Þjóðólfur - 25.02.1854, Side 5

;icS hún sj'ndi það í öllu, aft liún var öll i |>ví
scm Iiúii álti aö gjöra1.
Aíi eiulíngu get eg eigi betur seft, en
hvatamaöur jies.sa fyrirtækis eigi allar jiakkir
skyldar fyrir aö liafa gjört jiessa byrjum til
aö koma á jiess konar leikjum her hjá oss.
3Því aft bæfti er jiafi, aft mef> jiví gefst mönn-
um kostur á skemmtunum her, og j>a?i ólíkt
hetri skenimtunum en margir hafa herna í
Heykjavík, og auk jiess geta fiess konarleik-
ir orfiif) meft tímanum eigi álirifalausir á liuga
manna, enda eru leikirnir ólíkt áhrifameiri á
hng flestra jiegar fiéir sjá atvikin ineft augunum,
heldur en jiótt jieir lesi j>á í einhverri bók.
í>et.tn er og öllum menntufium Jijófinm fiillljóst,
og jiess vegna liafa jiær leikhús. 5>að stend-
ur lika yfir leikhúsinu í Kaiipmannahiifn: rEi
blot til Lyst*, og jiessi orf) eru sönn. — 55.. .
Fáeinar jarÖabeetur
H. (Niðurlag) J>c*r Jón í Skógaarkoli, og Halilór
Ilrauiilúni, t'ru ekki j>eir cinn hændur í jjingvalla-
svcit, sciii liafa bælt álivli sín. Jónhómii Vigfússon
á Gjáliakka hclir og stóriini cndurhæll [icssa jörð sína,
jrvi liann lielir hæði sléltað miklar skákar í túni sínti,
íærl jiað ót i tveiin slöðiiiu iiin 800 faðnia, og ningirl
allt tiinift ineft grjótgarfti tvíhlöftniun npp lil iniðs; allt
Jietla liefir Jón Vigfiisson gjört á næstliftnmn 5—6
áriini, og er Jiaft fyrst i ár áft eigend.iir jarftarinnar,
jjórftur hreppstjóri á Orinstöftuni í Grínisncsi og hróftir
lians á sania bæ, hafa scft J>cssar jarðahætur vift
leigiiliðann, nieft j>ví aft gefa lionuin upp liálfa land-
skuldina.
Af jarðahótiinum annars lcignlifta J>ar fvrir siinnan
vatnift, í Grafningniiin, helir inerkdr hóndi í Arncs-
syslu rilaft oss sein fylgir:
„Kinhver ineftal þeirra mikilvægari jarftahóla, sem
ajörft liefii' verift af leignlifta, ælliini vér aft sé sú, er
lireppstjóri ínginiundur Gíslason licfir gjörl á
áhvlisjörft sinni Króki i Grafningi; þvífyrir ulan j>aft,
aft liann hefir tir molftargreni hýggt reisulegan hæ, og
fært öll hæjarhús, þá lielir liann fyrir læk, seni í vatna-
vöxliun hljóp yfir mestan part al' túninii og stunduni
á vetruin strcymdi inn í öll hæjarlnis, hlaftið 120 faftina
lángau varnargarð; hann lielir, þar sein áftur var aft
eíns litift skúta-gjögur, mokað npp og hlaðift fyrir helli
svo stóran, aft nú tekur 70 fjár aft iiggja i; lielli
þessi er út i högum brúkaður fyrir heitarhús; liann liefir,
í slétian inólierg'shamar, höggvift 2 helira, og er
oniiiiál þeirra þelta : annnai' á leingft 14 áln., á lireidd
1) j>ess ber hér nð gcta, að hún var sú eina af
kvcufólkinu scm lck, sem hefur séð leikinn í Höfn'; eptir
Jiví scin hann er Jiar lcikinn, og því sem mönnuiii'fannst
hér, niunu og flciri þeirra, semtéku auka-ætlunarvcrkin,
ciga inaklegt lirós skilið. Ábm.
