Skírnir - 01.01.1860, Side 124

12tf
KRÉTTIIf.
Óíriðrinn.
ríki sínn 1815; þá tóku og Frakkar Parma og lögfeu þafe til landa
sinna á Ítalíu, er þeir köllufeu nú hife ítalska þjófeveldi. Tveim
árurn sífear (18. maí 1804) tók Napóleon keisaranafn , og ári sifear
snéri hann þjófeveldinu ítalska í konúngsdæmi; var hann þá krýndr
í Mílanborg, setti hann járnkórónu Langbarfea á höfufe sér mefe
þeim orfeum: ltDio me l’ha data. Guai a chi la tocca” (Gufe hefir
gefife mér hana; illa verfei þeim. er snertir hana), en seldi sverfeife
í hendr stjúpsyni sínum Eugene Beauharnois, er nú varfe varakon-
úngr yfir Ítalíu. þetta sama sumar ófe Napóleon yfir þjófeverjaland
og barfei á þjófeverjum og Rússum; en Massena, hershöffeíngi hans
á Ítalíu, rak Austrríkismenu norfer á fjöil og lagfei undir sig allt
Feneyjaland. Sumarife hife næsta eptir (180ö) skeytti Napóleon
Feneyjaland til konúngdæmisins ítalska, eu skipti landinu jafnframt
í 12 hertogadæmi, er vera skyldu léni handa hershöffcíngjum Napól-
eons. Sama sumar lagfei Napóleon undir sig Púl og setti Jósep
brófeur sinn þar konúng yfir; tveim árum sífear (1808) varfe Jósep
konúngr á Spáni, en Múrat mágr Napóleous tók þá konúngdóm á
Púli. Sumarife 1808 lagfei Napóleon Toskana undir sig og nokkurn
hluta Rómaveldis og ári sífear Rómaborg og allt Rómaveldi. Öllum
löndum þessum skipti Napóleon í ömt, hérufc og sýslur, skipafei
þar frakknesk lög og landsrétt og sneifc allt eptir frakknesku snifei.
Skipunargjörfe Napóleons, er hann skeytti Rómaborg til Frakklands,
er svo merkileg og mikilvæg, afe vér hljótum afe setja hér kafla
úr henni: aFyrir því afc Karlamagnús í'rakka keisari, vor göfugi
forverari, gaf Róma biskupum nokkur lönd afe léni, til þess afe halda
frifei á, en Rómaborg og lönd þessi voru eptir sem áfer hluti Frakka
veldis; fyrir því afe samtengíng hins andlega og veraldlega valds í
eins manns hendi hefir valdifc jafnan sífean og veldr enn miklum
ágreiníngi, mefe því afe páfarnir hafa helzt til optlega notafc sér
annafe valdifc sem heimild til afe neyta hins valdsins, og slengt ver-
aldlegum málefnum, er jafnan breytast eptir atvikum og málavöxt-
um, saman vife andleg málefni, sem eru óbreytileg afe efeli sínu,
og afe sífeustu, fyrir því afe eigi væri til nokkurs hlutar afe reyna
til afc samrýma tilkall páfa til veraldlegra yfirráfea og allt þafe, er
vér höfum unnifc til trausts her vorum, til frifear og farsældar
þjófeum þeim, er vér ráfeum yfir, og til vegs og helgi ríki voru”.