Alþýðublaðið - 18.07.1959, Blaðsíða 4

Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gisli J. Ast-
þórsson og Helgi Sæmundsson (áb.). Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálm-
arsson. Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. Ritstjórnarsímar: 14901 og
14902. Auglýsingasími: 14906. Afgreiöslusími: 14900. — Aðsetur: Alþýðu-
húsið. Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgata 8—10.
Samtök jafnaðarmanna
ÞESSA DAGANA er háð í Hamborg þing
alþjóðaþambands jafnaðarmanna, en það sækja
fulltrúar 38 Alþýðuflokka, sem telja meira en tíu
milljónir félagsmanna. Hafa samtök jafniaðar-
manna aldrei verið alþjóðlegri en nú, þó að stefnu-
mál Alþýðuflokkanna Varðandi ýmis atriði mið-
ist að sjálfsögðu við staðhætti hlutaðeigandi
landa og menningu og sögu þjóðanna. Jafnaðar-
stefnan er hálýðræðisleg og leggur þess vegna
ekki fjötur bókstafstrúar eða persónudýrkunar á
einn eða neinn. Grundvöllur hennar er trúin á
manninn. En hún vill lyfta einstaklingsframtak-
inu í æðra veldi samhjálparinnar, svo að úr verði
lífræn og starfshæf heild. Þessi sjónarmið eru sam-
ræmd á þingum alþjóðasambands jafnaðar-
manna auk þess sem forustumenn Alþýðuflokk-
'anna kynnast þar og bera saman ráð sín um
skipulag og vinnubrögð.
Þing alþjóðasambands jafnaðarmanna
valda aldrei úlfaþyti á vettvangi heimsfrétt-
anna. Samtökin, sem þar eru að verki, hafa
löngu sannað, að þau leggja megináherzlu á frið
og frelsi, félagslega samhjálp og framfarir. Þau
vænir enginn um annarlegan tilgang eða
hættulegar baráttuaðferðir. Reynslan hefur sem
sé orðið sú, að jafnaðarmenn hafa stjórnað lönd-
um og þjóðum til að sanna í verki stefnu sína
og vinnuhrögð. Og ýmsir af leiðtogum þeirra,
sem nú sitja ráðstefnuna í Hamhorg, hafa
reynzt áhrifamiklir og farsælir foringjar á sviði
alþjóðamála. Mannkynið þekkir þá af góðri
raun.
Jafnaðarstefnan hefur aldrei mátt sín meira
í heiminum en á okk'ar dögum. Fordæmi Norður-
landanna þykir til dæmis eftirsóknarvert víðs
vegar. Þar er ekki um að ræða sigur stór-
þjóða, sem skari fram úr vegna mannafla, tækni
eða náttúruauðlinda. Orðstír þeirra er fólginn í
þeirri heillavænlegu þróun, sem er jafnaðar-
stefnunni að þakka. Fólkið, sem þau ríki byggir,
hefur borið gæfu til að gera drauminn um sani-
hjálpina, frelsið og framfarirnar að fögrum veru-
leika. Þetta er styrkur jafnaðarstefnunnar, Og
þess vegna fer hún friðsamlega sigurför um
löndin.
Dansleikitr
í kvöld
Haukur Morthens og
Hljómsveit Árna Elfars.
Sólveig Danielsen og Jackie Limie
skemmta.
Ath. Kvöldverðargestir fá ákeypis aðgang
að dansleiknum.
----Ssmi 35936—--------------S U J____
4 18. júlí 1959 — Alþýðublaðið
G<
HUGH GAITSKELL, for-
maður brezka Verkamanna-
flokksins og foringi stjórnar-
andstöðunnar í Bretlandi,
hefur látið hart mæta hörðu
í viðskiptum flokksforystunn-
ar og foringja stærstu verka-
lýðssambandanna í landinu
og ráðist opinberlega á Frank
Cousins formann sambands
flutningaverkamanna en
hann fékk sambykkta á þingi
þá tillögu sem gengur £ bág
við yfirlýsta stefnu Verka-
mannaflokksins í kjarnorku-
og vetnismálum.
