Alþýðublaðið - 04.11.1934, Blaðsíða 1

Eitraða hðivatni ð frá Ef na^erð Reykja vikir
verðar bannað af dómsmálaráðaneiftinn
--- U í I : M I
Sala á þvf hefir þegar verið stöðvuð.
LANDLÆKNIR lagði pað til í gær við dómsmálaráðuneytið
að sala á hinu eitraða hárvatni irá h. f. Efnagerð Reykja-
víkur, sem varð tveimur mönnum á Akranesi að bana nú fyrir
helgina, yrði bönnuð.
Dómsmáiaráðuneytið hefir fallist á pessa tiilögu landl;eknis.
' H. f Efnagerð Reykjavikur stöðvaði i gær sölu á hárvatninu.
Eínaraninsóknar.stofa ríkislins
iauk í gærkvddi við rarmsókn
slna á pví efni, sem i&gregiui-
stjórinin á Akranesi hafði sent
henini til rannsóknar og iorðið
hafði Skafta Árnasyni á Akra-
nesi að bana.
Aiþýðubiaðið átti í gærkveldi
tal við Trausta Óiafsson efna-
fræðing, forstjóra Efnarannsókn-
arstofunnar, og sagði hann, að
rannsóknin hefði ieitt það ótvi-
rætt í ijós, að ,unethylaloohol“
heíði orðið manninum að bana.
Er það því sannað, að „methyk
aloobol" hafir vefiðf i hárvatninu,
sem hann drakk, enda er það
viðurkent af framkvæmdarstjóra
Efnagerðar Reykjavíkur, að það
efni sé notað í hárv&tn herinar.
„Petta efni, „methyl-aloohol", er
banvasnt eitur, og verð ég að
telja það mjög óheppilegt, að
það sé notaðj í hárvötn eða aðrv
ar slíkar vörur,“ sagði Trausti
‘Ólafsson í viðtaii við Alþýðublað-
ið.
„Etnnig varð ég mjög hiss'a er
ég fékk að vita hvernig umbúni-
aður hafði varið á glösunum."
Trausti Ólafssion kvaðst mundu
senda lögreglustjóra skýrslu um
rannsókn sína á morgun.
Landlæknir leggur til að
sala á hárvatni Efnagerð-
arinnar verði bönnuð.
Landlæknir skrifaði dómsmála-
ráðuneytlnu bréf í gær, þar sem
hann lagði tiil, að sala á hán-
vatni Efnagerðar Reykjavíkur yrði
bönnuð og stöðvuð nú þegar með
hliðsjón af ákvæðum hegningar-
laganna xun þetta efni, semhljóða
þannig (292. grein);
„Hafi nokkur maður, eitruð
eða önnur hættuleg efni ívön
nr, sem ætlaðar eru tiil söiu
eða til þess, að aðrir noti þær,
þannig að þeil brigði manna sé
þar af hætta búin, þá varðar1
það fangelsi, eða betrunarhúss;-
vinnu, ef miklar sakir enu, einkr
um ef að nokkur hefir beðið
tjón af því eliiegar jafnvel lát-
ist, nema að þyngri hegning
liggi við eftir einhverri annari
hegningarákvörðun.
Sömiu refsingu skal hver sá
sæta, sem hefir vörur á boð-
stóium, er hann veit að þess
konar efni hafa verið höfð í á
téðan 'hátt — Verði slíkt af
gáieysi, þá varðar það sektum."
Efnagerð Reykjavíkur
stöðvar sjálf sölu á
hárvatninu.
Dómsmálaráðuneytið mun hafa
faliist á tillögu- landlæknis, og
verður bannið gegn sölu hár-
vatnsims gefið út svo fljótt, sem
við verður komið.
H.f. Efnagerð Reykjavíkur
^töðvaði1 í gær sölu á hárvatniinu
hjá öiilum þeiirn, sem hún vissi
að höfðu það til sölu.
Mun það mælast vel fyrir hjá
almenningi.
Prófessor Jolivet ætlar
að pýða „Sölkn íölku" á
lrönskn
EINKASKEYTI TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN í moigun.
BÖKMENTAVERÐLAUNUM
NOBELS verður úthlutað
um miðjan nóvember.
