Þjóðólfur - 10.06.1859, Blaðsíða 6

ÍOO -
fjárítofn, aí) sjálfnni þeim er vel borgiS þar meí).
þaí) má því taka tníantegt og telja víst, seni merkr
mabr fyrir norfcan skrifafci híngafc nm næstl. mán-
afcamót. afc verfci sumarifc ekki því erfifcara, þá muni
Norfclendíngar geta bjargafc ser sjálfum hjálparlanst
af ðllum; því hallæri muni eigi ná þángafc, þrátt
fyrir þann aufcsjáanlega málnytuskort er hljóti afc
verfca þar í sumar.
Ástandinu og útlitinu nm afkomu er varifc all-
an annan veg fyrir vestan, og einkum hér fyrþ: sunnan;
vestan hefir orfcifc talsverfcr fellir sumstSðíir, og
fækkun málnytnfénafcarins, um Snæfjallastrftjd, <>g
Strandasýslu norfcanverfca, í Snæfellsness}'shíJ einfi-
ig kúpeníngr, og í Mýrasýslu; afli brást þar vífcfcí,
amti í fyrra eptir því sem afc undanförn\i liefir
verifc, hæfci á, fiski og hákall, eins haffci afli'þrugfc-
ist þar í vetr hákallaafli alveg fyrir Gjögrijr eins
nú eins og í fyrra, afc miklu leyti einnig vifc Isa-
fjarfcardjúp bæfci fiskiafli og hákallsafli nematfi ein-
stöku rófcrarskipnm, ogvorafli á þyljubátunum iví-
sýnn, þar sem þeir komust svo seint út sakir, haf-
íssins; í vestramtinu má því búast vifc litlum Ýöru-
byrgfcum í sumar, til matvælakaupa, því þar er^iskr
orfcin vífcast mesta kaupstafcarvaran, líka máýþar .
búast vifc rírum skreífcarbyrgfcum til vetrarforfca ^
og afc lítt fáanlegr efca ófáanlegr verfci þar skuffc-
arfénafcr f haust, af því fjárríkustu sýslurnar er bafa
haft slátrfé hinum til mifclunar, Dalasýsla og Mýra-
sýsla, feldu og förgnfcu sem næst gjörsamlega t^ll-
um geldsaufcum sínum í fyrra; vifc málnytubresti
miklum má og þar búast í 3umar, bæfci sakir al-
mennra heyþrota í vor fyr en út var beitandi' /og
af því kúm varfc sumstafcar afc lóga í vetr og 'aö
mun í einstöku sveitum; þafc virfcist því í augum
uppi, afc almennr skortr liggi opinn fyrir í Vesfr-
amtinu hinn næsta vetr.
Hér í sufcramtinu vita allir, afc tjárfækkun vár
orfcin í fyrra vor um rúmar 58,000 fjár (sjá þ. á-
þjófcólf bls. 54—59), afc Rángarvallasýsla, önnur
fjárríkasta sýslan í amtinu, hefir sífcan felt meir en
*/4 af sínum fjárstofni. þessar 58,000 fjár voru
skornar og seldar haustifc 1857 og þann vetr fram
til ársloka; verfc selda fjárins og vöruna af hinu skorrfá
höffcu menn í fyrra, 1858, til matarkaupa undir
vetrinn sem leifc, menn höffcu og feykimikinn kjöt-
mat af því fé fram á haust í fyrra, svo skurfcar-*
fjárleysisins gætti ekki afc neinu í Borgarfjarfcar og
Árnessýslum, enda barst híngafc sufcr nægfc skurfc-
arfjár í fyrrahaust bæfci úr Rángárvallasýslu og
Mýrasýslu, og afc norfcan. En hvafca vörubyrgfcir
hafa mcnn nú, af ull og tólg, hér í kláfcasýslunum
til þess afc kaupa fyrir vetrarforfca í kaupstafcnum?
ekkert er teljanda sé, nema í Rángárvallasýslu;
kjötifc af hinu slátrafca fé sakir kláfcans, er svo
fjarska veruleg og mikil búdrýgindi varafc og forfci
í fyrra, er nú alveg gengifc undan, nema máske hjá
hinum betri bændum íRángárvallasýslu; og sknrfcafjár
von er engi neinstafcar afc híngafc sufcr í haust.
Hér á ofan bætist þafc, afc auk þess sem málnytu-
fénafcrinn er nú svo margfalt færri, þá gefr mál-
nytufénafcrinn sem nú er helzt afc telja hér í amti,
ykúpeníjigrinn, margfalt rírari sumarnyt heldr en í
. mefcallagi, því kýrnar hafa vífcast dregizt fram hálf-
magrar og nytlausar, sakir illra heyja, heyskorts,
og hins harfca vors; þó afc kúpeníngrinn hafi afc
m'su talsvert fjölgafc hér í kláfcasýslunum, þá er
hann nú vífcast genginn svo nytlaus fram og geltr
upp undan vetrinum, afc JjÖlgun þessi verfcr í sum-
' ar til engrar rífkunar í búum manna j'fir höfufc afc
tala, því kúamálnytan verfcr rírari en ekki neinu
rífari heldr en þótt þrifcjúngi færri kýr væri, vel
haffcar og framgengnar óskemdar undir grængriis;
menn mega því ekki, eins og nú stendr á, ætlaneitt
uppá rífkun í búi efca afkomu sveitanna af fjölgun
kfipeníngsins hér í amti, þó hún sé allmikil afc
r höffcafölunni. Hér á ol’an bætist þafc, aö talsverfcr
fjárfellir hefir orfcifc í vor undir Ejjafjöllum eystri
og í Mj'rdal, og nokkur í Skaptártúngu, en alstafc-
ar í fjársveitunnm þar austrum horffci til, afc saufc-
burfcr mundi misheppnast af þvi fé var hvívetna
kon/ifc 'á þrömina, og alstafcar orfcin fófcrþrot þegar
batinn kom um sífcir.
.. e
Almennr málnytuskortr í sumar, landvöruskortr
til aö kaupa fyrir og draga afc sér vanalegan vetr-
,árforfca úr kaupstafc, og alment skurfcarfjárleysi hér
rlm meginhluta sufcrlands afc haustinu til, — þetta
,allt er í augum uppi, og sá er of blindr er eigi
sér, og of hlutdrægr er eigi vill sjá, afc þetta allt
tilsamans hlýtr afc hafa í för mefc sér almennan
^kort og harfcæri manna í milli vífcsvegar hér um
sufcrland, og tilfinnanlega húngrsneyfc.
En bætist erfitt sumar, lítill grasvöxtr og ill
nýtíng heyja ofaná þenna aufcséna skort er nú var
minzt, og lítill efca engi haustafli hér vifc sjóinn,
þá er óumflýjanlegt, afc almenn húngrsneyfc verfci
hér sunnanlands afc vetri, og mikill manndaufci.
(Niðriag siðar).
— Arferð og aflciðíngar v e tr a r h a rka n na. —
Póstar kotnn að vestan og norðan utn síðustu mánaðamót,
og ineð þcim bréf úr mörgum héruðuin; ekki ur Múla-
sýslnm hingað, ýngri en um 20. apr., og yoru þá liörk-
urnar þar scm mestar, og allir firðir alþaktir hafís. IJréf