Þjóðólfur - 26.02.1863, Síða 1

15. ár.
26. Febrúar 1863.
■ 6.—15.
L eib ré ttí ii gar: í dómi ylirdómsins í Syí)ri-Stapahval-
ínálinu, sem er anglýstr í síí)asta bl. í þjóibólfl, bls. 55. — 5fl.,
eru nokkrar ritvillur er herra skrifarinn í yflrdóminum heflr
vakib athuga ab og bebib oss ab leibrétta; er þaí) fyrst í fremra
dálki efst á bl. á 56. bls., a^> sií efsta klausan á at) vera þannig:
„Aft vísu segja nú landslógin —--Nú flnnr mabr hval í
ísum n*r laMdi og þó fyrir utan netlog, þá á hann hálfan
ef kvikr er, en landeigandi allan ef dau^r er“. Hin leib-
réttíngin snertir efstu klausu í aptara dálki á somu (56) bls.
og á hun aÝ) hljó^a þannig: — ,,og einsog veiftiréttr hvers
eins fyrir utan netlbg o. s. frv. — — Jjannig takmarkast og
aptr veibiréttr hans í netlo gum o. s. frv.“
59. bls., í bústjórnarskýrslu Suibramts húss- og bú-
stjórnarfél., er ver<blaunaupphæí) ívars Gii(bmundssonar í Kópa-
vogi rángsett: 25rd., í stabinn fyrir 2 0rd., sem er rétt.
— B æ ar s t j ó r n i n í 'Reijkjavik. — Á fundi
26. f. mán. kjöri fátækranefndin yfirdómara Jón
Fjetursson til þess að vera fátækra-gj aldke r a,
í stað kanpmanns C. O. Robbs.
í þ. árs þjóðólfi, bls. 21, skýrðum vér frá
hrossakaupum og útflutníngum héðan til útlanda
á næstliðnu ári, 1862, og töldust þar hin útfluttu
hross, að því ervérþá höfðum áreiðanlegar skýrsl-
ur af, samtals............................. 820 hross
Umi þetta efni hafa oss síðar verið
gefnar nákvæmari skýrslur, er sýna, að í
fyrri skýrslunni hafði skoti/.tyfir að geta
hrossa útflutníngs með einni ferð gufu-
skipsins, þá er það flutti . . . '. 85 —
og sömuleiðis var i fyrri skýrslunum
ógetið.......................................42 — j
erhöfðu verið útflutt meðEyrarbakkaskipij____________ ,
hafa því verið úlfiutt héðan árið sem
leið alls...................................947 hross
°g hafi hvert verið keypt að meðaltali á 20—21
rd-> einsog leidd voru rök að í fyrri skrslunni, þá
hafa landsmenn tekið inn á hrossaverzlun sinni
næstl. ár 18,800—19,740 rd. eðr þar um bil.
— Eptir bréfum, sem ný komin eru híngað að i
norðan, má telja sannspurt, að látizt hafi 1. Jan. I
þ. árs, eptir skamma legu, prestrinn sira Jjvein-. j
björn UallgrírmsonáClæsiba1, hann varað eins 48 í
ára að aldri. Hann þókti góðr og vinsæll kennimaðr
og prestlegr í öllum embættisverkum sínum; hann j
ritaði og margt, og var ritmúl hans jafnan Ijóst, '
liðugt og fjörugt, eins og sjámá af hinum mörgu
bæklíngum og ritgjörðum, sem eptir hann eru á
prenti. Var margt af því í miklu áliti hjá lönd-
um vorum, og eins sjálfr liann, einkanlega um
þau árin er hann stofnaði blaðið Þjóðólf, og var
ritstjóri þess og útgefandi 4 fyrstu árin. |>ví sira
Sveinbjörn var faðir og fyrsti stofnari þessa blaðs,
er hefir náð mestum aldri og þroska allra inn-
lendra tímarita, og mun því nafn hans verðalengi
uppi í bókmentasögu lands vors, og hans þar að
góðu getið.
Islenzkar pjóðsögur og œfntýri, safnað hefir
Jón Arnason, 1. bindi, Leipzig 1862.
II.
þetta hið fyrra bindi þjóðsagnanna skiptist í
4 aðalflokka: Goðfræðissögur, draugasögur, galdra-
sögur og náttúrusögur; eru hinir þrír fyrstu flokk-
arnir næsta fjölskipaðir að sögnum og æfintýruin,
þar sem hver flokkrinn fyrir sig er hér um bit
200 bls. Uinn fyrsti aðalþáttrinn, goðfræðissög-
urnar, skiptist aptr í þrjá þætti, er nefnast: álfar,
sæbúar og vatna, og tröll. Má geta nærri, að álfa-
þáttrinn sé bæði lángr og skemtilegr, enda er líka
svo, og mun þó æði margt vanta af sögnum um
þessar verur, sein þjóðtrúin gjörir í aðra röndina svo
mjúkar og líkamaléttar, að þær líkjast fremr önd-
um en mönnum — eins og betri álfar líka eru
miklu vitrari, íþróttameiri og auðugri en meun-
irnir, — en á hinn bóginn svo ófrýnilegar og úlf-
húðarfullar, eins og umskiptíngakarlarnir, og þess
konar. Enda er það ekkert ólíklegt, að sagnirnar
skipli álfunum í tvo flokka, eins og gjört er í hinni
fornu trú norrænu þjóðanna, þar sem gjörðr er
munr á Ijósálfum og svartálfum. Um sæbúa og
vatna er fátt eitt tekið í safn þetta, og mjög lítið
ætlum vér það af ölln því sem til er, en það er
þó eflaust nóg sýnishorn, því í þeim sögum, er
vér höfum heyrt um það efni, er tilbreytíng ekki
allmikil. Tröllaþáttrinn erbæði lángr og fróðlegr,
og margar sögur eru þar að voru áliti næsta vel
samdar. Yíða er það í þessum sögum, eins og
reyndar í flestum þessum sagnaflokkum, að oss
og fleiri lesendum verðr það á munni: »Ekki