Þjóðólfur - 25.10.1866, Blaðsíða 4

— 188
íitlendar þjóðir að borða það ? Menn hlaupa i
dalatalið og láta það btekkja sig. Drottinn heflr
lagað svo land vort, að það er yflr höfuð að tala
vel fallið til sauðfjárræktar, ef vér kynnim með
að fara; hann heflr með því séð oss fyrir beztu
fæðu og hlýum og góðum fatnaði. En í stað þess
að nota oss þetta eins og hann heflr tilætlaszt,
fleyum vér því frá oss einatt í hugsunarleysi. Fyrir
þessa ágætu gjöf forsjónarinnar taka menn nú
allrahanda glíngr og óþarfa í krambúðum kaup-
manna, eða það sem verra er, áfenga drykki og
allskonar óhófs- og munaðarvöru; í slað þess að
húa sér til hlý og skjól'góð föt úr sauðarullinni,
eru menn að rænast eptir ónýtu og haldlausu
klæði í búðunum, því að það er svo fínt og fallegt
að vera í klæðistreyu, gánga svo skjálfandi og
nötrandi í fyrstu frostum, og verða, ef lil vill, úti
hálfnaktir í einhverju hretinu. Til þess að geta
selt sem flest fé'og lagt sem flest inní kaupstað-
inn, reyna inenn til að eiga sem flest og hlevpa
sem flestu upp og setja það svo eínatt á tóman
útigánginn, af því að þá vantar hey fyrir allarsín-
ar mörgu sauðkindr. Og liver verðr afleiðíngin?
þegar harðnar í ári og tekr fyrir jörð, þola menn
ekki mánaðarskorpu, verða heylausir fyrir allar
skepnur enda kýrnar; skepnurnar dragast fram
hálfdauðar og verða gagnslausar, eða þær drepast
í hor og eigendrnir með hyski sínu svelta heilu
húngri, í stað þess að þessir menn gæti lifað
sældarlífi ef þeir tímdi að skera nóg á hauslin til
vetrarforða fyrir sig og heimili sitt, ælti ekki
fleira sauðfé en þeir sjá sérfært og kostuðu kapps
um að hafa það í góðu standi. Með þessu ráð-
lagi veikist og spillist fjárkynið, og tvær af þess-
um aptrkreistu skepnum verða ekki ígildi einnar,
ef farið væri vel með hana.
þó eg nú raunar ekki búist við, að mikið
komi útaf þessum áminníngarorðum mínum,kunna
þau þó að vekja einhvers eptirtekt, og þótt það
væri ekki nema einhvers eins, þæktist eg góðu
hættr.
DÓMR YFIRDÓMSINS
i sölíinni, gegn Jóni Jónssyni á Kórekstöðum í
Norðrmúlasýslu (fyrir fölsun).
Kveíítiin upp 12. Oktbr. 1865.
»það er í því máli, sem hér liggr fyrir, og
dómr er genginn í við Norðrmúlasýslu aukahér-
aðsrétt þann 12. Jan. þ. á., upplýst og viðrkent,
af hinum ákærða Jóni Jónssyni á Kórekstöðum,
að hann í viðskiptabók sinni við verzlunarfulllrúa
Thomsen á Fjarðaröldú hafl breytt upphæðinni á
ullarvigt þeirri, sem hann lagði inn hjá téðum
verzlunarmanni, og sem í viðskiptabókinni var talin
2 Ipnd. 1 pund af hvitri ullu, í 2 Ipnd. 9 pund, og
að hann samkvæmt þessari síðasttöldu upphæð hafl
heimtað sér borgað andvirði ullarinnar, sem með
þessum hætti var orðið B rd. 32 sk. meira«.
»Fyrir þetta afbrot er hinn ákærði við hér-
aðsréttinn dæmdr í 20 vandarhagga refsíngu, og
hefir hann áfrýað dóminum*.
»Ákærði hefir nú skýrtfrá og borið það stöð-
ugt fyrir sig að ullin hafl vegið heima hjá sér,
áðr en hann fór af stað með hana í kaupstaðinn,
2 Ipnd. 9 pnd., eða eins og hann breytti vigtinni
í viðskiptabókinni, og eitt vitni, sem viðstatt var,
þegar ullin var vegin heima á Kórekstöðum heflr
borið, að ullin hafl, eptir því, sem hanu bezt geti
munað, vegið 2 lpnd. 9 pnd., og 2 vitnin hafa
heyrt ákærða segja, áðr en ullin fór á stað, að
hún hafi verið 2 Ipnd. 9 pnd. að vigt«.
»það virðistnú ekki nægástæða til,að kasta þessari
skýrslu hins ákærða, því þó hanii, sem er lýst sem
mjög einföldum manni, ekki strax og búið var að
leggja ullina inn, gæti um það við kaupmanninn,
að ullin hafi vegizt minna en hann hefði getað
ætlazt til, þá getr þetta hafa orðið af því, að hann
ekki strax hafi veitt mismuninurn á ullarvigtinni
eptirtekt eða ekki fyrri en heima hjá sér, og þá
kveðst hann og svo hafa sagt kaupmanninum frá
því. þegar þessi skoðun á málavöxtum, sem mikl-
ar líkur hafa við að styðjast, er lögð til grundvall-
ar, verðr verknaðr ákærða ekki annað en tilraun
til að fá þá uppbót, sem hann áleit sér bera hjá
verzlunarfulltrúa fyrir ulliua eptir þeirri vigt
sem hún hafði heima lijá honum, eða eins og
hann sjálfr orðar það, haun vildi með því, að
breyta ullarvigtinni í bókinni ná upp þeirri vigt,
sem hann hélt að ullin hefði haft heima hjá sér,
og þannig laut tölubreytíngin í bókinni eptir skýrslu
hins ákærða, ekki að því, að ná undir sig borg-
un, sem honum ekki bar eða þótti sér bera, en
þar af leiðir aptr, að brot hans verðr ekki, eins
og undirdómarinn IiVfir gjört, heimfært undir 64.
gr. í tilsk. 11. Apr. 1840 heldr ber þetta brot
ákærða að dæma eptir álitum, og með sérlegri
hliðsjón af grundvallarreglum téðrar tilsk. 50. gr.
og virðist þeim samkvæmt hæfilegt, að ákærði sé
látin sæta fjársekt, sem hæfilega virðist metin til
8 rd. til hlutaðeigandi fátækrasjóðs«.
»IIvað málskostnað í héraði snertir, ber und-
irréttarins dóm að staðfesta, hvar að auki ákærða
j