!“ (þýdd
saga). A. S.: Iþróttir (mynd), A.
S.: Bækur, Þórhallur Bjarnarson:
Til ungmennafélaga, Tómas R.
Jónsson: Óður æskunnar.
Leið „nýsósíalistanna“ frönsku yfir
i herbúðir borgarastéttarinnar.
Marquet atvinnumálaráðherra segir sig úr flokknum.
FRANSKl a'v nr\umá.a- a&herr-
ýi\e,rmm Marqwet hefir mgi I
siff úr' Nijsóskilistaflokkimm. j
Flokkurinn hafði sett honum þá
kiosti, að segja af sér embætti
eða ganga úr fLokknum að öðjv
um kosti.
Þegar Marquet varð ráðherra
í Doumerguestjórininni, var það
gert mieð samþykki flokksins, en
þó með því skilyrði, að hann ætti
ekki sæti í stjórninni sem fu! 1-
trúi flokksins, heldur á eigiin á-
byrgð.
í bréfi, sem Marquiet hefir skrif-
að flokksstjórninni, kveðst hanin
ekki gieta varið það, að svflí|-
ast undan merkium þjóðarinnar
einmitt á þessum örðugu tímum,
Ungversklr rðflherrar
í iiðsbón til Póllands og
ítalin
BERLIN (FB.)
ÓLSKI FORS ÆTISRÁÐHERR-
ANN hélt Gömbös forsætis-
ráðherra Ungverjalands veizlu í
gær í Varsjava.
I ræðu, sem Gömbös hélt þar,
sagði hanu, að frá fornu fari
hefði verið vinátta miili Pól-
lands og Ungverjalands, sökum
þess hve þeir hefðu svipaðra
hagsmuna að gæta gagnvart hin-
um Evrópuþjóðunum. Á þessuim
grundvellj, sagði Gömbös, mundu
báðar þjóðirnar byggja framveg-
is.
Á morgun mun í Varsjava
verða undirritaður samníngur um
ýms menningarmá] miili Póllands
og Ungverjalands.
Von Kanyá, utanríkisráðherra
Ungverjalands, átti tal við Mus-
jsoiini í Róm| í gær.
Skólinn
á Reykjum í Hrútafirði tekur
til starfa á laugardaginn kemur.
Skólastjóri er Jón Sigurðsson frá
YztafelU. Nemendur eru 30, og
takur skólinn ekki fleiri.
MARQUET.
og segist munu halda áfrainstarfi
sínu í þágu hinna virinandi stétta
ef-tir sem áður. (FO.)
írskfl fasistarnir
fá makiega ráðniugu.
O’DUFFY, foringi blástakkanna.
DUBLIN (FB.)
Menn úr liði blástakka, þ. e.
írsku fasistanna, voru í gær að
selja fiögg tii ágóða fyrir Saim
einaða Irlandsflokkinin, og vakti!
það svo mikla gremju manna, að
gerður, var aðsúgur að, sölumönn-
unum.
Leituðu þeir hælils í aðalbæki-
stöð sinni, en múguiirjn gerði á-
rás á húsið og grýtti gluggana,
en lögneglan fékk við ekkiert ráð-
ið.
Með þá bláliða, sem múgurinn
-náði, var svo farið, að skyrturn-
ar voru rifnar af þeim, tættar í
siundur og kveikt í þeim á götum
úti.
Nokkrir menn og ein kona voru
fliutt á sjúkrahús vegna meiðsla.
(United Press.)
Bardagarnir
í Asturias kostuðu 3000
manns lífið.
MADRID. (FB.)
Fregnritari frá United Press,
hinn fyrsti, sem komið hefir tiil
Oviedio sj'ðan uppreistin var háð
þar á dögunum, gizkar á, að 3000
mienn hafi fallið í bardögunum í
Asturias.
Eignatjón skiftir sennilega
mörgum hundr. millj. pesieta.
(United Press.)
Takmörkun síld-
veiða hjá Englend-
ingum.
YARMOUTH. (FB.)
Vegma lágs verðlags á síld í
Yarmouth og Lowestoft befir Fé-
lag síldarútgerð’armanna ákveðið
að engiin skip fari út t,il sí'ld.