Gaitskell hélt ræðu um
helgina á flokksfundi í Wor-
kington og aðvaraði þá flokks
menn sína, sem andvígir eru
vetnissprengjunni og kvað
þá vera „nærsýna uppgjafa-
hermenn og hættulega heims-
friðnum“. Hann sagði að þeir
yrðu að gera sér ljóst, að
stefna þeirra, ef hún yrði of-
an á, mundi leiða til þess að
Bretar yrðu að segja sig úr
NATO og taka upp hlutleys-
isstefnu. Gaitskell gaf einnig
merkilegar upplýsingar um
skipulag Verkamannaflokks-
ins. Hann sagði að enginn ráð-
herra flokksins væri bundinn
af ályktunum flokksfunda ef
flokkurinn tæki við stjórn
landsins.
Gaitskell hefur hlotið mik-
ið hrós fyrir hina skeleggu af-
stöðu sína til aðgerða Cousins
og þeirra manna annarra, sem
reyna að binda hendur vænt-
anlegrar stjórnar Verka-
mannaflokksins fyrirfram.
Þessar deilur flokksforust-
unnar og verkalýðssamband-
anna hafa mikla pólitíska þýð
ingu. Ástæðan er sú, að sá
helmingur brezku þjóðarinn-
ar, sem kýs Verkamannaflokk
inn trúði því, að hann væri
Hugh Gaitskell.
fHannes
á h o r n i n u
★
★
Eins Og í afríkÖnsknmætlaði að fara framhjá honum
á hægri ferð, en þá kom leigu-
bíll og ók framhjá mér á 50—60
km hraða, en ég gat hemlað í
«m tíma og komizt hjá árekstri.
smábæjum.
Bifreiðarstjóri
umferðarmálin.
★ Stórir fólksflutninga-
bílar — og sendibílar
verstir.
PÁLL skrifar: „Þú hefur
mörgu góffu til leiffar komiff
meff pistlum þínum. Nýlega las
ég pistil frá atvinnubílstjóra þar
sem hann ræffir umferffarmálin
í Reykjavík og átelur sérstak-
lega hraffan akstur. Segir þessi
bílstjóri réttilega, aff fólki liggi
yfirleitt ekki svo mikiff á, aff
ástæffa sé aff brjóta allar öku-
reglur.
ÞETTA ER ORÐ í tíma talað.
Ég hef ekið bíl lengst af í 30 ár
og því fylgzt vel með þróun
þessara mála hér í bænum. —
Ekki finnst mér hægt að saka
neina sérstaka „stétt“ um rudda
mennsku í akstri, en varla fer
það framhjá neinum, að stræt-
isvagnar og langferðabílar virð-
ast oft líta svo á, að þeir einir
eigi rétt á vegunum. Þá vil ég
einnig fullyrða, að fjöldi ieigu-
bílstjóra virðist líta svo á, að
þeirra sé „mátturinn og dýrðin“.
ÉG EK MIKIÐ eftir Hring-
braut og Snorrabraut. Oftast
brýt ég umferðarreglur með því
að aka á 40 km í stað 35 km. En
því nær ætíð skeður það, að
leigubílstjórar aka fram fyrir
mig á 60—70 km hraða og í dag
var ég rétt á eftir strætisvagni,
sem var í kyrrst/<5u á stæði. Ég
ANNARS ER ERFITT að
skella skuld af asnalegum akstri
á sérstaka ,,stétt“ eða einstak-
linga, en margir unglingar og
nýgræðingar í akstri virðast líta
á það eitt, að þeir hafi „réttinn"
og þjösnast áfram hvernig sem
á stendur. Er það og augljóst, að
því fleiri sem öðlast ökuleyfi,
því fleiri klaufar bætast í flokk
ökumanna.
ÞÁ ER FRAMFERÐI fót-
göngumanna kapítuli út af fyrir
sig. Útlendingur, sem var með I
mér í bíl nýlega og var nýkom-
inn frá Afríku, sagði að fót-
göngufólk hér hagaði sér líkt og
blámenn í smábæjum Afríku.
Og í öll þau ár, sem ég hef ekið
bíl hér í bænum, hef ég aldrei, í
eitt einasta skipti, séð lögteglu-
menn skipta sér af fótgöngu-
fólki.
MEÐAL ANNARRA ORÐA:
Eftir því, sem ég bezt veit, eiga,
ökumenn, sem aka fram fyrir
annað ökutæki að „gefa merki“.
