Alþýðublaðið - 01.05.1959, Side 1

Fyrsta maí ávarp AIþjóðasambands frjálsra verkalýðsfélaga
F
TjÞJÓÐASAMBAND frjálsra verkalýðsfélaga
sendir verkalýð allra landa innilegar bróður-
kveðjur og árnaðaróskir nú, þegar senn eru liðin
tíu ár frá stofnun þess. Við gerunn það í þeirri föstu
trú; að eining verkamanna og verkalýðsstarfsemá
á alþjóðavettvangi sé jafn þróttmikil nu og þegar
Alþjóðasamibandinu var fyrst komið uipp til þess
að fuilnægja þörfinni fyrir sterka og sjálfstæða al-
þjóðamiðstöð frjálsrar verkalýðsstarfsemi.
Ásamt verkamönnum um a'llam heim höfum við
gilda ástæðu til þess að hafa áhyggur, vegna þess
hvernig málin> horfa við nú. í mörgum löndum> hefur
atvinnuleysi geisað, vegna þess að ríkisstjórnir
brugðust þeirri skyldu sinni að vðhalda fullri at-
vinnu og stuðia að fjáúhagslegum og þjóðfélagsleg-
um framförum.
Um leið og raðir atvinnuleysisstyrbþega hafa
stækkað í iðnaðarlöndunum hafa verkamenn í lönd-
um, sem framleiða helztu nauðsynjavörur, orðið fyr
ir þungu áfalli vegna lækkandii vöruverðs og miinnk-
andi eftirspurnar, og var þó afkoma þeirra hörmu-
leg fyrir.
Mestar áhyggjur höfum við af hinni hægfara
þróun í þeirn löndum, sem skamjmt eru á veg kom-
in efnahagslega, og hve efnaleg afkoma íbúanna Og
húsnæðis- og skólamál eru á skelfilega lágu stigi.
Þessum ógnunum við daglegt brauð verka-
manna hafa frjáls verkalýðsfélög svarað með því
að benda mönnum á hættuna og marka leiðina fram
undan á nýafstaðinni allþjóðlegri efnalhagsráðstefnu
Alþ j óðasambandsins.
Verkamenn ófrjálsra landa! í baráttunni fyrir
rétti allra þjóða að ráða eigin örlögum hefur AlV-
þjóðasambandið enn sem fyrr forystu. Sáðastliðið
ár hafa ebki fáir sigrar unnizt í baráttunni fyiir
frelsi: Kýpur hefur öðlazt sjálfstæði; einræðisherra
Kúbu hefur verið rekinn frá völdum; í Afríku mið-
ar mörgum' þjóðum óðfluga áfram á brautinni til
sjátfstjórnar.
Þó er þett'a aðeins upphafið. Um gervalla Afr-
íku heyrast háværar raddir, sem krefjast sjálf-
stjórnarréttar. Dagur nýlendustjórnar og kynþátta-
kúgunar eru angsýnilega taldir. Hve lengi verður
þessu gagnslausa blóðbaði haldið áfram? Prá önd-
verðu vöruðum við gegn Þeirri fásinnu að þvinga
Afríkuþjóðir til að ganga í Rhódesíu- og Nyasa-
landsbandalagið gegn vilja þeirra.
Við skulum ekki blekkja sjálf okkur mjeð þeirri
trú, að aldrei geti framar glatazt frelsi, sem einu
sinni hefur unnizt: bitur reynsla hefur kennt ófáum
þjóðum í Asíu, Mið-Austurlöndum og annars staðar
að skilja þennan sannleika. En við skulum heldur
ekki gleyma því, að fátækt og efnalegt öngþveiti eru
frjósöm gróðrarstía fyrir andspyrnu rétt eins og
fyrir styrjöld; að eldri lýðræðisþjóðum er skylt að
hjálpa þjóðum', sem nýlega hafa öðlast sjálfstæði,
að komast yfir efnahagsörðugleikana, ella gætu
þær hrapað niður í fen stjórnmálalegs vonleysis.
