Þjóðólfur - 26.04.1856, Blaðsíða 1

17
þJOÐOLFUR.
1856.
Seiidur kuupendmn kostnaðarluust; verð: Árg., 18 arlu 1 rd.; hvcrt einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8. hver.
H. ár.
26. april.
(A.í)sent.)
Áskoran.
Öllum þjó&fundarmiinnunum frá 1851 berstnú
ókeypis frá höfundinunt ritlíngur lierra Jóns Sig-
urðssonar „OM ISIANDS STATSRETLIGE FOR-
HOLD“. Vér ætlum, ab allir sem lesa og skilja
þetta rit, — og þaÖ jafnvel einnig þeir sem voru
þó í minna hlutanum á þjóÖfundinum 1851, —
játi og viöurkenni, aÖ þaö er prýí ilega samiö, bæfei
stillilega og ljóslega og meÖ grundaöri - röksentda-
leiÖslu, og aö þaö inniheldur margar og mjög mikil-
vægar hugvekjur og röksemdir uin þjóÖernisrétt vor
Íslandínga, þær er mörgum mundi áÖur miöur
kunnar én flestum næsta óljósar. Nú meö því ritl-
íngur þessi er saminn og ritaÖur á danska túngu,
þá verÖur þann fyrir þá sök miÖúr aögengilegur
öllum þorra landsmanna; cn vér efum þó cigi, aö
fjöldi þeirra vildi kynna sér hann og eignast bæÖi
sér til verulegs og nauösynlegs fróÖleiks, og til þess
meÖfram aö votta þar meö höfundinum þá virÖíngu
og þakklátsemi er hann á svo fyllilega aö lands-
mönnum bæÖi fyrir þessa ágætu vörn sína fyrir
þjóöréttindum Islendínga, er hann hefir samiö og út
gefiö á sjálfs síns kostnaÖ, og fyrir svo mörg og ó-
metanleg önnur störf hans í hina sömu stefnur
Vér leyfum oss því aÖ skora á alla hina heiör-
uÖu fulltrúa, er sátu á ÞjóÖfundinum 1851, — því
þaö er skoöun sú og álit, er þá var fram sett í !
nefndaráliti fundarins og þar næst í ávarpi fundar-
manna til konúngs, sem í þessum ritlíngi herra
Jóns SigurÖssonar er varin meö röksémdum, — aÖ
alllr þjóÖfundarmenn leggist meÖ oss á eitt um, aÖ
kosta til aö snara á íslenzkt mál riti
þessu, og gefa þaÖ síöan nt á prent hiÖ
allra fyrsta aö verÖa má. Meö 1000 expl. upplagi
á líkan pappír og meÖ leturmergÖ og broti eins og
alþíngistíöindin mundi prentunarkostnaÖur ásamt
pappír og útleggíngu ekki fara stórum fram úr 146
—150 rdl. þaÖ segir sig sjálft, aö þeir sem vildi
fá kostnaÖartillag sitt endurgoldiÖ af andviröi rits-
ins, ætti frjálst aÖ áskilja þaö fyrirfrani og heimt-
íngu á því síöar. En bæöi þessir og hinir, sem þaö
vildi eigi, gæti átt meö sér fund til aÖ koma sér
niöur á því, hversu hinu öÖru andviöri bæklíngsins
sem af gengi kostnaÖinum er aptur yrÖi krafizt, yröi
maklegast og sómasamlegast variö, og álítum vér
hinn næsta þíngvallafund lánghentugastan til frek-
ara samkomulags hér um.
„Nolekrir Þjóðfundarmenn fyrir utan Reykjavíkf‘.
— Meöal annars, er leidt hefir opinberlega af
störfum hinnar konúnlegu Jarðamatsnefndar í
Reykjavík er þaö, aÖ jöröin Reykjavíle sem til heyrir
kaupstaÖnum, var nú fyrir skemmstu endurniatin aö
tilhlutun nefndarinnar; 1849 — 50 hafÖi ekki veriÖ
annaö matiö af þessari jörö en túnblettirnir einir
saman, en alls ekki útjöröin, aö því leyti hún, eins
og hver önnúr jaröeign mætti veröa eiganda arÖ-
söm fyrir landbúnaÖ, sjáfarútveg eÖa önnur hlynn-
indi (t. d. mótak); þar aÖ auki hafa siðan veriö
umgirtir og ræktaÖir upp aÖ nokkru leyti ýmsir
túnblettir sem þannig voru nú ómetnir. Stiptamtiö
haföi þegar í febr. þ. á. kvadt 5 menn til þessa
endurmats og voru þaÖ: konferenzráö þórÖur sál.
Sveinbjörnsson — en í hans staö var síöar útnefndur
kaupmaöur og bæjaríulltrúi þorst. Jónsson, — yfir-
dómararnir Th. Jónassen og Jón Pjetursson, bæjar-
fulltrúi; en i'remur kaupmaöur H. St. Johnsen og
lögfræÖíngur bæjarfulltrúi Jón GuÖmundsson. Tún-
blettirnir sem matnir voru 1849 — 50 náöuþá4277
rdl. matsupphæö, þar í meö taliö „Landakots- og
Göthúsatúniö" og „AkurgerÖis"- eöur „Nýjatúniö“
sem eru eign einstakra manna. Nú viö endurmat-
iö voru, aö meÖ töldum téÖum túnblettum, öll tún
og útjörö, sem talin cr meö hinni eiginlegu kaup-
staöarlóö, matin.á samtals .... 5372 rdl.
Sé nú þar viö Iagt matsveröiö á hin-
um öÖrum jöröum í umdœmi. kaupstaÖ-
arins: Rauöará 800 rdl., Amarhóli 1440
rdl., Effers-(Örfæris)-ey 625 rdl., Hiíöarhús-
um meÖ Ananaustum 1300 rdl. og Seli meö
Bráöræöi 730 rdl............Samtals 4895 rdl.
þá er matsverÖ allra jarÖeigna í Reykja-
víkur-þínghá eÖa lögsagnarumdæmi — en
þær era aÖ fornum dýrleika nálægt 113
hundraÖa, — samtals............... 10,267 rdl.