ýeiða í dag. Búist er við, að til-
iaga um takmörkun veiði nái
fram að ganga og að þegar í
næstu viku verði haíin sarntök
um að skipin séu að veiðum
frá 2 e. h. til 6 f. h. á sólar-
hringi hverjum. (United Pness.)
20 króna tekjur
siðasi í Júoí!
S. I. laugardag var síldin seld
30 stk. fyrir 1 penny. Fjöldi fi'ski-
manna hefir haft undir 1 stpd.
þ. e. 22 kr., í hreinar tekjur frá
því í júní. (United Press.)
xxxxx»oo«xx
Úrval af alls konar vörum til
tækifærisgjafa.
Haraldur Hagan,
Sími 3890. Austurstræti 3.
XXXXXOÖÖOCKXX
Þektsr pýzknr hers-
höfðingi iátinn.
BERLIN. (FU.)
Von Kluck bershöfðingi, >einn
af kunnustu hershöfðlingjum Þjóð-
verja í heimsstyrjö 1 dinni, andað-
is í Berlín í gær, 88 ára að
aldri.
Von Kluck tók þátit í stríðinu
1870—71, gegn Frökkum, og var
þá sæmdur járrnkrossinum. Árið
1914 var það hann, sem s,tjór,naði
fyrstu iinnrásiunj í Friakkliand, og
það voru sveitir úr liddaraliði
hans, sem komust næst ParfSar!_
borg á fynstu mánuðum strí'ðsr-
ins, en voru stöðvaðar og f iqraðar
í orustunni miklu við Marnie í
byrjum septembermánaðar 1914.
Alt af gengur pað bezt
með HREINS skóáburði.
— gljáir afbragðs vel. —
Beztu
rakblöðin,
þunn, flugbíta.
Raka hina
skeggsáru til-
finningarlaust.
Kosta að eins
25 aura. Fást
í nær öllum
verzlunum
bæjarins.
Lager simi 2628. Pósthólf 373
Standlampar, lestrarlamp-
ar, borðlampar, vegglamp-
ar úr tré, járni, bronzi og
leir. Nýjast i tízka. Vand-
aðar vörur. Sanngjarnt
verð.
Skermabúðin,
Laugavegi 15.
Hefi ráðið til mír. 1. flokks til-
skera. Þér, sem þurfið að fá yður
einkennisbúninga, ættuð að kaupa
þá hjá Guðmundi Benjamínssyni,
Ing. 5.
Niðursuðudósir með smeltu loki
fást eins og undanfarin ár hjá
Guðmundi J. Breiðfjörð, Blikk-
smiðja og tinhúðun, Laufásvegj 4,
sírni 3492.
Ágætis lundafiður til sölu.
Laugavegi 58. Sími 3464.
Tapast hefir skinnhúfa og vetl-
ingar af dreng, óskast skilað á
Eiríksgötu 25.
Gullhringur, merktur, fundinn
Dyravörðurinn í Arnarhváli.
YINNA BÝÐST@u“*f
Stúlka óskast í vist mánaðartíma
Upplýsingar á Freyjugötu 10 A.Hjjj
Lifur og hjo tu,
alt af nýtt,
KLEIN,
Baldursgötu 14. Sími 3073.
Málaflutningur. Samningagerðir
Stefán Jóh. Stefánsson,
hæstaréttar málaflm.
Ásgeir Guðmundsson,
cand. jur.
Austurstræti 1.
Innheimta. Fasteignasala.
Armbandsúr, Vasaúr,
Klukkur, fallegt úrval.
Haraldnr Hagan.
Sími 3890. — Austurstræti 3.
HANS FALLADA:
Hvað nú —
ungi maður?
Islenzk pýðing eftirMagnm Asgeirsson
Hann befir líka tekið eftir því, að óvenjulega mikið af lögreglu-
þjónum er á ferli. Annað hvort eru þeir á híiotskóg eftir þessum
veisalings stúlkum, eða þá að það hefir liklega verið kommúnista-
kröfuganga í Lustgarten. Pinneberg verður að styðjast við tómar
ágizkanir. Hann veit ekkert á'kveðiði. paö er langt síðan, að
hann hefir háít efni á því, að kaupa sér biað. En hann 'sér aðj
lö'gregluþjónarnir standa á venði tveir og tveir á götunni, og að
varðbílar fullir af iögregluþjómun þjóta um göturnar í sífellfct.
