Þjóðólfur - 25.02.1861, Blaðsíða 5

- 53 -
að hafa fram her á landi, alment og óyggjanda,
penna „stránga aðskilnað á sjúku fe frá ósjúku“,
sem lækníngastjórn vor, eins og allir abrir kláí)a-
lækníngamenn og klábalöggjöf í hverju landi sem
er, hefir gjört og gjörir enn afe cinka- og afealskil-
yrfei fyrir því, afe fjárkláfeinn verfei nokkru sinni
efea í nokkru landi alveg upprættr mefe lækníngum.
þetta ér og verfer líka þafe, sem helgar og rétt-
lætir fyrirskurfeargrundvallarregluna hér á landi, og
helgar hana og réttlætir því frekar og fastar sem
lækníngarnar eru lengr þreyttar án eindregins ár-
ángrs, — því eitt er afe deyfa efea svæfa kláfeann á
bæ og bæ um fárra vikna tíma, annafe afe uppræta
hann alveg um heil hérufe, svo afe þess sjái fullan
stafe og órækan árum saman. þessa sér fullan stafe
og óyggjandi árángr af fyrirskurfeinum og niferskurfe-
inum í þeim hérufeum og sveitum, sem honum var
beitt hér 1857 — 58, en ekki í þeim sveitunum, þar
sem Teitr dýralæknir er enn afe ferfeast um til lækn-
ínga árife 1861.
þessi hefir verife og er skofeun vor á fjár-
kláfeamálinu. Vér verfeum afe játa, afe lækníngastjórn
vor og flestar ráfestafanir hennar, ritife Hirfeir, sem
er gefinn út á kostnafe — ekki þess fjár sem lagt
er til kláfealæknínga heldr á kostnafe — lands-prent-
smiðjunnar, og tjárkláfeanefndin hefir smámsam-
an skýrt og styrkt og fest þessa skofeun vora og
sannfæríngu mefe ýmstim ráfestöfunum sínum, sem
eigi hafa æfinlega verife sjálfum sér samkvæmar, en
árángr þeirra tvísýnn, eins og nú var sýnt, — skýrt
Og fest smámsaman þessa skofeun og sannfæríngu
hjá nálega öllum landslýfenum ;—Þjófeólfr brygfeist
landsmönnum og sviki sjálfan sig, ef vér hvikufeum
frá þessari skofeun á mefean hún er svona alin og
styrkt, og ef afe vér segfeim eigi söguna afdráttar-
laust á báfear hlifear, eins og hún er.
Getr verife, afe nú takist þafe á þessum útmán-
ufeum, sem ekki hefir tekizt um full 5 ár undan-
farin, afe allækna og nppræta kláfeann um syferi
hluta Borgarfjarfear, á Kjalarnesi, ura Sufernes og í
Ölfusi (þar var fyrir skemstu kláfeavottr á 3 bæjum);
getr verife, afe herra Teiti Finnbogasyni einum
takist þetta þeim mun betr hér sunnanfjalls og í
Borgarfirfei heldren hinum dönsku dýralæknum, mefe
launufeura yfirumsjónarmönnum í hverju hérafei og
skofeunarnefndum í hverjum hreppi, hefir tekizt um
5 ár: — vér viljum eigi segja þafe alveg ómögulcgt,
en vonin um þafe er næsta döpr, og fásinna er,
afe voru áliti, afe reifea sig á þafe óyggjanda og
hleypa í því trausti öllu geldfé og lömbum á fjall
úr þessum hérufeum í sumar, í stafe þess afe hafa
á því öllu sem skarpasta heimavöktun, til þess afe
afealskilyrfeinu, „straungum afeskilnafei á sjúkn fé
írá ósjúku", megi framgengt verfea, afe því sem
mögulegt væri, en þafe eiga lækníngamennirnir afe
ábyrgjast og mega til afe ábyrgjast; því þó afe þafe
yrfei sagt og sagt mefe sanni í vor, afe allr kláfea-
vottr, sá sem nú er hér og hvar, væri horfinn, þá
ber samt afe gæta í því efni grundvallarreglunnar
er sjálfir hinir konúnglegu erindsrekar hafa sett:
„pað skal álíta grunað fé eða sjúkt, sem kláða
hefir haft á þessu ári“.
Lækníngamennirnir hafa því hvergi nærri „unn-
ife spilife", því er mifer, þeir eiga enn næsta mikife
ógjört, og þó meira eptir kenníngu sjálfra þeirra
og „Hirfeis11, er þeir sumir dirfast afe bera fram, afe
þessi sami sóttnæmi fjárkláfei sé fyrir norfean og
vestan; — Hirfeir prédikafei þafe nú 1857, en hefir
eigi rætzt. En þó er miklu þýngri ábyrgfearhluti
sá er þeir hafa af því, ef sleppt væri nú í vor á
fjall, og í sumarlángar samgaungur, öllu fé saman,
sjúku og grunufeu fé saman vife ósjúkt, þvertímóti
afealskilyrfei og grundvallarreglu læknínganna, — því
þar meö er vegr ruddr til óstöfevandi útbreifeslu
kláfeans af nýjn, héfean frá mifebiki sjálfra lækníng-
anna, — í allar áttir og á allar hlifear.
Þóafe hin dymma hrygfea hrífe
Herfei mjög afe og banni næfei,
Og bendi helzt á harma kvæfei,
Og tára-lindin streymi strífe;
Vil eg með karlmanns hug og hjarta
Hressa mig upp og ekkert kvarta.
Og rétt sem hrifinn himinmófe
Huggunar semja lítinn ófe.
Afkvæmin man eg elskufe mín
Ellefu, sem mefe brosum blífeum
Böli andstreymis léttu tífeum,
Eins og þá sól úr skýi skýn;
Mér er nú horfin sjónin sæla,
Samt á eg afera mjög inndæla;
Eg sé þau, þegar hryggist hér,
Á himnum bifeja fyrir mér.
Inndæla man eg unafes-stund,
Eg sá þá gáfna Ijósin loga
Leiptrandi skært um hvarma-boga,
Og þá brosmildu barna lund
Láta mefe koss og lófa-taki
Afe ljúfrar mófeur ástar-kvaki;
Sú unun hvarf, en afera þá
Inndælli fæ eg nú afe sjá.