Þjóðólfur - 27.11.1858, Blaðsíða 4

- 12 -
þá er þess varla ab vænta, a?> útgefandinn gæti lag-
fært þa?>; þú má vera, afe hann heffei á stöku stöí>-
um getab fundih hií) rétta, hefbi hann lagt sig í
framkróka. A bls. 241T stendr til dæmis: „Var
þávíba úunnit landit". Þaí) á sjálfsagt aí> vera:
„Var þá víía únumit landit". A bls. 9129stendr:
„kvab hest Már heita, en Már er mannsfylgja".
Mun eiga ab vera: „kvab hest mar (þolandi af
marr hestr) heita, en mar (= mara, sbr. Ynglinga
s. 16. kap.) er mannsfylgja".
Eg óska og vona, ab þessar abfinníngar mínar
spilli ekki fyrir bókinni hjá almenníngi, og þab eiga
þær eigi og þurfa eigi ab gjöra, því bæbi er þab,
ab efnib í sögunni spillist ekki, þótt einhverjar mis-
fellur kynni ab vera á rithættinum, og svo eru flest-
ar af þeim orbmyndum, sem eg hefi fundib hér ab
og kallab nýlegar eba mibr réttar, tíbkanlegar hjá
alþýbunni, og hún mun varla slá hendinni móti því,
er hún kannast vib sem eign sína. Eg vildi óska,
ab sem flestir kevpti söguna og hvetti þannig út-
gefandann til ab gefa út fleiri sögur.
J. Þ.
(Absent). Til snibdómarans í „þjóbólfi".,
(Frá kand. pliilos. Arnl. Olafsyni).
í 10. árgángi þjóðólfs, 4.—7. bl., stendr greinarkorn
nokknr um „sniðiðu á skýrslublöðum þeiro, er anitmönntim
og sýslumönnunum voru scnd frá stjórninni í fyrra snm-
ar, til að rita á fjárhagsreikninga hreppssjóðanna. Grein
þessari hefir enn eigi verið svarað, og er hón þó i marga
staði svo merkileg að hún á svar skilið, en þó að ætlun
vorri eigi svo úr garði gjörð, að hún þurfi eigi svars við.
Eg hefi beðið eptir því í lengstu lög, að einhver svaraði
grcininni sem færari er um það cn eg og fróðari um fá-
tækra málefni, en nú fyrir því að engi þessara manna helir
gefið sig frain, og eg þykist vant við kominn, þar sem
eg hefi sniðið „sniðið“ — þvi eigi er því að leyna — þá
hlýt eg nú að fara á fjörurnar til að svara hinmn heiðr-
aða höfundi greinarinnar, er eg leyfi mér að kalla snið-
dómara, fyrst liann hcfir auðsjáanlega gaman af „sniðinu11
og ritdómara get eg eigi kallað hann. Eg játa fúslega,
að það er ofdirfð af mér að svara manni þeim, er „licfir
um nokkuð mörg ár fengizt við sveitamálcfni“, af inér,
sem aldrei hefi hreppstjóri veríð, livað þá heldr meira,
og aldrei koniizt lengra en að heita i höfuðið á hrepp-
stjóra, þeim einum að vísu, er sýslumanni þotti hrepp-
stjóra beztr í sinni sýslu. og kynni eg það allt nú, er eg
nnmdi af honum í uppvexti nu'num, þá væri cg sannlega
öhræddr við hinn hciðraða sniðdómara.