Simskeyti frá Stokkhótmi segja,
að það sé hugsanlegt, að verð'-
Jaununum verði þetta sinn skift
á miili dönsku skáldanna Johani-
mes V. Jensen og Johamnies Jör-
gensen..
Jolivet, prófessor í Norður-
landamálum við Sórbonneháskól-
f a í París, hefir samið við Hal.lt-
dór Kiljan Laxness um að þýða
bóikima „Sölku VöJku“ á frönsku.
Er það í! fyrsta sinn, að ís-
lenzk bók er þýdd á franska
tungu. 1
JoJivet ætiar ekki að þýða bókf
ina eftir hinni dönsku þýðángu
Gunmars Gunnarssonar, heldur
beint úr fmmmálinu, því að hann
les og talar íslenzku.
STAMPEN.
De!ld úr Dýzka NazlstafloKknnni
er starfandi í Reykjauífe.
SAMKVÆMT áreiðanlegum upplýsing-
um, sem Alpýðublaðið hefirfengið,
hefir nýlega verið stofnuð deild úr
pýzka Nazistaflokknum meðal Þjóð-
verja búsettra hér í bænum, er nefnist
„Auslandsdeutsche N. S. D. A. P.,
Ortsgruppe Reykjavik.u
í mörgum öðrum löndum hefir slikur
félugsskapur verið bannaður, og er
pess að vænta, að pað verði einnig
gert hér.
Menn hafa eflaust tekið eftir
því undanfarið, að hér hefirstarf-
að uingur þýzkur „yísindamaður",
að mafni dr. Max Keil. Starf lians
hefir verið í því fólgið, að kenna
stúdentum og öðrum þýzk fræði,
bóltmientir og annað þvi um líkt
Pietta hefir í rauin og veru aðeimis
verið skálkaskjól, því fyrirlestr-
ar hans hafa verið grímiuklædd
undirróÖunsstarfsiemi fyrir þýzka
Nazistaflokkiínn og sitjórn Hitlens.
Hvað 'eftir annað hafa hér beynst
715 atvinnuleysfngjar
skráðir i Reykfavík
ATVINNULEYSISSKRÁNING
hefir farið fram hér í bæn(-
um undanfanna þrjá daga.
Var skrámingin illa augiýst og
ekkert blað mintist á hana, nema
AJþýðubJaðið.
AlJs voru sikráðir 715 atvinnu-
leysingjar, þar af aðeins 6 kon)-
u,r.
Telja kunnugir, að það sé ekki
nema um 50<>/o af öllu atvinnuf-
laiusu fóJiki í bænum.
Fyrsta daginn voru skráðir um
200 atvinnulausir menn, annan
daginn um 230 og í dag lang'-
samlega mest, eða tæp 300.
Ekki er enn búið að vihna
skýrsl'ur úr þiessari skráningu, en
það verður gert næstu daga.
Mun AlþýðubJaðið þá skýra
mánar frá henni.
Esja
fór
í gærkveldi til K.hafnar,.
DR. MAX KEIL.
raddir um að hneykslanlegt væri,
að háskólinn Jéði kennarastól siinn
til slíkrar útbneiðsiustarfsiemi, en
háiskólanáöið hefir Játið alt slíkt
sem vind um eyru þjóta. Hitt
mun m&nnum víst ekki kunnugt,
að hér er í Reykjavík starfandi
þýzk deild úr Nazistaíloltknum,
„AuslandsdieutscheNationalsozialf-
istische Arbeitierpartei Ortsgrappe
Reykjavík" (Reykjavífcurdieild Naz-
istaflokks Pjóðverja erliendis).
Deild þessi er fyrir nokkrum
tima stofnuð, og var auðvitað
dr. Keil aðalhvatamaðurinn. Með-
limuto smalaði Olto Heitzmcnn
hljóðfæraviðgerðamaður frá Vín-
arborg. I fyrstu gekk smölunr
in tneglega, því menn fýsti ekki,
þótt þýzkir væru, að binda trúss
sitt við 'flokk Hitiers. Efti'r
nokkunn tíma barst svo f'cpfc
g&ngumönnunum sfceyti fra mið-
stöð Nazistanna í B'erlín um að
deildin fengi ekki viðurkenningu,
mema hún teldi minst 30 með-
limi. Þá var gripið tii þeirra
ráða, að benda þeim, seni tregir
voru til, á það, að þeim myndi
erfið og óþægileg heimkoman, ef
þeir þrjózkuðust við að taka þátt
Jatpanlr
vilja ekkert samkomulag
og engan frið.
