Þjóðólfur - 06.07.1855, Blaðsíða 2

— 106 —
setti formatrar miímefndarinnar Jón Guíimundsson
þíngvallafundinn meb eptir fylgjandi orbum:1
„Eptir siðvenju nokkuria undani'arinna ára ávarpa ep,
í nafni Miðnefndarinnar, fyrstur þenna 8. fund, sem
þér, heiðruðu landar, 'sækið hér á alsherjar þíngstað
feðra vorra, og'það verður nú að líkinduin opinbert
áður fundi þessum er lokið í þetta sinn, hvort þetta
fundarhatd hér verður hið síðasta. En þó svo verði,
þá skal mig samt aldrei yðra þess, að eg var hinn
fyrsti hvatamaður þessara funda. Og þó að lítill virð-
ist ávöxtur þeirra að undanförnu, og þó að allur þorri
landsmanna virðist að gefa þeim eins lítinn gaum,
eins og svo ótal mörgu öðru, sem má glæða endur-
minninguna um ágæti feðra vorra og færa oss feti
nær því frelsi og ágæti sem gjörði þá víðfræga um
heiminn, þá treysti eg því samt, nð þeir komi tímarn-
ir, þó seinna verði, að þessi helgi samkomustaður feðra
vorra, sem saintengdi allan landslýðinn og gjörði hann
óflugan og ósigrandíj njóti maklegrar viðreisnar og
sóma, en þótt svo mörgum nú lifandi mönnuin finnist
cinkis um hann vert, og finni hér engar helgar né
upplifgandi endurminningar, engar hvatir til samtaka,
og als ekki þess vert, að sækja heim þenna stað
einusinni á ári, til þess að samtengjast samtökum og
bróðurlegnm böndum, til þess að ræða og fastráða
alþjóðleg mál og fyrirtæki og bindast sainlökum til að
fá þeim framgáng. En það munuð þér brátt fá að
sanna, að ef þessum fundum er lokið, þá munuð þér
og brátt sjá slokna hinn litla lífs-og samtakaneista,
sem þó vissulega er kviknaður og hefir borið birtu á
næstliðnum 8 árum; — en þann litla neista held eg
menn ætti að lífga og glæða ineð öllu nióti en ekki
kæfa hann niður ogtroða undirfótum sér öktunarlaust;
— og vér ættum víst því sfður að rasa hér að, sem vér
ekki vitum og ekki þekkjum tölu og stærð þeirra
mótspyrna og tálmana sem geta hnekkt þjóðlegri fram-
för vorri og náttúrlegu sjálfræði voru yfir málefnum
, sjálfra vor. Vér ættum vfst því síður að missa sjonar
á, hve ómissandi er fyrir oss, að vera árvakrir með
ugga og ótta, og að haldast í höndur allir saman yfir
öfugstreymi tímanna, sem vér eigum færri eindregna
og öfluga leiðtogana til að koma oss klakklaust yfrum.
því í sannleika, kærir landsmenn! vér eiguin fáa
öflnga áreiðanlega leiðtoga, þá er vilji leggja sitt líf
við vort líf, — það vitið þér sjálfir, — vér eigum
ekki nema einn, — þó má ske nokkrir hafi góðan
vilja, — ekki nema einn mann, scm vér getum kallað
öflugan, óbilugan leiðtoga, — sem hefir lagt hin beztu
ár sín og krapta og atvinnu í sölurnar fyrir yður!
