Skírnir - 01.01.1860, Qupperneq 140

14*2
FRÉTTIR.
Friftrinn.
milli Frakka. Sardinínga og Austrríkismanna, og mátti um þá segja,
ab engum líkabi þeir vel en mörgum illa. ítalir vildu alls eigi taka
vib hertogum sínum aptr; Napóleon vildi búa til konúngsriki úr
hertogadæmunum líklegast handa frænda og nafna sínum; Austrríki
vildi ekki annab en a& hertogarnir kæmist aptr til valda og ai> allt
kæmist aptr í sama horfib hib brábasta orbib gæti; páfinn hugsabi
mest um sjáifan sig, sem vorkun er, hann vildi eigi missa af löndum
sínum, er gjört höfbu uppreist í móti honum; en England vildi
einúngis, ab ítalir rébi sjálfir hverja landstjórn þeir hefbi og mætti
enginn neyba þá til ab taka annan höfbíngja yfir sig en þann, er
þeir vildi sjálfir til kjósa. Um þetta var nú verib ab deila og
þjarka aptr og fram allt haustib, og gekk þá sem í teníngakasti,
ab ýmsu snéri upp og ýmsir urbu ofan á. Nú var þá einkum um
þrennt ab gjöra, hvort hertogadæmin, Toskana, Partna og Módena
svo og norbrhérubin af páfalöndum, er sumir kalla Rómagna, skyldi
skeytt til ríkis Sardinínga konúngs öll, nokkur þeirra ebr engin,
ebr hvort þau skyldi lögb samau í konúngsríki öll, nokkur ebr
engin, ebr þá 1 þribja lagi, hvort þau skyldi aptr hverfa undir fyrri
stjórnendr sína. |>ab er nú afítölum sjálfum ab segja, ab þeir skutu
á stundarstjórn í hertogadæmunum og í Rómagna og gengu svo á þíng.
þíngntenn í Rómagna kvábu svo á, ab þeir vildi eigi framar hafa páfa
ab veraldlegum höfbíngja yfir sér, voru síban sendir menn til Viktors
og honum bobin yfirrábin. Páfi brást reibr vib þessum tiltektum;
hann gaf sendiherra Sardinínga konúngs orlof, en sendi her norbr
til Rómagna. Frans konúngr á Púli lofabi honum og libveizlu
sinni. • En Garibaldi var fyrir þar norbr í Rómagna og Faríni,
sardínskr mabr og góbkunuíngi Napóleons, svo eigi varb af bar-
daga. Faríni var síban gjörr þar ab alræbismanni; en sá hét
Ríkasóli, er var alræbismabr í Toskana. Módena og Toskana ribu
á vabib af hertogadæmunum, þíngmenn tóku hertogana af ríki, en
bubust undir Sardinínga konúng, og Parma fylgdi eptir. I Parma
og Módena hafbi Farjni verib tekinn til alræbismanns, þíngmenn
leiddu stjórnarskrá Sardinínga í lög og réttu tollskrá sína eptir
tollskrá Sardinínga, svo og skyldi enginn tollr greiddr af varníngi
þeim, er fluttr var frá Sardiníu og þangab í land. í hertoga-
dæminu Parma var almenníngr látinn greiba um þab atkvæbi, hvort