Þjóðólfur - 25.02.1854, Page 5

Þjóðólfur - 25.02.1854, Page 5
;icS hún sj'ndi það í öllu, aft liún var öll i |>ví scm Iiúii álti aö gjöra1. Aíi eiulíngu get eg eigi betur seft, en hvatamaöur jies.sa fyrirtækis eigi allar jiakkir skyldar fyrir aö liafa gjört jiessa byrjum til aö koma á jiess konar leikjum her hjá oss. 3Því aft bæfti er jiafi, aft mef> jiví gefst mönn- um kostur á skemmtunum her, og j>a?i ólíkt hetri skenimtunum en margir hafa herna í Heykjavík, og auk jiess geta fiess konarleik- ir orfiif) meft tímanum eigi álirifalausir á liuga manna, enda eru leikirnir ólíkt áhrifameiri á hng flestra jiegar fiéir sjá atvikin ineft augunum, heldur en jiótt jieir lesi j>á í einhverri bók. í>et.tn er og öllum menntufium Jijófinm fiillljóst, og jiess vegna liafa jiær leikhús. 5>að stend- ur lika yfir leikhúsinu í Kaiipmannahiifn: rEi blot til Lyst*, og jiessi orf) eru sönn. — 55.. . Fáeinar jarÖabeetur H. (Niðurlag) J>c*r Jón í Skógaarkoli, og Halilór Ilrauiilúni, t'ru ekki j>eir cinn hændur í jjingvalla- svcit, sciii liafa bælt álivli sín. Jónhómii Vigfússon á Gjáliakka hclir og stóriini cndurhæll [icssa jörð sína, jrvi liann lielir hæði sléltað miklar skákar í túni sínti, íærl jiað ót i tveiin slöðiiiu iiin 800 faðnia, og ningirl allt tiinift ineft grjótgarfti tvíhlöftniun npp lil iniðs; allt Jietla liefir Jón Vigfiisson gjört á næstliftnmn 5—6 áriini, og er Jiaft fyrst i ár áft eigend.iir jarftarinnar, jjórftur hreppstjóri á Orinstöftuni í Grínisncsi og hróftir lians á sania bæ, hafa scft J>cssar jarðahætur vift leigiiliðann, nieft j>ví aft gefa lionuin upp liálfa land- skuldina. Af jarðahótiinum annars lcignlifta J>ar fvrir siinnan vatnift, í Grafningniiin, helir inerkdr hóndi í Arncs- syslu rilaft oss sein fylgir: „Kinhver ineftal þeirra mikilvægari jarftahóla, sem ajörft liefii' verift af leignlifta, ælliini vér aft sé sú, er lireppstjóri ínginiundur Gíslason licfir gjörl á áhvlisjörft sinni Króki i Grafningi; þvífyrir ulan j>aft, aft liann hefir tir molftargreni hýggt reisulegan hæ, og fært öll hæjarhús, þá lielir liann fyrir læk, seni í vatna- vöxliun hljóp yfir mestan part al' túninii og stunduni á vetruin strcymdi inn í öll hæjarlnis, hlaftið 120 faftina lángau varnargarð; hann lielir, þar sein áftur var aft eíns litift skúta-gjögur, mokað npp og hlaðift fyrir helli svo stóran, aft nú tekur 70 fjár aft iiggja i; lielli þessi er út i högum brúkaður fyrir heitarhús; liann liefir, í slétian inólierg'shamar, höggvift 2 helira, og er oniiiiál þeirra þelta : annnai' á leingft 14 áln., á lireidd 1) j>ess ber hér nð gcta, að hún var sú eina af kvcufólkinu scm lck, sem hefur séð leikinn í Höfn'; eptir Jiví scin hann er Jiar lcikinn, og því sem mönnuiii'fannst hér, niunu og flciri þeirra, semtéku auka-ætlunarvcrkin, ciga inaklegt lirós skilið. Ábm. ti áln., liæft ylir iniftjii aft meftaliali áln., hinu á leingft 8 áln, hrcidd 5 áln., liæft ylir miftjii aft meftal- tali 3 áln. Hanii helir tckift brunn, Jiar scm áftur var