— En, — þér eruð allir búmenn, og segið þér mér,
liefir yður nokkru sinni haldizt á aðkvæða verkstjóra
eða vinnumanni að staðaldri, án þess að gjöra sóma-
samlega við bann með allt slag? eða þvi skyldi slikur
maður vinna yður og slita kröptum sínum fyrir als
ekki neitt, þegar honum bjóðast beztu kjör og heið-
arlegstaða fyrir aðraatvinnu. — Eg vona yður skiljist
það af þessari samlikfngu, hvað það sé, sem með fram
má ske veldur því, að tryggðreyndur vinur vor allra
') Fundurinn skoraði á J. G. í einu hljóði. að þessi orð
kæmi út á prenti og þvt er þessu hér fullnægt.
herra Jón Sigurðssou kemur hér ckki til þíngs í
ár; en eg má fullvissa ýður um, að hann eins fyrir
það er og vill vera hinn sami otrauði föðurlandsvinur,
sein hann hefir jafnan reynzt; og vera má, að honum
gefist einmitt á þessu sumri færi á, að vinna þessum
lýð meira gagn þar sem hann er nú, heldur en þó
hann væri hér; — hann er ekki nema einn og getur
þvi ekki verið nema á einum stað f senn. Vér verð-
um þá að missa af honum og allri hans aðstoð hér i
þetta sinn"; en því berari og snauðlegri sem fylk-
íngarbroddurinn er eptir, og þvf stærra skarð scin þar
er fyrir skildi, þvi fremur þurfuin vér hinir, sem í
lienni stöndum, að standa þétt saman og haldast í
hendur, svo að sem minnst riðlist flokkur vor.
Mér ber einnig aðminnast lítið eitt á hina svokölluðu
Miðnefnd; það verður lítið eitt, því lítið er af henni
að segja og framkvæmdum hennar, enda hefir hún
fengið úr sveitunum lítil sein engin verkefni; — hið
helzta, sem eptir hana liggur á næstliðnu ári eru bréf-
burðarferðirnar sem hún, 'fyrir gjafastyrk Reykjavíkur-
búa, kom á gáng til hinna næstu liéraða hér í kring;
blaðið „þjóðólfur“ hefir skýrt frá því.
þar er og skýrt frá því, hversu stjórnin hafi tekið í
ýms alþingismálin 1853, að þvf leyti frétzt hefir. Nokk-
ur þeirra munu koina hér til umræðu, og sömuleiðis —
að eg vona — ýmislegt áhrærandi verzlunina. Að
öðru leyti leyfi eg mér að vekja athygli hinna heiðr-
uðu fundarmanna að þeim málefnum, sem Miðnefndin
hefir stúngið upp á að gjöra að umræðuefni hér að
þessu sinni; þeirra er getið í „þjóðólfi“ 12. f. mán.“
„Að svo fyrir mæltu lýsi eg yfir, að þíngvalla-
fundurinn er scttnr“.
Því næst gekkst J. G. fyrir ab láta kjósa fund-
ar stjóra, og var til þess kosinn prófastur herra
Hannes Stephensen, en hann kaus sér til afestobar
Jón Gubmundsson úr Reykjavík, og til fundarskrif-
ara: prestsefni herra M. Grímsson og stúdentsefni
herra Steffán Stephensen.
Alls voru á þessum fundi 59 manns saman
komnir, þar af 10 alþíngismenn, en ekki nema
einn af þeim úr Vesturamtinu, þar í móti var á
fundinum einn mabur, kosinn til þíngvallareibar af
Kollabúbarfundinum, á sameiginlegan kostnab fyrir
hina fornu þorskafjar&ar þínghá.
Eptir þaí) fundarstjórinn hafbi lesib upp ávarp
frá sýslufundi Borgfirbínga 11. f. mán. hvar í Borg-
ftrbíngar hreifbu ýmsum þeim málum, sem þeir
ræddu á tébum fundi heima í hérabi, og beiddu
Þíngvallafundinn ab taka til mebferbar, — en flest
þau mál voru hin sömu, sem Mibnefndin hafbi
stúngib upp á, — þá tók hann fyrst til umræbu
þau málin sem stúngib var upp á í „þjóbólfi1' 12.
maí þ. ár; og þó ab þau gæti ekki öll komib fyrir
í sömu röb og þar er, þá munum vér skýra hér frá
þeim eptir sömu niburskipan.
1. „Hinar auglýstu reglur fyrir fundarhaldi