Þjóðólfur - 16.09.1865, Blaðsíða 2

— 168 —
— Runólfr kvað þetta, ykkr að segja, um bónda
einn, aðskotadýr við aðra kirkju, sem var mikkill
á lopti, en var þá með svo greinilegan »blýhatt«
að hann var eins og ónefndir embættismenn, sem við
allir þekkjum, eru einatt þegarþeir koma á mann-
fundi, — þá fóru 3 helztu sóknarbændrnir til, sóktu
aðkomubónda og »leiddu hann í kór« svona tilreika.
En svo að eg komi aptr til sögunnar, »þá
gat þessi þrenníng dýr« ekki að dugað »ísl.«, hún
ætlaði »að leiða hann í kór«, en leiddu hann út
— til grafarinnar. »En ekki eru þó Iiðnirl3mán-
uðir síðan »Isl.« endaði 4. ársgaungu sína« —
munu menn svara mér — »þeir eru ekki nema
3 enn þá«. — Víst og satt! En þeir sem vissu
dálítið fram fyrir neflð á sér, eins og eg og mín-
ir líkar, sögðu jafnt og stöðugt í fyrra vetr 1863
—64: »ekki mun »Isl.« dauðr, heldr sefr hann«;
svona sögðu þeir þá, og það rætlist. En nú scgja
hinir sömu um hann það sem Sigurðr Pétrsson
kvað um sjálfan sig:
„Qann át, hann drakk* kann svaf,
„og svo dó hann“.
með öðrum orðum, þeir segja nú allir:
»Blaðið »Islendíngr« er dáinnn fyrir fullt
og allt«.
Eg sel þetta ekki dýrar en eg keypti, og kann eg
ekki þessa útfararminníngu lengri. a.
JÓIIAINNESAR GUÐSPJALL, o. s. frv.
(Framhald frá bls. 140 — 141).
þannig er þá, eptir lærdómi Jóhannesar guð-
spjalls, föðurkærleikr guðs uppspretta að öllu sönnu
kærleikslífi mannanna, sá kærleikr, sem það boðar,
heflr upptök sín frá því, að guð elskaði mennina
að fyrra bragði, og er sprottin af gleðiboðskapn-
um um guðs líknandi náð. Boðskapr guðs um
sig,. sem náðugan föður, vekr aptrhjá hinum trú-
uðu hinn sonarlega kærleika, auðmýktina og þakk-
lætið, vekr kærleikann til annara manna og gjörir
liann að andlegum bróðurkærleika; í einu orði:
merkir allt kærleikslíf mannanna trúarinnar og helg-
unarinnar innsigli. En hvernig er lærdómr M. E.
um kærleikann? Ilöfundrinn neitar lærdóminum
1) pa<b var samt uppá prentsmibjimnar reikuing, og segja
þeir óklárabar þær „trakteringar" frá fyrri árunum; svo efab
„Isl.“ er nú daubr til fulls, þá mega þeir eldri hlutabeig-
endrriir fara ab bibjast fyrir á þá leib sem bebií) er fyrir
þoim sem hafa hengt sig eba dáih í síuum syndum eba ó-
bættum sókum:
„Herra Hilmar Finsenl verib hans aumu sál uábugr, og
hirium nibrbeygöu og sárt syrgjandi abstandendum haris1'!
a.
um Krist sem meðalgángara milli guðs og manna,
hneykslast á friðþægíngarlærdómi kristilegrar trúar,
neitar náðaropinberunum guðs í Ivristi, í stuttu
máli: neitar þessum grundvallarboðskap kristilegrar
trúar, að guð hafl elskað mennina að fyrra bragði.
Eptir lærdómi M. E. verða það þvert á móti menn-
irnir, sem að fyrra bragði elska guð, frelsisverk
þeirra verðr þeirra eigið verk, þeir megna að snúa
sér til guðs af eigin kröptum,. og skapa í sér líf
kærleikans, og þegar þeir þannig af eigin ramleik
gjöra sig verðuga guðs náðar, eru þeir góðir og
gildir, og fá fyrirgefningu syndanna, og verða með
því móti sínir eigin endrlausnarar. þelta er und-
irstaðan í kærleikslærdómi M. E. Sá kærleikr, sem
hannboðar, er þá kærleikr hins óendrfæddamanns,
sá kærleikr, sem vantar tilfinnínguna um eigin
vanmátt og breiskleika, vantar auðmýktina og il
trúarinnar, en er heiðínglegt sjálfstraust og hroka-
fullr sjálfbyrgíngsskapr, sem trúir á mátt sinu og.
megin. Vér viljum skjóta því til íhugunar krist-
inna manna og úrlausnar, hvor muni vera hinn
kristilegi kærleikr, hvor samkvæmari muni vera
anda Krists, þessi kærleikr, sem M. E. vill inn-
prenta mönnum, eða sá kærleikr, sem Jóhannes
postuli boðar oss í guðspjalli sínu.
þannig reynast þá mótmæli M. E. gegn hinu
fjórða guðspjalli einber markleysa og hégómi. Yér
finnum ekkert nýtt í þeim, ekkert upprunalegt frá
M. E. sjálfum, nema eins og áðr er sagt, þessa
síðustu ástæðu, sem tekin er af lærdómi guð-
spjallsins um kærleikann, en sem marklausust er
allra, og hripsuð í úrræðaleysi vantrúarinnar til að
segja eitthvað. Menn mætti því furða sig á, að
M. E. skuli hafa tínt upp aptr og borið fram fyrir
lesendr sína ástæður, sem fyrir laungu voru hraktar
og reknar, ef ekki lægi annað undir, sem honurn
reyndar liggr fremr á hjarta heldren postullegr
uppruni Jóhannesar guðspjalls. J»að sem-M. E.
amar mest, er guðdómr Krists. llann vill, eptir
dæmi og í anda hinna eldri fyrirrennara sinna
»Antitrinitaria og Soeiniana«, og hinna ýngri þýzku
kennifeðra sinna: Dr. Strauss og Bruno Bauers,
umfram allt brjóta niðr trúna á guðdóm og guð-
dómlega tign lausnarars, en af því henum þykir
þessi lærdómr skilmerkilegast boðaðr í Jóhannesar
guðspjalli, þá býr honum það, sem stendr, fastast
í bjósti að telja mönnum trú um, að fjórða guð-
spjallið sé falsað og ekki eptir lærisvein Krists.
þetta er í rauninni sú andlega leiðsla, sem M. E.
talar um (bls. 2), að knúð hafi sig til að skrifa á
móti Jóhannesar guðspjalii, þó hann fullvissi les-