Þjóðólfur - 10.07.1862, Síða 3

- 119 -
falin bókavarbarstörfin, cins og var, á meban stipt-
amtmabr og biskup voru í stjórn bókasafnsins. Til
þriggja manna stjórnarinnar meb deildum störfum
virbist líka íslenzka stjórnardeildin benda í fyrnefndu
bréfi sínu frá 13. Jtínf 1860, þarsem búnsegirmeb
berum orbum: „Stjórn stiptsbókasafnsins er, undir
yfirumsjón stiptsyfirvaldanna, falin á liendur þrem
mönnum, er bna í Reykjavík; er einn þeirra fé-
hirbir og semr á ári hverju reikníng um tekjur og
gjöld bókasafnsins". þab er því hin fyrsta tiilaga
mín, ab nefndinni verbi hrundib í þab lag, ab hún
skipti meb sér verkurn á fyrsagban hátt, ef ab ann-
ars stiptsyfirvöldin og nefndin sjálf álítur sig ó-
missandi mebalgángara milli þeirnp og bókavarb-
arins.
Hib annab atribi, sem þarfnast brábrar lögun-
ar, er þab, ab stjórn bókasafnsins auglysi árlega
ekki einúngis reiknínga þess, heldr og ágrip af
skýrslu þeirri, sem bókavörbr sendir stjórnendun-
unt, svo allir sjái, hvab margir lántakendr sé,
livab mörg bindi léb út, og ab minsta kosti hvab
mörg bindi hafi bætzt vib árl., keypt og gefin og
af hverjum, cf þab þækti of kostnabarsamt ab prenta
bókatitlana alia. Ef slík skýrsla væri prentub,mætti
senda hana velgjörbamönnum safnsins og stofnun-
um þeim, sem sýna safninu sóma, og mundi slíkt
verba tekib feginshendi, þar sem gefendrnir gæti
um leib séb af skýrslunni allt hvab safninu libi,
miklu betur en af eintómri vibrkenníngu fyrir hin-
um þegnu bókum eba þakklætisávarpi fyrir þær,
sem safninu ríbr þó allinikib á, ab aldrei gleymist
ab senda gefendum.
þ>á er hib þribja, sem stjórn safnsins þarf ab
vinda brában bug ab, ef bókasafnib vill láta sér
ant um ab ná tilgángi sínum og vinna hylli lands-
manna, en undir því sýnist reyndar alt komib, ef
þab á ab ná nokkrum vibgángi, eba verba nokkurn
tíma annab, en þab sem þab liefir verib nú um hríb,
leigubókasafn einúngis fyrir Reykjavík. þab er
sumsé 5. og seinni hluti 6. greinar í útlánsreglunum,
sem þarf ab breyta; því eins og hér ab framan er
ávikib, eru lítil líkindi til þoss, ab nokkrum manni
leingra í burtu, t. d. austur í Múlasýslum, fyrir
norban land, eða vestr á Vestfjörbum, geti dottib í
hug ab bibja um bók af safninu, þegar hann má als
ekki, til hvers sem hann vill nota bókina, halda henni
lengr en 8 vikr, eptir 5. gr., en þá ab eins lengr
en 4 vikur, ab enginn hafi bebib uin hana á þeim
tíma. Hitt atribib í 6. gr., ab bókavörbr megi ab
' elns ljá skemtibækr Reykjavíkurbúum, en engum
utanbæarmönnum, finst mér æbi ójafnabargjarnt.
Allir vita líka, hvab einkaréttindi eru vel þokkub
á þessum tímum, og aubrábib, ab safnib muni ekki
verba vinsælla út um landib meb því, ab þab ljái
Reykvíkíngum einum þessar bækr, sem ekki verbr
séb ab þeir hafi fyllri rétt til, en hver annar lands-
nianna, úr þvf hér er ekki ab ræba um bókasafn
fyrir Reykjavík eina, heldr alt land. Hér virbist
þá vera um þab ab gera ab færa útlánsreglurnar
í þessu tilliti aptr sem næst útlánsreglunum fyrstu
frá 7. Maí 1827, sem bygbar eru á mikiu frjáls-
lyndara grundvelli, og hafa sér í lagi grundvallar-
ákvörbunina Nr. 2 frá 5. Agúst 1826 fyrir mark
og mib; en þar segir svo: „Bókalánib á ab verba
á þann frjálsasta og almenníngi nytsamasta hátt,
og ullum á íslandi heimilt,a o. s. frv. Ef ab
þessu væri framfarib, sem hér er fyrirmælt, er þab
varla yggjandj, ab safnib ynni hylli landsmanna og
næbi betr tiigángi sínum, gagnabist þörfum þeirra
og gerbi þá, þegar þeir sæi, ab þeir gætu haft
not af safninu, fúsari til libveizlu vib þab aptr, sem
þab þarfnast svo mjög og í svo mörgu.
Lifib heilir, landar, og virbib ekki ver, en eg
hefi meint.
Jón Árnason,
bókavúrbr stiptsbókasafnsins.
Reiknin^r
yfir tekjur og útgjöld húst- og bústjórnarfélagsins
í Suðramtinu frá 1. Jan. til 31. Desbr. 1861
TekJur- rd. sk.
1. Sjóbr ab árslokum 1860 (sbr. f. á.reikníng):
a, vaxtafé í konúngssjóbi 3350r.
— hjáeinst. mönn. 1050-435ori „s.
b, útistandandi tillög, vextiro. fl. 49- „-
c, í sjóbi hjá féhirbi . . . 12-20-4420
2. Vextir: e
a, áisvextir til 11. Júní 1861 j.^
afvaxtaféúrkon.sjóbi 125r48s
— — hjá prfv.mönn. 42- „-167 43
b, frá 11. Júní 1861:
af uppsagbri og úttek-
inni innstæbu ríkis-
skuldabr. nr. 158 1- 40-
nr. 159 1-94-
af þeim 67 rd. 48sk., er
Páll alþm. Sigurbs-
son aptrskilabi af
sínu vebskuldabréfi 30- 5 cq
-----------— 171 20
Flyt 4582 40
1} ÖUum skjrskotunnm til fylgiskjala er slept.