Þjóðólfur - 23.01.1872, Síða 3
•jöru-salt-hræringinn til inngjafar fhnn og er niisjafnlega ]áti%
ef árangrinum, þótt flestnm þeirra, er farih hafa beint eptir
þeim fyrirmælum Sverris Runólfssonar, murii þykja auhsen
góbr áraugr þar af, allt hvab kindin hafl eigi verií) orbin
gagntekin af sýkinni ábr. Ab norban heflr ekkert frhzt af
aílförnm hrábasiíttaríunar síban meb Nóvemberpóstiuum f. ár.
— H ei 1 b ri gbisás t a u d i b virbist mí nm síbir fremr
horfa til vibréttingar alstabar hér sunnanlands, og einkum
austanfjalls fjær og nær. }>ar víba um sveitir heflr gengib
taugaveiki siban á siætti í sumar, eu óvíbast heflr hiíii mátt
Inannskæb heita og hvergi til líka vib Ueykjavík, ab því er
spurzt heflr. En mjög viba um austrsveitir heflr gengib
»kíghóstinn“ á börnum einkum síban haustabi ab, og á
uokkrum 6töbum viriist svo sem þar hafl siegib sér ab hin
almenna barnaveiki (diiteritis), kvilli þessi l'ór og ab ganga
UPP um Kjós eu þó skæbar upp nm Borgarfjörh; í Reykholts
og Stafhoitssókuum, hvorum fyrir sig, dóu G börn á 6 vikna
uilinu beggja megin Jóianna; í Stóradals og Holts-sóknum
Undir Eyafjöllum höfbu „síban í vor“ dáib 1G ungbörn, og
' Olfusinn (sem eru 3 kirkjusóknir) höfbu dáib árib sem leib
aamtals 17 börn á l. ári, og er sagt, aþ þar muni mjög fá
jafnvel alls ekkert barn lifa eptir þeirra, er fæddnst árib
Eem leiþ. IJér um nesin heflr bæhi kíghósta og barnaveiki
®*tt miklu minna, taugaveikin at> vísu stuugib sér nibr hér
ug hvar eu eigi teljandi skæb nema hér í Reykjavik (nýdáiu
"Uglingsstólka hér á sjúkrahúsinu, og í gær Sigurbr sonr
Jóns þórbarsonar í Hlíbarhúsum, efnilegr nngr mabr). Heima-
komu kenda bóigusóttin, er hér lagbist svo þungt á menn í
ouniar, en varb þó eigi mannskæb, því eigi mun nema l
kona hafa úr henui dáib' er nú augsýnilega í rénnn eius
a^ 5'flrferb ebr ab því hve fáir verba fyrir lieuni nú orbib,
e'ns 0g ab hiriu hve margfalt magnmirini og vægari ab hún
reynist á þeim er húu greip seinna heldren framan af. Síb-
a" fyrir Jól heflr engi kent kvilla þessa hér í kanpstabar-
tinghánni, ogvístmun þab vera rnjög vafasamt, hvort nokkur
^o^r utan ummerkja Reykjavíkr-kaupstabar hafl kent hans,
svo magnabs eins og hann kom hér fram meb íyrsta.
Kafli úr bréfi frá manni í Tteglcjavílc til
^unningja síns itpp í sveit, skrifuðu 2. Jan. 1872.
~~ — Um »N ý á r s n ó 11 i n a»2 * vil eg fara
fleiri orðum; efnið i henni var hér um bil þetta:
*Hjón ein að nafni GuSmundr og Margret áttu
^óstrson, er Jón hét; á hœnum var stúlka ein að
Ðflfni GuSrún, og voru kærleikar mcð Jóni og
llenni; á næsta bæ var maðr að nafni Porlákr;
ann vfle í mikilli vináttu við Guðmund bónda og
Vll(1' 'lann neyla J>ess, til að koma Jóni frá og ná
U Kona sú var Sigríbr þo r k els d ó tt i r (Ketilssonar hér
■-kálholtskoti) eiginkviuna Jóns Oddssonar í Dúkskoti, hafn-
^ Sunianns hér í Reykjavík; hún hafbi fætt honnm 10 efnileg
I D’ 'heirra eru y á lífl) og var sambúb þeirra hin áslúb-
he'i etund, enda var hún gób kona og veitti Jafnan
kij. 8!"u 1)!"'"aflokk örugga og árvakra forstöbu innan-
"»s> hún dó úr bólgnsótt þessari 8. f., mán,, ab eius 48
ara ab aldrl.
