Skírnir - 01.01.1860, Blaðsíða 138
140
FRÉTTIR.
ÓfriSrínn.
haffci hann |)á og dregii saman 35,000 vígra manna. Nú virtist
allt bota, ai) skjótt mundi aptr usyrta a& hjaldri sárgrí&ar’’, en
eigi fagr fri&ardagr á lopt renna. Allir ]>eir, sem unnu ítölum
frelsis undan ánaub Austrríkismanna, tóku undir sigróp Frakka og
Sardininga mel) fagnabarópi, allir luku upp einum munni um
hreysti Frakka og vitrleik Napóleons, og ítalir voru sem |>eir hefili
himin höndum tekii). En 8. júlí var samii) vopnahlé, er standa
skyldi til 15. júli; si&an (11. júlí) fundust þeir Napóleon og Jósep
tveir einir i Villafranka, bæ r.okkrum skamt frá Veróna. þar uriiu
þeir ásáttir um greinir nokkrar, er leiddu til fullkomins fri&ar.
Menn urfcu nú sem þrumulostnir og eigi sizt Italir, er þeir heyrfcu,
afc frifcr var á kominn og Ítalía eigi orfcin „frjáls austr afc Feneyja-
botnum”, þótti nú allt hálfverk vera, er Napóleon haffci unnifc.
Margar getur voru leiddar afc umskiptum þessum; sumir ætlufcu,
afc Napóleon hræddist þjófcverja, afcrir sögfcu, afc hann heffci traufc-
lega treyst sér afc taka kastala Austrríkismanna, þvi þótt hann heffci
sigrazt á þeim hingafc ti), þá heffci hann gjörla fundifc, afc hermenn
þeirra voru hraustir, eigi sizt á hæfcum Sólferinó, þar sem þeir
höffcu vakafc alla nóttina áfcr og eigi neytt matar frá því um daginn
fyrir, en stófcu þó svo lengi. Napóleon lýsir bezt sjálfr, fyrir
hverja skuld hann samdi frifc, í auglýsíngu sinni til hersins, þar
segir hann mefcal annars: „Italia getr nú héfcan af ráfcifc kjörum
sínum , og þafc verfcr henni afc kenna, ef hún tekr eigi framförum
í frelsi og sifcsemi”; sifcan kvefcst hann létt hafa leifcangrinum „ein-
úngis fyrir þvi afc orustuvöllrinn mundi of stór verfca í samanburfci
vifc hagnafc þann, er Frakkar gæti haft af ófrifc þessum”.
F r i ð r i n n.
í fyrstu grein frifcarskilmálans í Villafranka segir, afc þeir
keisararnir vili stufcla til þess, afc Italía verfci eitt bandafélag, og afc
páfinn skyldi þá verfca heifcrsforseti. í annari grein afsalafci Jósep
sér í hendr Napóleoni Langbarfcalandi öllu fyrir utan Pesséra og
Mantúa og lítinn jafcar mefc Minsá vestanverfcri; en Napóleon lét aptr
landifc í hendr Sardinínga konúngi. þá skyldi Feneyjaland vera í
bandafélaginu ítalska, en liggja þó undir Austrríkis keisara. Her-
togarnir í Toskana og Módena skyldu venda aptr til rikja sinna, en