YAMAMOTO aðmíráll.
LRP í gærkveldi. (FO.)
Ummammr um flotamáL\n
virtXast sýrta pad, ab Japanir œtji
iná ekkl ad' hverfa í neimi frá
gmndvalLamiribiim peijn, sem
peir s,eítu fmm, pegar umr.œ'dur
hófusf.
Yamamoto aðirrí'ráll hefir lagt
ríka áherzlu á það við Reuters-
fréttastofiuna, aðf í cngu sé unt að
vfkja frá þessu, og að Japanir
ætli ekki að setja fram neinar
aðnar tillögur.
BaUtanríkjasamband
íð stofnað í Angora.
ANGORA í morgiun. (FB.)
Balkanríkjafundinum er Jokið.
Árangurinn af fun'diinum var sá,
að skrifað var undir samþykt um
að skipulieggja Balikanrífcjasam-
band og að stofna ráðgefandi
nefnd, siem komi saman á fimm
mánaða fresti og hafi aðallega
fjárhags- og viðskifta-mál tiJ
meðferðar1..
Nefnd þessi eða ráð kemur og
saman á aukafundi, eftir því æm
þurfa þykir, en á fimm mánaða
fnesti á hún að birtia skýrslur
um það, hvernig gaugi að eíla
viðsfciíti milM Balkanrílkjanna inni-
byrðis, svo og hvernig gangi að
efla samgöngur milli Balkanrífcj-
anna. (United Press.)
I stofniuninni. Þá gekk betur, því
fáir'þorðu að neita, þegar þiesisum
raðum var J>eitt.
I sumar voru hér á ferð þrí'r
menn, sem kölluðu sig fiskkaup-
mienn, en voru í raun -og venu
hermenn í stormsveitum Hitlens
og höfðu það erindi að. líta -eftir
hinni nýstofnuðu flokksdeild hér.
Eftirlit með útlendingum.
Atvinnumálaráðuneytið Jét í
haust byrja að saf-na skýrslum
um útlendinga, sem dvelja hér,
til þesis að rannisaka hvaða at-
vininu þeir stunda og í hvaða
tii'gangi þeir dvelja hér.
Áð þassari skýrslusöfnun Jok-
inni mun atvininumálaráðuneytið
gera gangskör að því, að fram-
íylgja gildandi lögum um dvöl
útliendinga hér og vísa úr landi
þeim, siem komið hafa hingað á
ólöglegan hátt eða dvelja liér í
grunsam 1 egum tilgangi.
Er sérstök ástæða til þess að
rannsakað verði nú þegar, hvort
þýzkir menn dvelja hér og hafa í
framimi undirróðursistarfsemi fyr-
ir erlendan fiokk.
Doumerguestjórnin klofnar
Flokkur Herriots greiðir atkvæði á móti
stjórnarskrárbreytingunni.
PARIS' í gærkveJdi. (FB.)
Á RÁÐHERRAFUNDI, sem
haldinn var í dag, var sú
ákvörðun tekin, að leggja deilu-
málin fyrir þingið.
Doumergue, forseti þjóðstjórn-
arininiar, fer fram á það n. k.
þriðjudag ,'að þingið samþykkii
traustsyfirlýsingu til stjóroarinní-
ar og enn fremur, að það samir,
þykki tillöigu hans um, að boðaÖ
verði til þjóðþings í Versölum
til þ'ess að athuga tiilögur hans
tii breytinga á stjórnskipunar'lög-
unum.
Radikal-sósialistar hafa á-
kveð'ð að greiða atkvæði á
móti tillögunum og virðist pvi
LÉON BLUM,
foringi sósíalista á Frakklandi.
augljóst, að til stjórnarskifta
komi.
Frakkar eru ráðnir í að senda her inn í
Saarhéraðið, ef óeirðir brjótast út.
BERLÍN í gær. (FO.)