ti áln., liæft ylir iniftjii aft meftaliali áln., hinu á
leingft 8 áln, hrcidd 5 áln., liæft ylir miftjii aft meftal-
tali 3 áln. Hanii helir tckift brunn, Jiar scm áftur var
enginn; cr hann gralinn fyrst 6 áln. niftur aft móklöpp
en af því briinnur sá þraut, lók hann til lians aptur,
og hjó vætlandi móklöpp 5 áln., nó er hrunnnrinit II
áln. djúpur, kringlótlur, 2áln. aft þvermáli; hér aft auk
lielir Ingiinundiir iiimift mikift aft útvíkkun og sléttun
lúnsins, þvi t. a. m. á iiæslliftnii vori sléttafti hann hlelt
I 200 fcrhyrnings - faftiiin, og í liaust skar liann ofan af
hlelti SjO—100 ferli. faftma. jiessar jarftahælur cru því
niciri, sem nclndur Iiiginiundiié liefir á léftuni slrit-vcrk-
mn slilið lieilsn sinni og kröptmn, cn sem nú, vift næst-
liftift nýár, þó ekki vorti iimhiiniið meft einskiidings virfti
af iarftarcigaiidanum, prófasti séra .1. K. líriem á
Uruna“.
Hinar þriftju niikilvægu jarðahælur, eptir lcigulifta,
eru þær, sem liggja cplir listamanninn SigurftBöft-
varsson á Fiskilæk í Melasveit, á þessari ábýlisjörðii
lians iini undanfarin (i ár. A því timahili liefir liann
hlaftift npp tvo kái-og jarðeþlagarða, nieð 2 álna liáuin
girftinguni timhverfis, tvihlöftnum úr sniddii; er annar
garftiirinn 120 ferhyrníngs-faðmar en liinn 104, og þá
háftir samtals 224 ferli. faftmar; enn freinur liefir liann
lilaftift tvcggja álna liáan traðagarð, öftrumegin 47
faftni, en hinuineginn 30 faftm. alls 77 faðni.; hyggt
lieflr liann 4 álna liáan heygarð frá stofni, og öll hæjar-
lnis, fiós, fjárhús, inóliús og geyinsliiluis ; og aft siftiistu
lielír liann sléttaft C tlatir í túninu samtals 1007. fcrh.
fáftilia.
Áliýli lians Fiskilækur er 20 lindr. jörft; og með
fulI-Jjiingiiin leigiunála, alls 20 fjórðúnga gjaidi i góftuin
og gildiun auruiii eftnr peiiinguni eptir verðlagsskrá;
fyrir þessar inikilvægu jarftabætur vill samt jarfteig-
andinn Signrðiir jjórftarson á Bakka aft eins veita
honuin 20 álna árlega uppgjöl' af jarftargjaldinn.
En þvi er niiftur, aft vér gelum ckki talift margar
né niikilvægar hvatir af liendi jarfteigendanna og ánn-
ara lánardiottna, lil þess aft um bæta og rífka gæfti og
verð hýlanna, sem þeir liafa lil eignar og iiinráða.
Samt er oss kiitiniigt iini eítt, og þó ckki fiill-ljóst aft
öllii. Tvennar verílunarhúðir liafa ekki nlls fyrir iaungti
verift reistar Irá stofni á mölinni fyrii' hotninuin á
Hafnarlirfti, jrað er i Hainarsko(s-landi, sem liggnr
undir Garfta-staö á All'tanesi: því verfta éigendnr húft-
anna aft greifta árlega lóftartoll til staftarins; oss er
sagt þaft séu 10 rbd. árlega fyrir hverja hiíft, eftursam-
tals 20 rhd á ári. En sliptprófastur lierra Á r n i
Helgason liefir aldrei tekift vift einuni skilding af
þessum lóðartolli frá því liann hófsl, licldur látift verja
lionuin jafnóftuni til jarðabóta á kii kjujöi'ðinni Ilainars-
koti til túngarftahleftslii og þúfnasléttunar(?)
— Af þvi vér unnuin öllu því, er iniðar til að efla
hcillir, menntun, og hagsældir vors fátæka og fákunn-
anda Ilólma, þá urðuin vér svo himinlifandi, er vér
sáum í þjóðólfi TJ2 auglýsíngu frá 29Nóv. 1853, kennda