Þjóðólfur - 04.06.1869, Blaðsíða 3
— 127 —
I>essi fáu orð umbiðst herra ritstjóri «f>jóð-
ólfs» að taka upp i blað sitt, sem rituð eru í
Borgarfjarðarsýslu seinast í Maí 1869 af
nohkrum innbúum hennar.
UM ALþlNGlSKOSNINGARNAR.
I. Kafli úr brefi.
Nú á að fara að kjósa til alþingis; hvernig
ætli það fari? Eg vildi nú óska, eptir því sem
fyrir liggr, að ekki rætist á því allsherjarmáli, eins
og opt ber við, að menn kenni ekki fyr en kemr
að hjartanu. þorgeir Ljósvetningagoði lagðist
undir feld forðum, þegar kristni var lögtekin á ís-
landi, og síðan hefir ekki að minni hyggju um
allar umliðnar aldir komið annað eins vandamál
fyrir nokkurt þing á íslandi fyr en nú; hví skyldu
menn þá eigi vera vakandi og hugsa sig vel um?
Verum nú vakandi; því að nú er velferð landsins
í veði, ef út af ber, og eigin ásökun vís eptir á.
Gætum þess vandlega, að kjósa þá eina menn til
þessa þings, sem eru reyndir að hollustu í þessu
máli, góðri greind á því, þreki og staðfestu að
fylgja því fram í þá átt, sem öllum gegnir bezt,
hæði hinni dönsku stjórn og þjóð vorri. f>að hefir
flogið fyrir, að nýir menn ætli að bjóða sig fram í
sumum kjördæmum, t. a. m. í Skagaljarðarsýslu og
Rangárvallasýslu ; en frá báðum þessum kjördæmum
voru á hinu síðasta þingi einhverir hinir hyggnustu
og beztu bændr, vel að sér báðir, og alþekktir fyrir
tillögur sínar á tveimr undanförnum þingum, mestu
reglu- og lánsmenn frá fyrsta, sem Ijóslega má
sjá af lífsferli þeirra; en einmitt þessir og aðrir
eins menn eiga að vera fulltrúar þjóðarinnar, frá
hverju kjördæmi sem er, en engir þeir, hvorki
æðri né lajgri, sem ekki eru alþektir að öllum
þessum kostum. Eg efast ekki um, að þeir, sem
á orði er að ætli að hjóða sig fram í þessum
kjördæmum, sé uýlir menn og vel að sér um
marga hluti; en þjóðina vantar nógu glöggva
þekkingu á þeim, til að geta treyst þeim í þetta
sinn, þegar mest á liggr; brúkum í þetta sinn
hina alþektu góðu þingmenn; það er síðar tími
til, að taka til hinna, sem vér nú þekkjum minna
til, en leitum oss þekkingar á þeim, ef til þarf að
taka. |>au kjördæmin aptr, sem ekki hafa átt því
láni að fagna, að hafa haft ötula og góða þing-
inenn, ætti að velja sér aðra, sem væri betr til
þess fallnir, og vel þektir að öllum þeim kostum,
sem vera ber, og í raun og veru útheimtast, til
þess að geta verið góðr þingmaðr, sem eru að
minni hyggju : eindregin ráðvendni, upplýsing með
góðri greind, þrek og staðfesta í hverju sem að
höndum ber, fylgi og áhugi á því, að vilja það
eina, sem öllum hlutaðeigendum gegnir bezt.
Að endingu vil eg geta þess, að svo sem
það er einkar-nauðsynlegt, að fá stjórnarbótina
vel úr garði gjörða, svo er líka jafn-nauðsynlegt,
að fá fjárhaginn svo af hendi leystan, að eigi þurfi
í sama augnabliki og stjórnarbótin fæst, að leggja
á almenning þær skyldur og skatta, sem kæfi hana
þegar í fæðingunni, og hún nái svo aldrei því
augnamiði, sem til er ællazt, nefnilega bæði stjórn
og þjóð til sameiginlegra heilla og hagsældar.
II.
Enn er eigi skortr á göngukonum1, heldr en á
dögum þeirra Bergþóru og Ilallgerðar langbrókar.
Farandkonur þessar hafa borið það ófregið upp yfir
Flóann, að herrarnir með hafinu í Árnessýslu eggi
alþýðnna á að endrkjósa assessor Benidikt Sveins-
son til næsta Alþingis.
Ef þessar fregnir væri sannar, þá væri gott,
að þeir, er hvetja til þessa kjörs, vildi gjöra oss
kotungunum og kjósendum í Árnessýslu ljóst, 1.
hvað liggr eptir þenna fjöllista-mann á undan-
förnum 5 þingum ; 2. liversu marga fundi hann
hefir haldið með kjósendum sínum, og hversn
margar bænarskrár og uppástungur hann hefir
frá þeim flutt til Alþingis áhrærandi hag kjördæmis
síns eða alþjóðleg málefni; 3. hvort hann með
sínum löngu ræðum og aðgjörðum hafi flýtt fyrir
afgreiðslu málanna á Alþingi, og þar með gjört
oss kostnaðinn af þingsetu sinni svo ótilfinnan-
legan, sem framast var unnt. Að vísu hefir hann
hrósað sér af því sjálfr, hversu vel hann hafi talað
í spítalagjaldsmálinu; en það er nú komið í aug-
un, að hin nýa löggjöf um spítaiahlutina er hvorki
þinginu til sóma, né þjóðinni til gagns. Gætið
yðar því, góðir héraðsbræðr, sem sækið kjörfund-
inn, er iíklega verðr á sínum gömlu stöðvum2, að
engi «væli» yðr þar af réttri skoðun; því að ef
sá er kostr beztr, að fá sér hávaða-mann á Al-
þing, og má ske nokkuð þorstlátan, þá ætla eg,
að eigi þurfi að fara út úr héraðinu, til að kjósa
mann á þing. Ámesingr.
1) = „farandkonnm“; Njála.
2) Líklega nieint ah Vælngeríii, í Villingaholtsbreppi,
þar sem kjörþingib heflr veriþ ah nndanfúrnn. En nó á kjör-
þing Arnesinga aþ stauda aíi Uraungerbi og er dagsett
2 9. þ essa ni á n. Kitst.