Þjóðólfur - 13.11.1866, Blaðsíða 3

trúaða í lífl og dauða. f>að sæti illa á oss íslend-
íngum, að iílilsvirða þau dýrmætu andlegu auðæfi
vor eða hlaupa eptir hverjum kenníngarþyt, hlaupa
eptir þeim fráviltu sauðum, þeim einslöku van-
trúarröddum, sem láta til sín hevra og vilja tæla
oss af hinum rétta trúarvegi. En því fer betr,
guði sé lof, að kristileg trú er svo djúpt gróðr-
sett hjá oss, að illgresissæði vantrúarinnar getrhjá
fæstum kippt úr henni vexti. J>að eru ekki aðrir
en alvörnlausir og léttúðarfullir menn, eða þeir,
sem sljófgað hafa trú sína með löstum, sem gefa
slíkurn villiröddum gaum. f>ó geta vantrúarritin
vakið hneyxli hjá oss; þau gjöra hina trúarveiku
enn meir reykandi í trú sinni, hina skeytíngar-
litlu, enn skeytíngarminni, og sannast það opt á
slíkum mönnum, að »fýsir eyrun illt að heyra«.
f>að væri sorglegr vottr um spillíngu þjóðernis vors
ef vér ga»tum lítið eða ekkert gott numið af öðr-
um þjóðum, en tækjum eptir þeim hitt, sem illt
er, og það er illa gjört af blaðamönnum vorum,
að Ijá sig til að úlbreiða vnntrú meðal landa sinna;
þeir vinna meira illt með því, en þeir sjálfir hugsa
og það lýsir andlegri fátækt að hafa ekkert betra
uð bjóða lesendum sínum ; a'tlunarverk dagblað-
anna er þó að fræða og gagna, en ekki að blekkja
°g skaða. J>etta er nú ekki talað til þín, þjóðólfr
minn, því að þú átt það hrós með réttu, að þú
hefir tekið málslað trúarinnar og varað lesendr
þína við villu og vantrúarkenníngum, einkanlega
landa vors M. Eiríkssonar, án þess þú hafir nokkru
sinni haft ótilhlýðileg orð um höfundinn sjálfan.
En það getr verið talað til Norðanfara, sem alltaf
tekr upp greinir ýmist frá þessum vantrúar kenni-
manni, ýmist frá öðrum um hann, hlynnandi að
sömu vantrúarstefnu, og verðr Norðanfara í þessu
efni ekki sagt annað til málhóta en það, að hann
líklega tekr allt og veit ekki, hvað hann gjörir.
það er eins og það sé óvenjulega merkilegt, þó
einhver ómerkilegr og trúarlaus maðr á þýzkalandi,
þessari gróðrarstýju vantrúarinnar, hrósi vantrúar-
ritum ðf. E. f>etta sannar ekkert nema það, að
hvað elskar sér líkt; og þó einhverjir úngir ls-
lendíngar í Kaupmannaliöfn virðíst halda taum M.
E., þá mun það ekki koma til af því, að þeir hafi
• íka skoðun og hann í trúarefnum, heldr af því að
þeim hefir þókt honum misboðið í orðum. f>að
sæist bezt, hvernig barnauppfræðíng vor yrði, ef
vér létum þau læra vantrúarrit M. E. í staðin fyr-
ir ltalles eða Dalslevs barnalærdómsbók, það sæist
þá bezt, hvort yrði happadrjúgara og heillaríkara
fyrir þeirra ókomnu æfi, hvort hefði meiri krapt
í sér til að halda þeim við dygð og guðsótta, og
til að halda þeim frá löstum og ódygðum. En
það er von og vissa fyrir því, að kristileg trú muni
búa hér í landi með sinni fullu blessun meðan
það byggist, og með þeirri von og vissu viljum vér
leiða börn vor til Krists og kenna þeim að lifa
og deya í trúnni á hann og í hans nafni.
UM LÆKNÍNGAR MEÐ MJÓLK (Mœlhehuren).
Á meðan læknahjálpin er svo ónóg fyrir
landa mína sem mi er hún, finst mér það geti
verið þarflegt að almenníngi berist við og við
bendíngar um hin helztu einföldu læknismeðöl og
meðhöndlun þeirra í ýmsum sjúkdórnum.
f>að hefir allt frá aldaöðli verið merki hinna
mestu og beztu lækna, að þeir bafa kunnað svo
vel að beita einföldum ráðum og meðölum. f>að
er sagt urn Hippokrates, er margir með réttu kalla
föðr læknisl'ræðinnar, að lrann læknaði alla sjúk-
dóma með frumefnum (Elementerne), og kunni
svo vel að beita hita, kulda, vatni og lopti, að
furða þótti lrvað honum gat áunnizt með þeim.
Ilómverskr læknir Antonius Musa að nafni, varð
víðfrægr fyrir vatnslækníngar sínar; því þegar hinir
nafnkunnustu rómversku læknarar voru orðnir upp-
gefnir að lækna Augustus keisara, læknaði Anto-
nius Musa hann á stuttum tíma með köldu vatni.
Vatnskúrinn gleymdist samt sem áðr, og mátti
hörfa til baka fyrir hégiljum og hjátrúarfullum
meðalatilbúníngi, unzhannaptr við einstaka merk-
islækna á fyrri öld, Eloger og Sigmund Hahn, og
nú seinast á þessari öld Priestnizs komst í það
lag, að honum mun aldrei héðanaf verða útrýmt
úr læknisfræðinni. Lœknisfrœðin ætti og minst
að gleyma honum, því það var einmitt Antonius
Musa eptir að hann afAugustusi keisara var gjörðr
að rómverkum eðalmanni, er hóf læknisfræðina til
vegsemdar og metorða í hinu volduga Rómaveldi.
f>ó nú lækningar með mjólk sé að vísu nokk-
uð ýngri en vatnslækníngarnar, þá finna menn þó,
að Hippokrates gamla hafa eigi verið þær ókunn-
ar, þvi hann réði til að lækna lúngnaveiki með
ösnumjólk, samt gigt og mjaðmarverk með kúa-
mjólk, saml ýmsa kvennfólkssjukdóma, en til að
gjöra mjólkina hægri til meltíngar, réði hann til
að blanda hana með uppsprettuvatni og kallaði þá
samblöndun vatnsmjólk (Hydrogala«). Læknirinn
Aretœus sem lifði á fyrstu ökl eptir Ivrist og er
nafnfrægr í læknasögunni fyrir hans mörgu og
góðu læknarit, sagði, að brjóstveikir sjúklíngar