Þjóðólfur - 13.01.1871, Qupperneq 7

- 39
dæma hann sýknan af sóknarans ákærum í þessu máli; þó
ber honum ab greifca allan af málinu loglega leibandi kostn-
aí), og þar á mefeal til sáknara og svaramauns vi?) yflrdóm-
inn 6 rd til hvors um sig“.
„Eptir krofu sóknarans, raáiaflutningsmanns Páls Melstebs,
ber ab dæma eptirfylgjandi orb hins ákærba, er hann í vorn
sinni heflr vib Jiaft um hann, og sem eru bæfci ósæmileg og
meibandi fyrir teban raálaflutningsmann: „Bósi, goltu, Bósi
minn, en bíttn ekki hundr“; „þab, ab mabr svíkr frelsi ætt-
jarí)ar sinnar, er eitt yfrib nóg til þess, ab vera af uwbobs-
luanni réttvísinnar, herra prokurator Melsteb, álitinn og kall-
a^r heibvirbr“; og „þó réttvísin hefbi falib hinum forna ó-
mannkynsins ab tala máli sínu hér fyrir dómgrindun-
Qíll> sannarlega hefbi hann eigi getab tekib neina setningu
D®r frá hjartarótum sínum, en aktor heflr hitt hér npp á“,—
dauí) og ómerk, og ber hinum ákærba fyrir þau ab lúka 15
fd. sekt til Reykjavíkr fátækrasjóbs. Mebferb málsins fyrir
ondirréttinum heflr verib lógmæt og eins málaflutuingrinn
fyrir yflrdómi nura“.
— Bæarfulltróakosning í Reykjavík fram fór hér
9. þ. mán. og skyldi þá kjósa fyrst einn úr flokki borgara
og húsoigenda til 6 ára í stab þorvaldar Stephensens verzl-
°narstjóra, er nú hafbi útendab sína 6 ára kosuingu. J>ar
eptir skyldi kjósa sama daginn tómthúsmannafulltrúa til eius
árs- þessari kosnirigu var svo varib, ab þegar stiptamtib
bréfl 19. Jú 1 f f árs skipabi „bæarstjórnirini" aí) skapa
bverjum útvegsmanni afla ebr „meta“ eba „ájafna“ á þá upp-
^e3S aí^ai er geflzt hafbi frá 12. Maí 1869 tii vetrarver-
fcI arbyrjnnar 1870, er þeir allir hér í Reykjavíkr þiííghá
bofhu eins og víbast hvar — færzt undan ab telja fram,
iieinn afla annan on á vetrarvertíblnni sjálfri, — þá af-
8agibi fulltrui tórathúsmanna Jón fíórbarson í Hákoti ab eiga
^okknrn hlnt ab slíku mati ebr „ájófnun“, sem þeirri er stipt-
amtií) hafbi þannig lagt fyrir bæarstjórnina, og þegar 4 af
borgara-fulltrúuuum kvábust mundu gjóra „ájófnun" þessa eigi
ab síbr (5. fulltrúinn Th. Stephensen færbist einnig nndan ab
koma á þann fund), þá 6agbi J. J>. sig jafnframt algjórt út
dr bæarstjórninni, mebfram fyrir lasleika sakir, og studdu
binir fulltrúarnir ab því vib stiptamtib ab hanu fengi um-
bebna lausn. En hann var eigi búinn ab útenda 6. árib af
kosningartíma sínum, og varb því nú ab kjósa tómthúsmanna-
fulltrúa til eins árs, í hans stab.
Ab hinu leytinu var þab hvorttveggja ab allir útvegsmenn
^anpstabarius, er greiba skyldi spítalagjald af afla sínum,
wndu því þunglega, ab á þá skyldi jafna svona aflanum ept-
þeirr^^^0^8.100^^ e*nD> °S at) lýbkjóruir fulltrúar sjálfra
þeirra *áta ^afa B'S til þess, og þó ekki uema 4
8 ^ eins borgaraflokknum, en enginn látirin vera
par tii svaraviÝi ^ . .. y
, matsgjoroina, af tómthúsmanua hendi, hvorki
tömtnusmannafuiitiY.i
/ . . k , , lnn Iie neinn annar kvaddr, einn eba fleiri,
I hans stab ur þeirra «...
. __________________flokki, eigi heldr bæarstjórnin 511* 1 2,
1)^ Lptir ennasta skilníngi og þýbingu orbsins „b æ-
arstjoru , a nunsta kosti þar sem orb þetta er brúkab
í bæarst.reglug. 27. Nov. 1846, mun þar víbast og optast ef
eigi alstalbar œeint til bæarfðeetaU8 og bæarfn,|tr(iauna
eameiuingu; og er mdtaett þesa,1; „bæarfulltrúarnir"; odd-
viti elba formaíir bæarfnlltrúanna" ; aptr þegar formaí)r bæar_
stjúrnarinnar er nefndr, þá er þar meiut t„ bæarfúgetans.
