Þjóðólfur - 28.11.1859, Qupperneq 6

- io -
En samtfóa því, þegar var aö komast í kríng
meí) þessa kUbanefnd, gaus upp hér í stabnum all-
almennr orbasveymr eptirbréfum sem nú komu frá
Höfn, um aí)ra ályktun er stjórnin í Danmörku hafi
jafnframt gjört, en hún er sú, ab stjórnin kvab hafa
ritaí) amtmanni Havstein meb þessari póstskipsferí),
og lagt fyrir hann, að taltast sem fyrst ferð á hendr
suðr til Danmerkr, til pess að rettlceta fyrir stjórn-
inni aðgjörðir sínar í kláðamálínu. þess var jafn-
framt getií), aí) jafnvel hafi komib til orba ab víkja
nú þegar IL amtmanni frá embætti, fyrir þær ab-
gjörbir sínar, eba ab útvega honum lausn í náb, en
hafi helzt stabib á því, ab stjórnin hafi verib í vand-
ræbum meb eptirlaunin handa honum, og hafi hún
því afrábib þetta, sem nú var sagt.
þab er nú ab vísu æfinlega hæpib, ab dæma
abgjörbir eins eba annars einúngis eptir því hvernig
þær heppnast eba úr þeim ræbst; abgjörbir manns
geta einatt verib ískyggilegar og af misjöfnum toga
spunnar, þó þær heppnist vel, því hér kemr fram
þetta gamla: „mennirnir þenkja, en gub ræbr“; og
þóab nibrskurbarrábstafanir Havsteins amtmanns hafi
rábizt svo, ab eigi er annab sýnna en ab einmitt
í'yrir þær hafi af skorizt frekari útbreibsla klábans
norbr yfir Blöndu, og klábasýkin alveg upprætzt í
hérubunum fyrir vestan ána, þar sem hún var þó
komin nálega á hvern bæ fyrir vestan Vatnsdalsá,
þá verbr ab vísu ekki bcinlínis þaraf leitt, ab allar
abgjörbir hans í klábamálinu hafi verib óyggjandi
réttar eba bókstaflega löglegar. En þegar hinsvegar
er víst um þetta tvent, ab þessar rábstafanir amt-
manns H. hafa yfirhöfub ab tala átt ab stybjast vib
tillögur og sannfæríngu flestra hinna merkustu og
vitrustu amtsbúa hans, vib almenníngsálitib í amt-
inu, og ab þær hafi haft, — því þab er óneitan-
legt, — miklu heillaríkari árángr til ab uppræta
fjárklábann og aptra útbreibslu hans, heldren til
þessa hefir nokkurstabar orbib uppá meb lækníng-
unum, þá virbist mega ætlast til þessog krefjast, ab
hinar ólöglegu abgjörbir amtmannsins, þær er megi
jafnvel varba embættismissi, sé nokkurnveginn áþreif-
anlegar og opinberar, svo ab eigi geti vakizt neinar
grunsemdir um þab, ab hér rábi, ef til vill, mestu
hjá stjórninni keppni og flokksfylgi einstakra manna
er hugsi sér heldr þann sigrinn en engan, ab vinna
bilbug á amtmanni Nerblendínga, úr því þeim mót-
stöbumönnum hans hefir tekizt svo miklu mibr ab
sigrast á fjárklábanum en honum. En ab slepptum
öllum getgátumm um þetta og gersökum, þá er von,
á meban engar verulegar eba beinlínis ólöglegar
yfirsjónir amtmannsins eru orbnar kunnar í þessu
máli, þó menn spyri hver annan: hvab þab sé sem
amtmanni H. sé eba verbi helzt gefib ab sök er
geti varbab því, ab hann skuli nú eiga ab takast
þessa „Rómagaungu", á hendr til þess ab fá nokk-
urskonar „opinbera aflausn" yfirsjóna sinna gegn
lækníngamönnunum.
Margir þeirra er áttu tal vib annan erindsrek-
anna, þenna klábalærba prófessor Tscherning hér í
sumar, munu ab vísu hafa þókzt megagángaúr skugga
um, ab honum væri lítt gefib uni amtmann H., og
flestar rábstafanir hans í þessu máli, og mun jafn-
framt hafa þókt mega rába svo mikib af tali hans,
ab hann mundi ekki ætla sér ab tala máli amt-
manns vib stjórnina. Verib getr nú ab sumum hafi
tekizt svo eptir, ab H. hafi svona í öllu vibmóti
og umtali vib abra, þókt gjöra veg þeirra lítinn,
hinna konúnglegu erindsreka, eba minni en þeir hafi
mátt ætlazt til, þarsem þeir voru þó, í því máli,
yfir hann bobnir eptir konúnglegu umbobi; og ab
vísu er því eigi bót mælandi, ef þeir sem undir
eru gefnir, sýna af sér verulegan skort á aubsveipni
þeirri og kurteysi er þeir eru hinum yfirbobna um
skyldugir; en af því nú ekki var um neinn klába
ab tala, í Norbr- og Austramtinu eptir þab erinds-
rekarnir komu hér til landsins, en þab stabfestuþeir
sjálfir meb því ab gjöra þar engar rábstafanir, þær
er þeir áttu ab gjöra hvar sem klábi var, til ab út
rýma honum, þá gátu þeir lítib eba ekkert saman
átt, erindsrekarnir og II. um þessi mál, og gat því
ab svo komnu vart verib ab ræba um neinn bein-
línis kurteysis eba aubsveipnisskort af hans hendi
vib þá. þá er þess og getib, ab þegar amtm. II.
var hér staddr í sumar, þá hafi hann fremr þókt
hvetjandi til fiirgunar klábasjúka fjárins fyrir austan
þjórsá og ofan Skorradalsvatn, og stutt í orbi fremr
ab 'þcim uppástúngum Alþíngis, en hinum konúng-
legu erindsrekuni liafi getab gebjazt ab, en þó svo
hafi verib, þá cr þess ab gæta, eb þetta atkvæbi
studdu og nálega allir hinir konúnglegu embœttis-
menn á þinginu opinberlega, meb atkvæbum sín-
um; svo ab vart væri þab á rökum byggt, ab taka
fyrir hann einan allra þeirra embættismanna, fyrir
þab hib sama er þeir urbu til ab stybja, og Alþíng
sjálft og allr almenníngr áleit hib einaúrræbi, eptir
því sem nú væri komib.
Menn hafa enn sagt þab til málbóta þessari
skipun stjórnarinnar ab H. færi utan, ab hann hefbi
þraungvab eba libib ab þraungvab væri, til nibrskurb-
ar og útaf nibrskurbarmálinu, kostum sumra þar
nyrbra fremr en lög stæbi til og embættisvald hans;
menn segja ab útaf þessu hafi komib ýmsar um-