Þjóðólfur - 13.11.1866, Blaðsíða 5

13 —
En þó þessu sé nú svona varið, þá dugar
eigi að þlaupa í þetta eins og sumum hættir við
og segja: »Nú viljum vér lækna alia sjúkdóma
með vatni og mjólk«. J>að þarf eigi annað en
þamba vatn og mjólk sem mest, þá batna manni
allir sjúkdómar! þetta var viðkvæðið bjá sumurn
þegar vatnslækníngarnar komust á, þángað til
fjöldi manna var búinn að skemma sig á enda-
lansu vatnsþambi; og að líkt muni hafa átt sér
stað við mjólkrlækníngarnar efast eg eígi um.
Priestnizs átti opt að berjast við ógegnd þessaeðr
tvenn ósköpin, sem almenníngi altað einu erlend-
is og hér, er mjög hætt við. það á alt.að ganga
í loptinu og sjúkdómarnir eiga að hverfa alt í
einu rétt eins og við kraptaverk. Yerði það ekki þá
er ýmist, að meðölin eiga að vera ónýt eða lækn-
irinn á eigi að þekkja sjúkdóminn og þetta fram
eptir götunum, er þá stundum hlaupið í einhverj-
ar bábiijur, og er þeim þá einatt þakkaðr bati
sá sem tíminn alleina á þökk fyrir.
það er eins og mannkyninu ætli seiut að
skiljast það, að »hóf er bezt að hafa í allan máta«,
það þarf að hafa hóf á öilum hlutum; þar sem
dæmi eru til þess að ýmist hafa sjúklíngar verið
sveltir til dauða eða verið gefin svo strembin og
mikil fæða, að þeir hafa beðið bana af. |>að er
eins og margir eigi svo bágt með að átta sig í hin-
um réttu hiutföllum fæðu meðala, eptir því sem á
Stendr, ogjafnvel læknar sjálfir hafa stundum farið
villir vegar í þessu efni. Til allrar lukku lifir enn
sú trú hér á íslandi, að kaplamjólk og nýhleypt
nýmjólkrmisa sé góð fyrirsjúka inenn, og eg held
einmitt, að þessi trú hjálpi opt til þess að hér
deyr allopt að tiltölu minna úr taugaveiki en er-
lendis, livar trúin um mjólkrinnar slímandi náttúru
er býsna útbreidd, og aptrar mönnum að viðhafa
hana meðan hún á sem bezt við. J>að er nú raun-
ar satt, að þessi almenm'ngs ótrú á mjólkinni er-
lendis hafði ýrnsar orsakir og eru þær einkum
þessar:
1. Öllum bráðum sóttum fylgir meiri og minni
þorsti, af því menn hafa verið hræddir við að láta
sjúkiing drekka smátt og smátt ofurlítið af köldu
vatni, sökum þess menn héldu að þetta kynni að
gjöra honum innkuls, þá hefir liann verið látinn
drekka svo mikið af spenvolgri nýmjólk eða vatns-
blandi, að hinn veiklaði magi hefir eigi haft við að
melta þetta eins og þurfti, hefir þetta skemt mag-
ann og orðið sjúklíngi að illu einu.
2. Menn hafa eigi gáð að því, að meltíngar-
kraptr allra bráðveikra veiklast svo mjög í skæð-
um sóttum, að maginn þolir eigi ncma litla og
létta næríngu í einu, og þegar menn eru alt af
að drekka nýmjólk eða nýmjólkurbland, af því þorst-
inn rekr svo á eptir, þá getr þetta auðveldlega
orðið meira en meltíngaraflið fær viðtekið, og hefir
sjúklingrinn meira ógagn en gagn að því. Ilérvið
bætist nú, að menn hafa mestu trú á nýmjólkinni,
en hún er örðugust til meltíngar, þar á móti hafa
menn litla trú á undanrenníngu sem þó er léttari.
3. Flestir sem á ferð hafa verið munu hafa
tekið eptir því, hversu bumbult rnönnum getr orð-
ið af kaldri mjólk þó héilbrigðir sé, nú með þvf
sóttveikir menn vilja helzt drekka kalt, sökum hit-
ans, þá vilja þeirsjálfir helzt mjólkina, eðamjólkr-
blandið kalt, og verðr svo opt illt af því.
þetta sem nú var talið veldr því, að mjólkin
hefir aldrei náð að komast í það gildi sem hún
á skilið, sem lækníngameðal, og hefir hún því
mjög sjaldan verið viðhöfð í því skyni sem verða
inætti, ef menn kynni með að fara. En þetta
verðr maðr að vorkenna almenníngi, því þó mjólk
og vatn sýnist einföld meðöl, þá hafa þau það
sameiginlegt með öllum öðrum meðölum, að þau
þurfa að viðhafast eptir kríngumstæðunum á ýmsa
vegu alt eptir ástandi sjúkdómsins og sjúklíngsins
og mörgu fleira. (Framhaid síðar).
Mannálát og slysfarir.
Leiíiréttíng .í. í f. árs fjj.íísóiU bls.71 neíianmáis, er þaí)
missagt, a!> Kristín Björnsdóttir iSkúlasonar prests á Tjörn á
Vatnsnesi) hafl verit) ,,m«tir“ sira Björns Jónss. í Bólstaíla-
hlífc; hún var tengdamóiiir lians, kvinna Ólafs Jónssonar
á Frostasjöbum og móbir íngibjargar, er sira Björn í Ból-
staiahlíb átti, frú puríiar Gröndal og Hólmfríliar kvinnu
Jóus sýslumanus Jónssonar í Bæ í Strandas. Bls. (>2 Magnús
Magnússon (faiir Barbáru á Iilíiarenda konu Lopts sál)
bjó á Hamrakoti í Andakýl (ekki Hamragörium).
— 20. Maí 18(55 andaÍist ab Lykkjn á Kjalarnesi merkis
konan Diljá f>órbardóttir, 52 ára ai) aidri, fædd 17.
Nóvbr. 1813; húu var tvígipt fyrst 23. Sept. 1838, Eyólfl bóka
biudara Ólafssyui og eignatíist meb honuin (i böru, 4 þeirra
lifa, eitt þeirra er Gubrún, kvinna Jóns Jónssonar timbr-
meistara og borgara á Efraholti í Reykjavík; í annai) siuni
giptist Diljá Magnúsi hreppstjóra Eyólfssyni á Lykkju og varö
mof) hoiiiim 8 barna móbir og eru G þeirra á lífl; hörabs-
prófastrinn sira Ólafr Pálsson setti herini grafletr er var prent-
ab. — 5. Júní s. ár audaþist her í Reykjavík tómthúsmabr-
inn Einar Signrbsson í Melkoti, 72 ára a?) aldri, hann
var borinn og barnfæddr þar í Melkoti og haffei búií)
þar allan búskap Binn til daubadags, eins og foreldrar hans,
fyrir hann Sigurbr Ásmundsson og Sigríér Magnúsdóttir (al-
systir Gizzurar nætrvarftar). Einar var tvígiptr, átti fyr Krist-
ínu Pötrsdóttur frá Byggaríii á Seltjarnarnesi, alsystur Guíl-
niundar stúdents Petrssonar er fyr var verzlnnarstjóri Bjarna
riddara Sivertsens í Hafnarflribi, en silan bjó í Svitholti,