En hvers konar merki? Er um
nokkuð annað að gera en þeyta
bílhornið? Þetta er þó rnjög
sjaldan gert, jafnvel ekkf á
þröngum vegum utanb\?ja. Ég
hef ekið í bílum í mörgum lönd-
um Evrópu og í Ameríku. Þar
er það yfirleitt venja að bílflaut
an er notuð, þegar ástæða þykir
til, jáfnvsaLþó „hljóðlaus“ akstur
sé fyrirskiugður. Hvað á að gera
hér? Ég vona að þú, Hannes
minn, haldir áfram að ræða um
ferðarmálin af röggsemi og
að því leyti ólíku rlhalds-
flokknum, að flokksþing og
verkalýðsfélög réðu mestu
um stefnu hans. En nú hefur
Gaitskell játað það, sem
reyndar var vitað, að ef hann
verður forsætisráðherra þá
telur hann sig ekki bundinn
af flokksályktunum. Hann
sagði í Workington, að það
væri rétt að stjórn Verka-
mannaflokksins væri bundin
ályktunum, aðstæður og þró-
un mála væri síbreytileg og
engin leið að ákveða löngu
fyrirfram hvað gera skuli
þar eð enginn vegur sé að sjá
fyrir hvað gerast muni.
Gaitskell sagði ennfremur,
að þetta hefði lengst af verið
viðtekin venja -í Verkamanna
flokknum. Én það er stað-
reynd, að ár eftir ár halda
fulltrúar á flokksþingum að
þeir séu að móta stefnu flokk-
anna. Undanfarin ár hefur
líka oftast verið hægt að láta
líta svo út, þar eð meirihluti
þingfulltrúa hefur verið sam-
mála forustunni í öllum mik-
ilsverðum málum. Ár eftir ár
hafa bevanitar og aðrir „upp-
reisnarmenn“ innan flokksins
virzt vera að ná flokknum á
sitt vald en þegar á átti að
herða, átti forustan alltaf
nægan stuðning meðal þing-
fulltrúa til þess að koma sínu
fram. En nú hefur Frank Cou-
sin, formaður stærsta verka-
lýðssambandsins, opinberlega
sagt flokksforustunni stríð á
hendur og búast má við, að
Gaitskell og aðrir forustu-
menn flokksins verði að taka
á öllu sem þeir eiga, til að
jafna þessar deilur.
fullri einurð, eins og þín er
venja.“
UM KARTÖFLUR skrifar
Pétur mér eftirfarandi: „Ég las
í blöðum nýlega að búið væri að
festa kaup á nokkur hundruð
tonnum af útlendum (fóður)-
kartöflum fyrir okurverð, og
var talið mikið happ. O-jæja.
Fyrir fáum árum voru framleidd
ar hér í landi um það bil 1
tunna af kartöflum á hvern
landsmann. Þessu gátum við þó
ekki torgað, svo nokkur þúsund
tunnum var fleygt, — ekki einu
sinni hægt að láta kýr éta þær.
MÉR ER SAGT að framleið-
endur hér á landi fái kr. 3,60
fyrir 1 kg af kartöflum. Nýlega
keypti ég nokkur kg af góðum
íslenzkum kartöflum á kr. 1,20
kg. Ríkissjóður borgar verð-
muninn. Er nú nokkurt vit í
þessu? Þegar kartöflur eru seld-
ar fyrir svona lágt verð, er hætt
við að allir hætti að rækta þær.
Að vísu er mikið ra=ktað af kart
öflum í hjáverkum. Og vissu-
lega gæti kaupstaðafólk ræktað
í hjáverkum sínum ekki einasta
nægilegt handa sér, heldur lík-
lega nægilegt handa öllum lands
mönnum. En „niðurgreiðslurn-
ar“ vinna á móti þessu, því fólk
leggur ekki á sig að rækta sjálft
kortöflur, þegar hægt er að
kaupa þær fyrir kr. 1,20 kg. —
En menn ættu að athuga, að
hver framleiðandi á þess kost að
selja alla sína framleiðslu á kr.
3,60 og kaupa aftur fyrir kr. 1,20
kg. Þetta er nú svyna einfalt.
EN HVERNIG væri að banna
með öllu innflutning á útlend-
um kartöflum? Þetta er því nær
eina ætijurtin, sem við getum
ræktað í öllum árum í nægilega
stórum stíl til að fullnægja þörf
um landsmanna, og mætti reynd
ar auka kartöfluneyzluna að
mun og spara með því kaup á
erlendum kornmat, sem oft og
tíðum er allt annað en góð vara.
En íslenzkar kartöflur eru betri
en nokkrar aðrar kartöflur,
sem hér hafa verið á boðstól-
um.“