Þjóðólfur - 25.02.1861, Blaðsíða 4

- 53 -
(Utaf bréfi stiptamtsins til „íítgefara þjóíólfs", 24.
jan. 1861).
(Nibrl.). þab er einmitt þessi strángi aisltiln-
aðr á sjuku og grunuðu fe frá ósjúku, sem hefir
verib alstabar og á öllum tímuin, síian fjárklába
var fyrst getib, viörkent alment og ófrávíkjanlegt
skiiyrbi fyrir þvf, ab lækníngarnar geti tekizt, eba
aí> þab megi heppnast aö upppræta sóttnæman fjár-
klába eí)a útrýma honum alveg meb lækníngum.
þetta hefir stjórnin og löggjafinn í Danmörku vibr-
kennt og lýzt yfir í hinni nýju fjárklábalöggjöf er
þar gildir; þetta hefir dýralækníngarábib vibrkent
um íslenzka fjárklábann, og naubsyn þessa stránga
abskiinabar hafa hinir konúnglegu erindsrekar tekib
fram, og ekkert atribi tekib jafnharban og jafn opt
fram í „Almennum reglum“ síniim, einsog þetta. —
En hvaba eindregnar rábstafanir hefir lækníngastjórn
vor og lækníngamenn gjört til þess ab hafa fram
þenna stránga abskilnab á sjúku fé og ósjúku? þær
hafa verib skrásettar í amtinu, auglýstar sumar, en
sumar ekki, í Hirbi, sem varla nokkr mabr les, en
engi án þess ab syndga sig á því, og skipaðar í
uniburbarbréfum, en hvaba framgáng hafa þær feng-
ib, og hvaba árángr hefir orbib af þeim og af lækn-
íngunum? þessu er aubgjört ab svara; klábinn kom
hér upp 1856, síban eru libin 6 ár í vor, en núna
í desbr. 1860 — febr. 1861 er Teitr dýralæknir Finn-
bogason á einlægum flugferbum fram og aptr og
aptr og aptr milli Borgarjarbar, Kjalarness og Subr-
nesja til þess ab hafa fram ítarlegri lœkníngar á
fjárkláðanum; — þetta er „factum“ (ólýgin raun)
sem hvorki amtib né klábanefndin getr lirakib; fjár-
klábasýkin hefir lifab og vibhaldizt hér hátt á 6. ár,
þrátt fyrir allar rábstafanir og aliar lækníngar rétt
í krínguin mibbik allrar Iækníngadýrbarinnar.
Vib þetta tjáir eigi ab dyljast, þab verbr ab
segja svo hverja sögu sem hún gengr, og því mun
þjóbólfr halda héreptir einsog híngab til. þab er ept-
ir fyrirlibum klábanefndarinnar, útgefendum „Hirbis",
ab viija eigi hreinan sannleik sagban f þessu máli,
en háyfirvaldib hér sybra ætti ekki ab þykkjast því,
þó ab vér skýrum satt og rétt frá um þab, hvab
gjörist og gengr eins í þessu máli sem öbrum, því
vini skal til vamms segja, og amtib og almenníngr
má þekkja svo þjóbólf héban af, ab hann fer ekki
í manngreinarálit og hræbist eigi, þegar svo býbr vib
ab horfa, hvorki hðtanir uin ónáb, eba málssókn og
sektir. — Vér höfum híngab til haidib á lopt, eigi
síbr góbum árángri læknínganna, þar sem því hefir
verib ab fagna, heldren árángr8Íeysinu; en útsend-
íng ir Tcit3 dýralæknis á þessi m vetri sýna bezt og
sanna skýrslnr þjóbólfs um ólæknaban klába, alft
fram í þenna mánub, bæbi um Borgarfjörb, um Kjal-
arnes og hér og hvar um Subrnes. Og samhliba
þessu, fánm vér varla af oss ab minnast á þá ó-
svífnisfrekju í „Hirbi", er hann í síbasta bl., 28. nóv.
f. á., scgir, ab þab sé sannab meb réttarprófum ab
samkynja klábasýki þeirri, sem hér hefir gengib, hafi
komib fram í fé er híngab var rekib í fyrra haust
bæbi norban úr Skagafirbi og Mibfirbi; því ab vísu
hefir margrætzt á Hirbi þetta fornkvebna:
„Odygb sinn eiginn herra
einatt um liálsinn sló",
en þe3si frekjan keyrir þó frainúr flestum öbrum,
ab auglýsa svona á prenti, ab þab sé sannab, ab
hinn sóttnæmi klábi sé enn til bæbi í Skagafjarbar-
og Húnavatnssýslu, en allt um pað gjörir kláða-
nefndin, sem er nú falin umsjón meb heilbrygbis-
ástandi saubfjárins yfir gjörvalit landib, engar ráð-
stafanir til þess að rannsaka nákvæmar þenna
fjárkláða í Skagafirbi og Mibfirbi, er á ab vera svo
bersýnilegr, ab liann hafi híngab flutzt subr á fé í
haust, eba til þess að lcekna hann þar og útrýma
honumx. Svoab hvab sem „Hirbir" segir um þenna
sóttnæma klába, er nú sé hér og hvar um Norbrland,
þá rekr einmitt sjálf klábanefndin þab ofaní liann
margfalt meb algjörlegu afskiptaleysi sínu af þeim
klába, cins og hún sannar sjálf og stabfestir, ab
klábinn sé hér enn uppi bæbi um Borgarfjörb sunn-
anverban, um Kjalarnes og Subrnes, meb sendiferb-
um Teits dýralæknis til allra þessara sveita á mis,
því þær sendiferbir eru allar gjörbar eptir uppá-
stúngum og fyrirlagi klábanefndarinnar.
Og einmittí öllum þessum hérubum hafa lækn-
íngarnar verib þreyttar nú á 6. ár, en annabhvort
því linlegar, sem þessar sveitir liggja nær sjálfum
niibpúnkti lækníngastjórnarinnar hér í Reykjavík,
heldr en t. d. í Grímsnesi, Biskupstúngum og Grafn-
fngi, eba af því ab valdstjórnin og lækníngamenn-
irnir hafa naubugir viljugir mátt reka sig á þab
aptr og aptr, ab það er og verðr óvinnanda verk,
1) Vfst munu töluverð óþrif hafa verið f þessum kind-
um úr Skagafirði, og fellilús í lömbum, eins og algengt
er hér eptir barðinda vor og gróðrlaus. l.öinh þessi úr
Skagahrði voru öll böðuð um eða fyrir jólaföstukomu f
haust, og var böðunarinaðrinn einn af hinum helztu lækn-
ínga- og yfirumsjónarmönniim hér syðra; en nú eptir ný-
árið kom upp talsverð fellilus f þessum sömu lömbum,
er þau voru farin að reita sig. — það væri þvf fróðlegt
að fá að vita með vissu, hvortað magnaðra bað þurfi til
þess að drepa fellilús og þau algengu óþrif er henni
fylgja, heldrcn til þcss að drepa kláðamaurinn og sótt-
næmi fjárkláðans?