Byssuhlaupin standa upp í loftið milli hnjánina á þairrt.
(Þá ber svo við ,að Pinneberg man alt í einu eftir smjörinu,
sem hann átti að kaupa hainda Dengsa. Hainin gtengur nú einmitt
fram hjá einni af hinum veglegu matvörubúðum, seim svo mikáö
er af á þessum slóðum, og sér að. enn er fólk inni í uppljómaðri
búðinnir Hann þrífur því í handfangið á hurðánni og rykkir dá-
líitið í það til að fá hvítklædda afgreiðslumanninn . tii að opmia.
Hann gerir alveg hið sama og hann myndi hafa gert fyrir tveim
árum síðan, þegar hann var etm vel búinn, ungur maður með
óaðfinnanlegan flibba og bimdd ogj í lagiegum yfirfrakka, en hann
gleymir, að hinn flibbalausi Pinmefclérg má )ekki langur leyfa
sér hið sama — —
„Burt af götunni!" segir loðmælt rödd fast við hnakkanin á
honum. ;
Hann hrekkur við. Hann Iíitur í kring um sig og sér gildvaxinn
lögregluþjón á bak við sig. Getur það verið hann, s.em lögreglu-
þjónninn á við?
„Af götunni, þér þarna! Skiljið þér það! Svona, hreyfið yður
dálítið!“ Rödd lögnegluþjónsins er orðin hávær og ógnandi.
,Það staðnæmist margt af öðru fólki bæði við þessa búð og
næstu búðarglugga, en það er vel búið fólk í góðum holdum,
sem ekki vekur tortryggni hjá Iögriegluþjónunum-. Það fær að
standa þar í friði, alveg einis og Pinneberg hefði feingiðí fyidjr
hálfu öðru eða tveimur áruim síðan, þegar hann var vel búinint
eins og það. Það, sem riður baggamuninn bæði hjá lögregiu-
þjóninum og þessu vel búna fólki, sem, nú virðir hann fyrir sér
méð köldum tortryggnisaugum, er auðvitað ytra borðið á honum.
Að innan er Pinineberg, þrátt fyrir alt, óbreyttur fi’á því, siem
hann var þá. Hann hefir sjálfur óljósa hugmynd um það, að
það muni vera flibbinn og bindið, sem hann geymir í frakka-
vasanum, sem gera hann grunsamliegán. Hann hefir nú í bili
gleymt, að hann þóttist af því fyrir stuýtri stundu síðan, að hafa
riíið af sér þessi stéttareinkenmi og ætlað að sýna hedmlijnuim að
hann væri hreinræktaður öreigi. En óhöillainorn hans hefir auð'>-
sjáanlega iekki gleymt því. Hún ætlar aftur að reyna hanin, þó
að úrslitin séu svo sem viss fyrir fram-. Hviernig æt:ti hinn skikkani-
tegi liíli smáborgari, Pinneberg, að geta gengið hnakkakertur
með stolti öreigans, þegar lögregluþjónn stiendur reiðubúinn til
að leggja á hann hendur?
Fyrst er hann ekkert nema eymdin og örvæntingin. „Já, en
ég skil ekki — Hvers vegna? — Hvers vegna?-------------Má ég gefa
yður skýringu, með leyfi?" Honum er ekki orðdð það ljóst enn þá,
að lögregluþjónninn og fíina fólkið .álelt, að það heifði verið í
óheiðarlegum tilgangi, að hann reyndi að komast ilnnj í búðina til
að kaupa smjör handa Dejngsa. -
„Svona, reynið að komast af s.taðl" öskra'r lögregluþjónninn
og sveiflar kylfunni,. sem er ffest með reim vdð úlnMíðdnm.
