Þjóðólfur - 13.03.1867, Síða 6

inn, eins og nú var sagt, og einkum ef saltað er
í góðu húsi svo önnur hlið kastarans liggi við
timbrvegg; en sé í grjótbyrgjum saltað eðr og
losalega og hirðulauslega fleygt fiskinum svo að
köstrinn verði ýmist holóttr og með dælum eða
hólóltr, þá mun vissara að hafa saltað nokkuð
frekar heldren að þessari tiltölu, en þó ekki að
neinum verulegum mun.
þetta þrent er nú var talið, er npphaf og
undirstaða saltfisks verkunarinnar, og rætist í því
sem öðru að lengi býr að fyrstu gerð; en salt-
fisksverkunin byrjar með pvottinum upp úr salt-
inu. Gefr að skilja að til hans þarf að vanda á
allan veg ef fiskrinn á að geta orðið í nokkru lagi
til útgengilegrar verzlunarvöru víðsvegar um önnur
lönd. Hér þarf að þvo og nugga og nema burtu
öll óhreinindi úr saltinu, allt blóð og blóðdrefjar,
allar hinar svörtu himnur og tæur af þunnildun-
um, flysjaburtu allan þunnildabeingarðinn, og skera
burtu blóðdálkinn, og horfa eigi í, þó að dálkrinn
sem eptir verðr, verði þeim 1—2 liðum styttri og
léttari. það munu margir vita, að Bíldudals-salt-
flskrinn er í meira áliti og hærra verði í Kaup-
mannahöfn, heldren frá nokkrum öðrum kaupstað
Jiér á landi. En það hefir Ólsen kaupmaðr af
Bíldudal sagt oss,-«ð það muni hvað mest bera í
milli saltfiskverkunarinnar þar og hér syðra, hvað
þar er miklu meiri nákvæmni og vandvirkni gælt
í því að þvo fiskinn upp úr saltinu og undir-
búa hann að öðru sem með þarf undir breiðslu og
þurkun, heldren gjört er hér sunnanlands; þar á
meðal gat hann eins, að hinn mesti varhugi væri
við þvi goldinn að velja einsýnt þurt veðr til fisk-
þvottarins, og að eigi kæmi deigr dropi á íiskinn
frá því lokið er þvottinum og þángað til hann er
orðinn fargfær eða svo skéljaðr að hann megi
koma »undir fyrstu pressu« sem hér er kallað á
stakkstæðismálinu. Jíigi þorum vér að segja að
brýn nauðsyn beri til að halda svo rígfast við hina
ákveðnu sundrgreiníng á 1. 2. og 3. pressu« (farg)
er vandvirkir kaupmenn og aðrir gættu hér syðra
á allri framanverðri þessari öld, með fastákveðinni
dagatölu er hvert farg fyrir sig skyldi liggja á
stakknum, að minsta kosti þótt þerridagar kæmi
fyr, með allnákvæmu hlutfalli fargsþýngslanna á
sama slakki, eptir því hvert fargið væri í töl-
unni, 3. farg lángþýngst og átti lengst að liggja,
o. s. frv. En hitt er aptr nú orðið alment álit
meðal kanpmanna og útlendra, að saltfiskr vor hér
sunnanlands sé einnig farinn að vera mjög mis-
jafnlega og hirðulauslega fergðr og vili því miklu
fremr »slá sig« og af honum hverfa hinn eðlilegi
glæri og hjarti saltfisklitr en taka í sig bletti, eptir
það bann er kominn í hús og innskipaðr í farm
til útflutníngs.
Yér höfum hér helzt gjört verkun saltfisksins
að umtaisefni því nálega er hver kaupstaðargengr
fiskr, sem úr sjó kemr, hér innan Faxaflóa og á
Vestmanneyum verkaðr til saltfisks. En allstaðar
austanfjalls nema máske í þorlákshöfn og á Stokks-
eyri að nokkru leyti, er enn verkaðr harðfiskr til
kaupstaðarvöru og er landsmönnum eigi síðr ábóta-
vant í þeirri vöruverkuninni heldren hinni, eigi sízt
þegar þerrilinum vorum er að skipta eða óþerrum.
Ef harðfiskrinn á að vera áreiðanlega útgengileg
vara og að geta haldizt sem næst því afarháa verði er
hann komst í næstliðið sumar, þá er auðsætt að
verkun þessarar vörutegundar er hér einnig mjög
ábótavant. Eins þarf að blóðtæma þann fiskinn
lifandi eðr skera á kverk, eins þarf að þvo sem
vandlegast af honum öll óhreinindi, áðr eða um
leið og hann er flattr, þó að vér vitum vel að
vart hvergi verðr hannúrsjó þveginn »fyrir sönd-
um« eða öðrum útræðisstöðum fyrir opnu hafi;
hér þarf einnig að nema burt allan blóðdálk og
beingarða og hina svörtu himnu af þunnildunum,
og leitast síðan við að slétta hann svo í þurkin-
um að hann sé að minsta kosti eigi svo kræklóttr
og afskræmdr eins og nú er almennast.
(Framhald síðar).
Mannalát og slysfarir (framh.).
„þóaí) fráfalls óéalsbiindans Itjarna sá). Benidikts-
sonar á Knararnesi, sem sketíi 17. Maí f. á. só lauslega getií)
í þjóbólfl át)r, virtist þat) ekki um skór fram, ab nokkru
Ijósar sc minst met þessum iínum á þcnna tippbyggilcga
inerkismann í sinni stótu; og óskast þess vegna, at hinum
hcibrata ritstjóra þjótólfs vildi þóknast, at veita þeim vit-
tóku í blat sitt: „„Bjarni sál. fæddist ut) Bítardal, árit
1824, því þá bjuggu þar foreldtar hans, Benidikt stúdeut
Björnsson, sítar prestr at Fagranesi, og Ilvammi í Nortrárdal
og kona lians þurítr Bjarnadóttir, Halldórssonar í Svitbolti.
I Hítardal og Krossbolti ólst hann upp met) fötur sinum; en
vék þatau skömmu fyrir fermíngu at Hítarnesi til Vernbart-
ar prests þorkelssonar, sem bæti bjó hanu undir fermíngu
og veitti honum gófca upplýsíngu í mörgu fleiru í þau 4 ár,
sem Bjarni var hjá honum. þar eptir var hann vinnumatr í
Knararncsi hjá Jóni bónda Sigurtssyni, og á Álptanesi hjá
þeim vaiinkunnu merkishjónum, Jóni dannebrogsmauni Sig-
urtssyni og Ólöfu Jónsdóttur. 29. Maí 1848 gekk hann aí>
eiga, síua nú optirþreyandi ekkju, þórdýsi Jónsdóttur —
dóttur þeirra Alptaneshjóna er þá bjó ekkja á Knararnesi.—
þeim varí) aubib 8 barna, 5 sona og ö dælra, hverra 3 eru
látin1. En þau 7, sem lifa heima hjá móbur sinni, og virb-
1) I sjálfu frumritinu segir 4 syuir, 4 dictur 1 látib; en