enginn; cr hann gralinn fyrst 6 áln. niftur aft móklöpp en af því briinnur sá þraut, lók hann til lians aptur, og hjó vætlandi móklöpp 5 áln., nó er hrunnnrinit II áln. djúpur, kringlótlur, 2áln. aft þvermáli; hér aft auk lielir Ingiinundiir iiimift mikift aft útvíkkun og sléttun lúnsins, þvi t. a. m. á iiæslliftnii vori sléttafti hann hlelt I 200 fcrhyrnings - faftiiin, og í liaust skar liann ofan af hlelti SjO—100 ferli. faftma. jiessar jarftahælur cru því niciri, sem nclndur Iiiginiundiié liefir á léftuni slrit-vcrk- mn slilið lieilsn sinni og kröptmn, cn sem nú, vift næst- liftift nýár, þó ekki vorti iimhiiniið meft einskiidings virfti af iarftarcigaiidanum, prófasti séra .1. K. líriem á Uruna“. Hinar þriftju niikilvægu jarðahælur, eptir lcigulifta, eru þær, sem liggja cplir listamanninn SigurftBöft- varsson á Fiskilæk í Melasveit, á þessari ábýlisjörðii lians iini undanfarin (i ár. A því timahili liefir liann hlaftift npp tvo kái-og jarðeþlagarða, nieð 2 álna liáuin girftinguni timhverfis, tvihlöftnum úr sniddii; er annar garftiirinn 120 ferhyrníngs-faðmar en liinn 104, og þá háftir samtals 224 ferli. faftmar; enn freinur liefir liann lilaftift tvcggja álna liáan traðagarð, öftrumegin 47 faftni, en hinuineginn 30 faftm. alls 77 faðni.; hyggt lieflr liann 4 álna liáan heygarð frá stofni, og öll hæjar- lnis, fiós, fjárhús, inóliús og geyinsliiluis ; og aft siftiistu lielír liann sléttaft C tlatir í túninu samtals 1007. fcrh. fáftilia. Áliýli lians Fiskilækur er 20 lindr. jörft; og með fulI-Jjiingiiin leigiunála, alls 20 fjórðúnga gjaidi i góftuin og gildiun auruiii eftnr peiiinguni eptir verðlagsskrá; fyrir þessar inikilvægu jarftabætur vill samt jarfteig- andinn Signrðiir jjórftarson á Bakka aft eins veita honuin 20 álna árlega uppgjöl' af jarftargjaldinn. En þvi er niiftur, aft vér gelum ckki talift margar né niikilvægar hvatir af liendi jarfteigendanna og ánn- ara lánardiottna, lil þess aft um bæta og rífka gæfti og verð hýlanna, sem þeir liafa lil eignar og iiinráða. Samt er oss kiitiniigt iini eítt, og þó ckki fiill-ljóst aft öllii. Tvennar verílunarhúðir liafa ekki nlls fyrir iaungti verift reistar Irá stofni á mölinni fyrii' hotninuin á Hafnarlirfti, jrað er i Hainarsko(s-landi, sem liggnr undir Garfta-staö á All'tanesi: því verfta éigendnr húft- anna aft greifta árlega lóftartoll til staftarins; oss er sagt þaft séu 10 rbd. árlega fyrir hverja hiíft, eftursam- tals 20 rhd á ári. En sliptprófastur lierra Á r n i Helgason liefir aldrei tekift vift einuni skilding af þessum lóðartolli frá því liann hófsl, licldur látift verja lionuin jafnóftuni til jarðabóta á kii kjujöi'ðinni Ilainars- koti til túngarftahleftslii og þúfnasléttunar(?) — Af þvi vér unnuin öllu því, er iniðar til að efla hcillir, menntun, og hagsældir vors fátæka og fákunn- anda Ilólma, þá urðuin vér svo himinlifandi, er vér sáum í þjóðólfi TJ2 auglýsíngu frá 29Nóv. 1853, kennda

x

Þjóðólfur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.