2) Sbr. sibasta blab þjóbólfs, 33. bls.
sjálfr Guðrúnu. Leikrinn byrjar á Gamlárskveld
og er þá fóstra Guðrúnar nýlega dáin og stendr
líkið uppi; rétt fyrir andlátið hafði hún sagt Guð-
rúnti, að hún hefði skrifað henni áríðandi bréf, en
eigi getað skýrt frá því frekar. Porlákr var áðr
húinn áýmsan veg að lýta Guðrúnu í augum Guð-
mundar, og þegar Guðmnndr nú fær að vita, að
fóstrsonr sinn hefir hug á henni, þá ber hann
það undir |>orlák; J>orlákr læzt fyrst hvergi vilja
nærri koma, en leggr þó um síðir á móti hjóna-
bandi þessu af því að brjálsemi liggi í ætt Guð-
rúnar; þegar þetta nægir eigi, þareð Margrét
bætir jafnan um, þá lýgr haDn því til, að fóstra
Guðrúnar hafi í andlátinu heitazt við hana og
kveðið svo á, að hún skyldi fylgja henni og öllum
niðjum hennar ; segist Guðmundr þá munu hafa
vit fyrir Jóni, svo að hann aldreí að sér heilum
og lifandi gangi að eíga Guðrúnu. |>ví næst kemr
fram álfkona ein, skrantbúin, að nafni Áslaug: hún
fer fyrst nokkrum hjartnæmum orðum um eymd
sína að mega ekki eiga von á að lifa annars heims
og að það sé ásetningr sinn að styðja hið góða,
og að hjálpa mönnunum í öllu sem hún geti, ef
verða mætti, að fyrirbænir þeirrafengi því til leið-
ar komið, að hún yrði ódauðleg; því næst tekr
hún fram bréfið, sem Guðrún á að fá, en þá koma
inn svartálfar, sem heimta af henni bréfið og ógna
henni á ýmsan veg, og er hún eigi fær lengr
haldið því, þá gjörir hún krossmark yfir því, og
kastar því svo á gólfið; álfarnir þora þá eigi að
snerta það, en hrekja Áslaugu burt og formæla
svo bænum. f>egar þeir eru horfnir, kemr Áslaug
inn aptr og blessar yfir bæinn. Meðan þetta fer
fram (á leiksviðinu), verðr Guðmundi og Jóni sundr-
orða og blæs J>orlákr svo að kolunum, að Guð-
mundr rekr Jón á burtu1. En eptir að Áslaug
var farin burtu, kemr Guðrún inn; hún sér bréfið,
tekr það og les; þar segir fóstra hennar henni
það, sem hún eigi hefir áðrvitað, að eitt sinn hafi
maðr komið til ömmu hennar (Guðrúnar) í svefni
og beðið hana að hjálpa konu sinni, er lægi á
sæng, en hún hali neitað því og hafi maðrinn þá
heilzt við hana og hennar niðja, og skömmu síð-
ar, eina nýársnótt hafi hún orðið brjáluð; á sama
hátt hafi og farið fyrir móður hennar og sama sö
henni ætlað þessa nýársnótt; en það geti þó verið,
að þessu megi afstýra; hún skuli vaka ein yfir líki
fram í þinghúsi og hafa hjá sér stundaglas, til að
1) En þessi vibburbr, burtrekstr Jóns, á sér stab utan
loikevæbisiii3 áu þess Gubrúu sé vibstödd; hún fær enga
vitueskju af því fyr en síbar. Ritst.