Hinum heiðraða sniðdómara þykir bæði of og vnn i
dálkatölu skýrslulilaðsins. Ilonum þykir ofaukið dálkun-
um um „tillög frá ættíngjum", og flestum dala- og skild-
íngadálkunum. það er að vfsu satt, að litið kveðr nú
orðið að tillögum ættingja, bæði af því að framTærslu skyld-
an tiær nú eigi nema til foreldra og barna, og svo koma
tillög ættíngja eigi inn i svcitasjóðinn, ncma þar setn
skyldmenni ættíngja, það er liann er skyldr fram að færa,
er að nokkru á sveit, en hvorki þar scm það er a ð öllu
cðr þá að engu. En oss þótti samt eigi rétt að fella
þenna dálk úr, fyrst hann stóð í norðan skýrslunum, því
vér víldurn heldr fylla skýrslurnar en rýra þær, oss þótti
og þykir cnn hinar óvissu tekjur og gjöld vera of mikil
til þess að lara að auka þær cnn með nýjum greinum;
svo þótti oss og eigi ómerkilegt, að einhverstaðar sæist
vottr þess inisniunar, sem orðinn er á ómagalögum vor-
um nú og áðr, þá er sérhver var skyldr að ala erfðar-
ómaga sinn og ábyrgjast landsbygd sína. En um penínga-
dálkana er það að segja, að þeir eru settir til hægðar-
auka fyrir hreppstjóra, þar sem tckjur oggjöld eru greidd
að nokkru cðr öllu leyti ( peníngum, svo að hann þurfi
eigi að snúa þeim i landaura, cór ficygja cinni tekju og
gjalda grein saman við aðra, eins og áðr liefir verið gjört
i skýrslunum fyrir sunnan. Menn geta séð það á skýrsl-
um þeim, sem prentaðar liafa verið, t. a. m. á skýrslun-
um úr Gullbringu og Kjósarsýslu, úr Reykjavik og úr Borg-
arfjarðarsýslu, og miiuu þó sjá það cnn betr á skýrslum
þeiin, er siðar vcrða prentaðar, að etigum af dálkum þess-
um iiiiin ofaukið. Oss finnst auðsætt, að liægra sé að
skrifa dalina og skildíngatia i dálk, ef annars er greitt (
penínguin, sem víðast nmn gjört við sjóinn, cn að fara
að snúa þcim i landaura, en sé ekki greitt í peningum,
þá ætliim vér óhælt að fullyrða, að cnguin hreppstjóra
nmni detta i htig að far að fylla penfngadálkinn með því
að snúa landnuninum i pcnínga. Sniðdómarinn gjörir því
að óþörfum ráð fyrir því, að slíkt muni „valda þnrflausum
erfiðleik þciin sein í skýrslusniðið eiga að rita, en glund-
roða og óglöggleik hinum sem ælln að fræðast af skýrsl-
unum“. Vér vonum, að sniðdóinarinn haldi eigi fast á
þesstun misskilningi sínnin. (Niðrl. síðar).
(Absend skýrsla um fjárkaup Gnúpverj'a ebr Eystra-
hreppsmanna úr Arnessýslu, í þíngeyjarsýslu haust-
ib 1858).
Ar því það hcfir verið kveðið upp með það í fyrra
árs Berlingatiðindum, af „I. I.“ nokkrum, að Norðlendíng-
ar væri svo ákafir niðrskurðarmenn, sökum þess, að þeir
sæi fram á, að sauðfé mundi hækka f verði hjá sér, þeg-
ar sunnlendíngar færi að falast eptir þvi, svo ábatavon
hvetti þá til að skaði annara vrði sem mestr, viljum við
geta þcss, hvcrnig sveitúngum okkar gengu fjárkaupin í
þíngeyjarsýslu, og má þá sjá, hvað þessi getgáta fcr
nærri sanni.
þingeyíngar söfnuðu fé sínu af fjalli, viku fyr en
vant var, svo við gætim komizt suðr aptr sein fyrst, áðr
en vcðrátta spilltist, og urðum við þess hvcrgi varir, að
hrcppsljórar hlífði sér og sveitúngum sínum, við þvi ó-
maki og töf frá heyskap, sem af því leiddi, nema einn
einstakr. Matsmenn voru á öllum réttum, er sáu um, að
hver Iéti svo mikið fé af hcndi til sölu, sem til tekið var
á sýsliifnndi, eptir fjártölu hvers einstaks, og lögðu góð
orð til þess, að hinir, elnaðri seldi nokkuð meira svo
við þyrflim ekki, að sækja fé mjög lángt að, og tefja
þannig tímann og leggja með fé lángt að rekið upp á
Sprengisand. Meðalverð á vetrgðmlum ám var 3 rd. 32
sk. en venjulega er verð hennar þar yfir 4 rd. Meðal-
verð á haustlömbnm, tæplega 1 rd. 38 sk.; þau seljastþaf