RÓI er nú allmikilJ bæði í
Saar og Þýzkaiandi út af
síðustu aðgerðum Frakká í Saar-
máiinu.
Fréttaritari Reuters í Paris
hefir það eftir mönnum úr
frönsku stjórninni, að Frakkar
hafi nú þegar dregið saman vopn-
að iið nálægt iandamærum Saar,
og á liðáð að vera til taks, ef
óeiröir skyldu brjótast út, því;
þá er viðbúið, að Þjóðabanda-
lagsniefndin myndi æskja hjálpar
frá Frökkum, þar sem lögneglu-
liðið í Jandinu sjálfu myndi ekki
vera nógu sterkt til þess aðbæia
niður alvarlega uppneisn. Frétta-
ritará segir, að Frakkar séu staðí-
(ráðnir í því að gera samstundis
ininrás í Saar ef svona fani, en
Fe ðafólk tekið fast t Mzka-
landí fyiir að bafa með sér
myndavéi
LONDON í gærkveldi. (FO.)
Tveir Bandarikjaþegnar, maður
oig kona, sem voru á ferð um
Þýzkaland, hafa orðið fyrir þvi,
að vera handtekin og sett í varðr
hald, að því er bezt verður séð
fyrir þá sök eina, að konan hafði
myndavél mieð sér.
Þau voro stödd í Múnchen ,fyr-
ir fáum dögunr og voru þar inn-
an um margnr&nnl, sem var að
hiorfa á skrúðgömgu árásarsveit-
anna. A,lt í einu stökk .liðsforingi
einn út úr skrúð;g&nigunini, benti
á myndavél, sem hékk við ól á
handlegg konunnar, og var hún
og fylgdarmaður hennar hand-
tekin, siett: sitt í hvoxin klefa í
fangeJsinu, fJiett af þeim fötum,,
bg leit getð' í fötum þ'eirra. Þrátt
fyrir það, þótt þau vrsuðu ,til
Bandariikjakonsúlatsins, voru þau
lröfð þaroa í varðhaldi í ,sjö
klukkustundir og yfirheyrð' all-
an þamn tíma, unz þau voru látin
laus, án þess að vera beðin af-
sökunar á handtökmmi.
Má í því sambandi miimna á
það, að slík rannisókn var ný-
lega liátin fara framf í Bandaríkjl-
unum, og varð niðurstaðan af
þeirri rannsókn sú, að fjölda
Þjóðverja var vísað úr iandi.
GEOFFREY KNOX,
forseti Þjóðabandalagsimefndarimn-
ar í Saarhéraði.
að franska stjórnin voni þó, að
tH þiesisara neyðarúrræða þurfi
ekki að grípa.
AllimikiJl uggur er í þýzku
bl&ðunum út af þessum siðustu
fyrÍTætlunum Frakka.
„Berliner Lokal-Anzeiger" segir,
að alt bendi til þess að nú muni
fara á sömu leið og árið 1923,
þegar Frakkar gerðu innrásina í
Ruhr.
„Ðerliner Tageblatt" ræðst á-
kaft að Krnox, forseta Þjóða-
bandalagsnefndarininar. Blaðið
segir, að því aðeins styðji hann
áform Frakka, að hann sé ekki
síarfi sínu vaxinn og kumni ekkii
að ráða fram úr erfiðJeikunum á
friðsamlega vísu. Þess vegna sé
kú'gunar- o;g oíbeldis-stefnan hon-
um kærust.
Fréttaritari Reuters í London
lýsir því yfir, að ekkert sé hæft
I Parísarfregn einni, sem sagði,
að Frakkar hefðu leltað til brezku
stjómarinnar um samstarf ef til
þess kæmi að taka þyrfti Saar
herskiidi.
Bretar eiga engan þátt
í fyrirætlunum Frakka
LONDON, í gær. (FO.)
Brezki be miá I aráðhsnann Jýsti
því yfir í dag, að engin hæfa
væri í þeirri fregn, að Frakkar
hefðu rætt við þá um að þeir
ömuðust ekki við því, að Frakk-
ar sendu herlið inn í Saarhén-
aðið. Því síður væri nokkur fót-
ur fyrir því, að Bretar ætluðu
sjálfir að sienda lið þangað.