Jafnframt því sem úrelt nýlendustefna er alls
staðar á undanhaldi, ríghalda of margjr óverðugir
einræðisfherrar í valdið, sem þeir hafa tekið sér með
ofbeldi. Þjóðir hins frjálsa heimis bera litla eða
enga álbyrgð á bommúnistaeinvöldunum, sem þálf
Evrópa og mikill hluti Asíu lýtur. En hvað um
Franco? Hive mikið lengur munu lýðræðisstjómir
heims h-alda áfram að styðja hina völtu stjórn hans?
Við skulum lyfta Þessari byrði af samvizku okkar:
þessum ósvífna harðstjóra hefu-r of lengi leyfzt að
drottna yfir spænsku þjóðinni.
Verkamenn hins frjálsa heims! Verið á verði!
Afturhaldsöflin leynast alls staðar, reiðubúin að
ræna verkalýðsréttindum ykkar, sem þið hafið lagt
hart að ybkur við að fá viðurkennd. Ekkert land,
sem n-eitar verkamönnum sínurn um fullt verka-
lýðsfélagsfrelsi, getur með rétti kallast lýðræði.
Hlvenær sem frelsi þetta er í hættu, verður Al-
þjóðasambandið reiðubúið eins og það hefur æ ver-
ið til þess að boma til varnar verkamönnunum, sem
ógnað er.
Við verðum jafnframt að sýna hina ýtrustu
árvekni til þess að viðhalda friðinum í heiminium.
Samkomulag um' virka afvopnun, þar með talið
bann gegn kjarnavopnum, virðist vera jafnlangt
undan og fyrr. Berlínardeilan skyggir ennþá á
sjóndéildarhringinn, og skipting Þýzkailands er enn
sem fyrr gróðrarstía fyrir svik Sovétrákjanna og
ögrun.
Alþjóðasambandið skorar á alla verkamenn
nú, þegar við stöndum andspænis öllurn þessum al-
varlegu ógnunum við velmegun, frelsi og frið í
heiminum, að fyilkja sér um hin frjálsu verkalýðsfé-
lög í baráttunni fyrir:
— útrýmingu atvinnuleysis og hinni sorglegu
sóun á mannlegum og efnalegum auðlindum heims-
ins,
—■ nýting nútímiavísinda og -tækni í samræmi
við þarfir allra, en ekki sérhagsmuni hinna fáu,
— nægilegri efnahagsaðstoð til ungra landa á
framabraut, auk sanngjams vöruverðs og markaða
fyrir helztu afurðir þeirra,
— sjélfsögðum étti verkamanna að láta frá
sér heyra í öllum málum, er snerta efnahags- og
þjóðfélagsframfarir í landi þeirra,
— framvindu þess réttar allra ófrjálsra þjóða
að ráða eigin örlögum og einkum og sér í lagi að
binda endi á nýlendupólitík í Afríku,
— andstöðu gegn öllu einræði og umfraim allt
binda endi á einræði Francos, sem helzt áfram í
valdastólnum að miklu leyti vegna yfirhilminga
hinna leiðandi lýðræðisríkja,
— S'amkomulagi um bann við f jöldsmiorðvopn.
um innan tabmarka almennrar og skipulagðrar al-
þjóðaafvopnunar til þess að létta martröð kjarna-
styrjaldar af öllum mönnum í eitt skipti fyrir öll.
Til þess að fá öllu þessu áorkað verða verka-
menn alls staðar að styrkja og sameinna öfl hinna
frjálsu verkalýðsfélaga. „Einn fyrir alla og allir
fyrir einn“, voru einkunnarorðin, sem fánar margra
vekalýðsfélaga báru á upphafsdögum verkalýðs-
hreyfingarinnar. Við endurtökumi þetta heróp verka
lýðsins nú í dag í þágu ánauðugra bræðra okkar í
ihnum fátækari löndumi heims.
