Ný félagsrit - 01.01.1846, Síða 4

VIII
frálall Hannesar biskups; kom hann því þá fyrst
tilieibar, abbáfium prentsmi&junum var steypt samaii,
og aí> þær komust í henclur lands-uppfræbíngar-
félaginu, en umlir stjórn hans sjálfs. Nú liafbi
hann rábin í höndum yfir öllum bókmentuin Islands
ab kalla mátti, og ætlabi liann nú ab skapa þær
eptir hugmynd þeirri, setn liann áleit fullkomnasta.
Hann var kunnugur flestum vísindagreinum, sem
þá voru tíbkabar mebal mentabra þjóba; hann sá,
ab flest af bókum þeim, sem vant var ab prenta á
Islandi, var léttvægt, og sumt lirelt, en liann Vildi
láta Islendínga fylgja tímanum og leitast vib ab
standa jafnfætis öbrum þjóbum, og fann hjá sér afl
til, ab koma þessu fram; þegar hann hafbi fengib
rábin í hendur. llann vildi þá útryma öllu hinu
eldra, nema því, sem væri samkvæmt þeirrar tíbar
hugmynd um mentun og fegurb í skáhlskap og riti,
en í stab hins innleuda, sem nibur væri fellt, vildi
hann annabhvort búa til nVtt, eba innleiba hib bezta
útlenda, sem liann þekkti. Af hinu eldra lét liann
prenta konúnga-sögur Snorra, og píníngar-sálma
Hallgríms Péturssonar, og þab eitt af hinu eldra
/
synist sem honum liafi fallib í geb. I stab Ponta
kom ný barna-lærdómsbók eptir Balle, í stab grall-
arans nýja sálmabókin; útlend rit, sem þá voru í
mestu áliti, voru íslenzkub af ymsurn, til ab fylla
skarb hins eldra. þegar hinar ehlri bækur urbu
ekki prentabar, var líkindi til ab þær mundu gleym-
ast smámsaman. I „Vina-glebinni” befir hann leitazt
vib, bæbi meb liábi og alvöru, ab leiba menn til