Þjóðólfur - 19.12.1857, Blaðsíða 1

Auglýsfngar og lýsíngar um
einslakleg málefni, ern teknar i
blaðið fyrir 4sk. á hverja smá-
letrslinu; kaupendr blaðsins
fá helmíngs nfslátt.
1857.
Sendr kaupcnduin kostnaðarlaust; vcrð: árg., 20 ark. 7inörk; hvert einstakt nr. 8 sk.; sölulaun 8. hver.
Skrifstofa „J)jóðólfs“ er í Aðal-
stræti iir. 6.
þJÓÐÓLFR
— Skiptapi — Eptir embœttisbréfi sýslu-
mannsins í Mýrasýslu, hra B. Thorarensens, er sendi-
liobi i'œríii híngab til bæjarfógetans 15. þ. mán., Jiefir
síban um jólaföstukomu, 29. f. mán., \eri& a& smá-
reka á land, á Alptanesfjörur á Mýrum, ýmislegt
af kaupskipi, bæ&i af sjálfnm skipsskrokknum, rei&a
farmi, farángri skipverja o. fl., þar á me&al einnig
dagbók eins skipverjanna og önnur skjöl;' á Ásreka
í Melasveit bar líka upp nálægt 10.— 11. f. mán.
mikinn skipsfleka af aptari hluta kanpskips, tólgar-
tunnur o. fl. Af öllu þessu, en þó einkum af sltjöl-
um þeim er fundizt hafa rekin, þykir mega gánga
u& því vakandi og vísu, a& mest e&a allt þetta strand
sé af jagtskipinu „Drei Annas" skipherra Hans
Lundt, er lag&i hé&an af sta& a& morgni 26. f. m.
eins og fyr er geti&; átti kaupma&r konsúl M. W.
B i e r i n g þa& skip og farininn, og sigldi hann nú
sjálfr mc& því hé&an, ásamt konu sinni, og 2 elztu
börnunum, James og Vaiger&i. Vir&ist allt lúta aö
því, aö skipiö liafi enn veriÖ hérna megin Fugla-
skerjanna, þegar þetta fádæma ofve&r skall á af út-
su&ri (liér um bil S. s. v. á „kompási*), nóttina
milli 26.-27. f. mán., er hélzt fram undir mi&-
aptan á föstudaginn 27., og var svo ofsamikiÖ, a&
vart neinu hafskipi var siglandi heldur var& a& láta
reka undan, hva& sem vi& tók, hafi svo skip þetta
boriö upp á skerin fyrir framan Mýrarnar austan-
ver&ar og molazt þar í spón. En þótt vart vir&ist
vera nein von um, a& skipverjar hafi me& neinu
móti ná& a& bjarga lífinu, frestum vér samt a& svo
komnu a& hreifa helztu æfiminníngaratri&uni hins
merkilega og almennt ástsæla manns sem landsmenn
eiga hér, a& öllum líkindum, á bak aö sjá.
— Eitt var þa& málefni, er Danastjórn sendi me&
síöustu póstskipsferÖ híngaö, og bar undir álit stipt-
amtmanns og dómendanna í yfirdóminum, a& vel
má vekja almennan áhuga manna og mjög mikiö
er undir komiö hvcrnig ræ&st. í nýlendum Dana í
Vestindíum (eyjunum St. Croix, St. Thomas og St.
Jean) hefir til þessa veriÖ yfirdómr og 3 dómendr
í honum, eins og hér; þessi yfirdónir var lag&r ni&r
í fyrra, en settr í sta&inn e i n n œ&str vflrdómari.
Nú hefir stjórnin hreift því, og boriö undir álit té&ra
yfirmanna hér, hvort ekki væri tiltækilegast a& fari&
væri á sömu leiö me& yfirdóm vorn, Islendínga, leggja
hann ni&r, en seta í sta&inn einn landsyíir-
dómara, yfir allt fslands. þa& er er nú sjálfsagt
huli& öllum, en sem komiö er, hvernig álit stipt-
amtmanns vors og yfirdómendanna ver&r um þetta
mál, en au&sætt er, a& en þótt a&rir hvorir yr&i á
máli stjórnarinnar um þessa stórkostlegu breytíngu,
— þa& hefir boriÖ fyrir, a& herra Trampe, hafi
látiÖ á sér skilja, aö hann vildi heldr leggja til a&
einn væri landsyfirdómari, heldr en a& hafa yfir-
dóminn svo fáskipa&an dómcndum sem hann nú er,
— þá á stjórnin ekkert me& a& láta þessari breyt-
íngu ver&a framgengt e&a af rá&a neitt um þa&,
fyr en búiö er a& leita um þaÖ álits Alþíngis, og
er vonandi, a& stjórnin leyfi sér ekki a& rá&ast í
hana fyr, þvert í móti alþingislögunum, og a&
yfirdómendunum gleymist ekki a& vekja athygli stjórn-
arinnar a& þessu í álitsskjali sínu. Um breytíng-
una sjálfa, sem hér er stefnt a&, hafa menn þegar
fyrir sér álit tveggja Alþínga, 1853 og 1857, því
í bænarskránum til konúngs um stjórnarbót hér á
landi frá bá&um þeim þíngum, var fariö fram á
me& miklum atkvæ&afjölda, a& aukiÖ yr&i vald og
verkahríngr yfirdóms vors bæöi a& tölu dómendanna,
kjörum þeirra og aö því, a& sem flest dómsmál yr&i
látin ná þar hinum sí&ustu úrslitum; og þótt menn
vildi segja, a& hér meí væri alls ekki leyst úr hinni
spurníngunni, hvort ekki væri eins hagfelt e&a hag-
feidara a& hafa e i n landsyfirdómara eins og þriggja
manna yfirdóm þann er vér nú höfum, þá virÖist
óhætt a& svara þcssu svo í nafni allra landsmanna,
a& vart nokkrum Íslendíng getr komiö til hugar
svo feld breytíng á yfirdómi vorum, þessum litlu
leyfum og eptirstö&vum af æ&sta atkvæ&lsrétti fe&ra
vorra í öllum dómsmálum þessa lands, en þa& var
æ móthverft hinuni eldri landslögum og er en mótr
hvcrft hugsunarhætti og réttarme&vitund landsmanna
og lagareglum þeim er enn gilda hér um öll hin
mikilsver&ari dómsmál, a& úrslit þeirra megi nokkru
sinni liggja undir dómsatkvæ&i nokkurs eins manns.
þa& getr meir en veriö, a& slíkt komi vel heim viS
- 21 -
lO. ár.
19. desember.
6.-7.