Hjálpið okkur til þess að varpa öllum þunga
hinnar alþjóðlegu frjá-lsu verkalýðshreyfingar í
baráttuna gegn fátækt og ofbeldi hvaðauæva. Gerið
Sameiningarsjóð Alþjóðasambandsins öflugt vopn
í baráttunni fyrir málstað réttlætisins!
Verkamenn allra landa!
Eflið hin frjálsu verkalýðsfélög ykkar!
Fylkið ykkur um Alþjóðasamband frjálsra
verkalýðsfélaga!
Þetta tíunda starfsár okkar: gerið það að af*
reksári í annálum verkalýðshreyfingarinnar!
Sækið áfram með Aíþjóðasambandinu í bar-
áttunni fyrir brauði, friði og frelsi!
JWWWWWM WWWWWWWWWWMMWWWmWWMWMWWIWWWWI»WWWMWWWWWWIWWWWIMWWWIW*WW*WMW»WW*WMl'iWWMlMy
m u n
MESTA hagsmunamál
vinnandi stétta á íslandi í
dag er að halda dýrtíðinni
niðri. Þróun síðasta árs —■
hinar stöðugu hækkanir á
kaupgjaldi og verðlagi á
víxl, stofnaði afkomu al-
þýðuheimilanna í hættu.
í slíku kapphlaupi verður
launamaðurinn alltaf aft-
urúr, kaup fylgist aldrei
með verðhækkun. Stöðvun
verðbólgunnar og stöðugt
verðlag er tvímælalaust
það ,sem bezt kemur öllu
launafólki.
Um mánaðamótin nóv-
ember—desember í fyrra
sagði þáverandi forsætis-
ráðherra, Hermann Jónas-
son, að ný dýrtíðaralda
væri skollin yfir. Hagfræð-
ingar staðfestu þennan
dóm hans. Þeir sögðu, að
þessi alda væri meiri en
nokkur, sem skollið hefur
á þjóðinni í áratugi. Ef
hún væri ekki stöðvuð,
spáðu þeir að vísitalan
mundi hækka stöðugt allt
þetta ár um 5 stig að með-
altali á mánuði, og verða
260—270 stig á komandi
hausti. Ef svo hefði farið,
hefðu launamenn ekki
fengið dýrtíðaruppbætur
nema þriðja hvern mánuð
að vanda. Þeir hefðu þá
alltaf verið sem svarar 10
stigum, ef ekki meiru, á
eftir verðlagshækkuninni.
Ríkisstjórninni tókst
með skjótum aðgerðum að
stöðva ölduna. Gripið var
til niðurgreiðslna á nauð-
synjum, og fólkið gaf eftir
vísitölustig. Árangurinn
er ljós hverju mannsbarni.
Umræðuefni dagsins er nú
ekki lengur verðhækkan-
ir eða dýrtíðarflóð. Það er
lítið talað um verðbólgu-
vandamálið. Það hefur ver
ið stöðvað um sinn. Með
hyggilegum ráðstöfunum
getur þjóðin til frambúðar
forðazt þá alvarlegu hættu,
sem nú hefur verið bægt
frá henni.
í raun réttri er óvitur-
legt að tala um „varanleg-
ar ráðstafanir“ í efnahags-
málum. Það er ekkert
pennastrik til, engin ein
lausn, sem í skyndi getur
leyst allan vanda. Það þarf
margvíslegar og skynsam-
legar ráðstafanir á mörg-
um sviðum, sem verða að
samfeildri vágnarbaráttu
á breiðri víglínu gegn dýr-
tíðarhernum. Á bann hátt
einan getur æskilegt jafn-
vægi fengizt. Slíkt jafn-
vægi er bezta trygging
verkalýðsins fyrir trygg-
um kjörum og eini grund-
völlurinn, sem hægt er að
byggja á varanlegar kjara-
bætur.
tfðar-
intiar