f yngri lóggjóf og stjórnarbrefom kemr þaþ Bamt fyrir og eigi
enda túkn þeir sig saman 4.3 útvegsmenn úr tómthúsmanna-
flokknnm og 14 úr borgara- og húseigandaflokknum og rit-
ním þessnm 4 bæarfiilltrúnm1, er aþ „íjöfnnnar“gjörlbinui
nnnu, 12. Sept. f. árs stuttorþa en gagnorþa yflrlýsirign sína,
þess efnis, aí) þá mundi bresta lagaheimild til aþ ráfeast í
slíka gjórb á kjósendr sína og bæarins. og þð okki fieiri en
hér hefbi a?) imnií), þar sem þó amtsskipnnin hljcí&ahj upp
á „bæarstjórnina"; þeir ætluím því tiltekt þessa svo ófyrir-
synjn af bæarfulltrúnnnm, ab þeir hefbi þar rnet) dregih
stórum nihr transt þah og tiltrú er erigi kosinn bæarfulltrúi
mætti án vera, og yrhi þeir því (samtals 5T)aí)skora á þá aí)
segja af sér fulltrúastarfa sínnm og leggja nihr þan vóld sín.
jreir 4 bæarfnlltrúarnir létu sér brátt skiljast þaí) ah hér væri
fremr vih ofrefli ah etja, þar sem 6«o margir væri kjóseudr,
og ritubu þeir þá amtinn og beiddnst lausnar, og at) þah
yrhi samþykt af yflrvaldi, „euda þótt þeir erigari veginn gæti
vihrkent annah né betr séh en ah þeir hefbi gjört rétt“. En
háyflrvaldib varh ekki á því máli (í svarbréfl sínu til bæar-
fógeta 21. Sept f. á.), heldr ah álíta yrhi þetta nppþot ein,
æsingar og brek úrþeim, er skrifab liefhu áskornnina; þar til
og meb væri þeir, sem nndir hefhi skrifah, úr borgaraflokknum
og húseigeuda, — en úr þeim flokki væri þeir kosnir allir 4
er ájafnah hefhi aflann á hina, — ekki nema sem svarabl '/s
kjósendanna úr þeirra flokki, (—og svo þó ab hiuir 43 tómt-
húsmenn, er höftm borib sig opp og þættist aflaga bornir meh
ájöfnonargjörhiuni, þá hefbi þeir okkert ah segja?). j>ar vih
6tóh; stiptamtit) kyrr6etti þá 4 hæarrulltrúa, þrátt fyrir þessa
iansnarbeihslu sjálfra þeirra og áskornn 57 kjóseuda; afla-
nppliæfear-ájöfnunargjorí) þeirra 4 fnlltrúa var framliigt) og
auglýst, og skorat) á spítalagjaldendr aí) flnna ah, ef hjá eln-
hverjnm þætti aflinn metinn of eíir van. En engi gaf
6ig fram eha lét sér þah verha ab flnna ah þvía. —
svo ósjaldan, ah meb orhinn bæarstjórn er a?) eins meint til
bæarfulltrúanna allra 6 ehr fulltrúanefndarinnar, og met) „for-
manni bæarstjórnarinnar“ meint: oddviti fnlitrúanna. En
hvab sem nm þah er, og hvort heldr sem nú þessi „ájíifn-
nnar“- eha „matsgjörí)“ til aflaopphæíiar, 6em stiptamtií)
skipahi hér „hæarstjórninni" at) leysa af hendi, ber fremr at)
heimfœra til áætlunarvalds þess (og þar í er, eptir hintarins
et)li, hií> eiginlega skattálöguvald bæarfnlltrúanna fólgitl)
etir þá til nihrjöfnnnarvaldsins á sköttunum samkvæmt fyrir-
fram gjörhri áætlun, sem amti?) beflr stahfest (ekki sarnþykt,
því amtih heflr þar ekki samþykklsvald), þá hafa bæar-
stjóruarlögin jafuan verit> svo skilin, at> hvort heldr áætlun-
argjörlbin, sem bæarfógeti skal vinrra at) met) þeim öllnm
sex bæarfulltrúunum, eí)r nitlijöfnun skattanna, er fulltrú-
arnir sknlu starfa a?) allir sex ( samvinnu met) bæargjaldker-
anum hinmn 7., þá eé hvorug gjörlbiii lógleg eía lögbindandi
gjaldendrna, nema því aí> eins at) allir eex b®arfu]ltrúarnir
hafl nnnit) þar at) og undirskrifat) gjörSina, ásamt bæarfó-
geta: áætlunina, og ásamt me?) bæargjaldkera: nilbrjöfnunina.
1) þessir 4 fulltrúar, er gjörtiu ájöfnuniua einir voru:
Einar j>órt)arson, Haus A. Sivertsen, Jón Pétursson assessor
og Óli Finsen.
2) Nokkrir af spítalagjaldeudum hafa sagt oss, at) ekki haft
þeir viljat) virtla gjört) þessa svo mikils at> skoþa hana og
yflr fara, a?) engi skyldi sagt geta aí> þeir fyrir þetta heft)i
álitif) et)r vitirkent at) gjörtin væri löglega gjört) og undir-
komin, ef ekkett yrbi út á hana sett af hverjom einstökom
gjaldanda. Uitst.
l-L