Mikil mannþröng hefir safnast samain utan rnn þá. Allir hafa
lesið síðdegisblöðin — allir nema Piinneberg, sem aldrei helfir
ráð á að kaupa sér blað, er því einasti, sem -akki veit, að.
síðasta sólarhringinn hafa vejrið götuóspektir hérna í Leipzigerj-*
og Friðriks-stræti, og að annaðhvort kommúnistar ©ða nazistar?
hafa mölbrotið stóru spe|gilgliers,rúðurniar í mörgum af búðunuimi
við fjölförnustu göturnar. Hefði hann vitað, að þess vegna vaij
þarna þ'essi sægur af lögregluþjónum, hefði honuim máske ekki
þótt svona hræðiiqg niðurlæging í þessard meðferð, er hanm nú
sætti. ,Það var þó aldrei eins svívirðilegt að vera grunaður unr
pólitískar óspcktir eins og réttan og sléttan búðarþjófnað.
„Nú, ætlið þér að hypja yður eða ekki!“ öskrar lögregluc
þjónninn og sveiflar gúmmíkylfuinui í vígahug.
Og alt í einu missir Pinneberg móðinin og gugnar alveg. Fqá
augliti til auglitis við þqnnan keika, einbeitta lögregl'uþjóin í smdðr
föstum ednkennisbúniingi, á sterklegum, stígvélum, með bústið
andlit, þar sem broddarniflr á Hitlers-skeggdnu stand'a út í 1 of’tið,
vitnandi um eigið réttlæti yfir þykkum, hrottalegum vöruim —
frá augliti til auglitiis við þqssa grunrimúruðiu borgara m'eð þeifrrá
köldu ásökunaraugum, — miilli þessara skínandi búðarglugga,
með ölluim þeiim dýru lífsnauðsynjuim, sem haun getur aldrei
veitt sér — snýst vesalings litli Ha'nruas Pimneberg skyndilega.
gegn sjálfum sér og sínum eigim málstao.
Han,n befir jafnan áðu,r verið' eiins og eldur og eiisa, ef hoinum
hafir þótt hætta á að réttur sinmi yrði fyrir boirð' boirinn. Og ©f
hanm hefði verið með fiibba og bindi, hefði hania ef tii yill líka í
þetta skifti lagt alt í söiurnar tiJ að reyna að verinda þanm réjtt simn
aö fá að vara í frtði á götunum, eiins og aðrir bongarar miéð:
flibba og bindi. En nú hafir hanm afstéttað sjálfan, siig og finnur,
að hanin hefir ekki leyfi til að standa hér fyrir framan þes,sá
giæsilegu matvörubúð á uppljómaðri götunni. Hann, á ekki tengur
hedma hérna. I speg'ilgtersrúðumni sér haqn mynd sína í fullri
stærð. Lóslitiinn frakkakragi, biksiettóttar buxur, magur, ber háls
me,ð skeggbroddum I Hvernig hefir hamn dirfst að, láta sjá sig
hér, þar sem alt er heilt og hreint og í 100 og reglu? Hvernig hefir
hann dirfst að snerta á spegilfögru handfanginu á hurðinná aðl
þessari krásahúð borgaranma? Hvernig gát honum dottið ann,að
í hug en vel búið og vel haldið; fólk með föstum tekju|m remdi
óhýru auga til tötralegs næfils ©ins og ham,n er?
Nú skilur Pinneherg fyrst hverju hann hefir orðið fyrir: Al.t
iíf hans er gersamlega farið út um þúfur! Hann heffr farið í
hundana þiegjandi og hljóðalaust, án þess áð vita af því s.íálfur.
Auðvitað hefir honum alt af verið það Ijóst, að það, að vera ai-
virmulaus er hið sama og vera ,fátækur. En nú fyrst hefir hann
séð fátækt sína með amnara auguim. Fátækt er ekki að eins Ijar-
átta, neyð og seigdrepandi sálarky-öiL Fátækt er sikömm,. Eátæikt
er missir allra samborgaralegira réttinda. Fátækt er tortryggileg
o,g refsiverð!
Og Pinneberg iýtur höfði niður á bwngu og vill bara komast
burtu frá öllu saman. Hann tekur á riás tii brajutarstöðva.rinmar í
Friðriksstræti. Hann vill komast heim til Pússer. —
Lögregluþjónninn öskrar enn þá nokkur ógnandi skipunarorð
á eftir honum. Pinnieberg herðir á hlaupunum, en heldur sig á.
gangstéttarbrúninni. Bara að lestiin sé nú ekki farin. Hann vill
komast heim til Pússier. —
Á gatnamótúnum, þar sem Friðriksstriæti og Jagerstræti rnæit-