Þjóðólfur - 22.02.1872, Blaðsíða 5

— 61 —
orði livað sálrnatalan er aukin í nýu bókinni.
Aldamóta-bókin hafði aldrei nema 330 númer á
meðan hún var viðbætislaus, nú eru af 330, gjörðir
rækir 72 eins og fyr var sagt, og eru þá nú ekki
eptir af sálmum og sálmsversum sem gamla bókin
hafði, nema 258 í þessari nýu. En nú hefir hún 5 3 5
númer als og als, og eru það þá 277 sálmar og
sálms-vers sem í hana eru upp teknir, er ekki voru
áðr í gömlu bókinni, og eru ýmist nýir sálmar
eðr frumkveðnir eða útlagðir eptir aldamótin, en
einkum á síðast liðnu 30—50 ára tímabili, ýmist
hokkrir sálmar með nýrri og breyttri þýðingu,
ýmist eldri sálmcir og sálmsvers eptir« Grallaranum»
°g Hóla-bókunum sem menn höfðu svo óskiljan-
lega gengið á snið við urn aldamótin, og einstök vers
ög kubbar úr Passíusálmunum, nál. 55—57 númer
að tölu og að'auki 3 — 4 sálmar úr Hallgrímskveri.
þelta sýnist nú að vera,blessunarlegr viðauki við fyrri
sálmabókina og er það líka í raun og veru.
En flestalia þessa 277 sálma höfum við; þeir
eru tvisvar útgefnir á prent á síðastliðnum lOár-
hm þar sem er «Viðbœtirinn» við messusöngs-
bókina, 1861 og 1866, og eptir honum eru flest-
allir sálmarnir sem nýa bókin hefir framyfir hina,
«ú upp teknir í þá nýu, eins og sýnir sig; og er
e'ns um flest allt af þeim nál. 55—56* versum og
^útum úr Passíusálmunum. J»etta allt höfum við
þfentað og höfum haft nú um 10 ár, höfurn líka
^fúkað sumt af þvívið messugjörð í kirkjunni, eins
°g vor hásæli Ileigi biskup ætlaðist til í formála
s'num fyrir fyrri viðbætisútgáfunni 1861. Við höf-
1) Jjab er saimarlega merkilegt ab sjá, ab þessir sálm-
^ubbar í uýu bókinni, úr Passíusálmunum, þeir eru floiri ab
«lu heldreu Passíusálmarnir oru sjálflr, og vantar þó mikib
6 ab vers eba bútr sb tekinn úr hverjum sálmi af þeim 50.
Heibi nú prentsmibjustjórnin viljat) ab því skapi vinna lands-
l!ls bórnum í hag meb þessari útgáfu nýu bókarinnar eins og
^ón heflr libib þeim Einari prentara at) vinna þeim í óhag
^ aUar luudir, þá hefbi mátt prenta alla Passíusálmana,
°rWtt eptir eldri útgáfunum, aptan vib nýn Sálmabókina,
Sertl tjVibbætir*4, en láta einstíiku versin og bútana falla burtu,
yörláta svo okkr prestunum ab velja sjálfum og til taka
^ kaflana sem bezt þætti eiga vib í þann og þann svipinn.
þessi náttúrlega tilhogun verib hofb í fyrirrúmi fyrir
P'stlum, kollectum og gubspjrdlum, sem almenningr hefbi
Unghoht viljab vera frí vií), — er paí) nú meí) þessu uýa
'O'íbe-ruáli sem or víþa múthverft eldri biblfunom og guþspjóil-
htn og citatium Jóna Vídalíns, — þá hefti nýa Sáluiabókin
þurft ab verba ekki einu blaíi stærri eta eiuum skild-
*nS dyrari fyrir þetta. Eu úlíku aþgengilegri og vinsælli yrþi
álinabókin nie?) þoirri tilhögun, því aþ: „á meíian Gu?s náí)
ætr vort láb lýþi og bygfcum halda", þá verlfca passíusálmar
a"gríuis Pötr8sonar haftir um höud á hverjuin vetri og
'erjn heimili öbreyttir. Höf.
um báðar viðbætisútgáfurnar við hendina og get-
um svo gripið í allflesta af þessum 277 útvöldu
sálmum þegar við viljum og eptir því sem við
borfir, án þess maðr rasi að því um skör fram að
kaupa þá líka með nýu bókinni, og eiga í tvennu
eðr þrennu lagi, á meðan hún er með slíku rán-
verði seld, ekki betr en hún er þá útgerð frá
prentsnííðjunnar hendi. Mér finnst því, að kaupin
á nýu bókinni gangi því næst að fleygja út pen-
ingum fyrir óparfa.
þar fyrir neita eg því engan veginn, sem herra
Pétr, biskup vor, segir í formálanum fyrir nýu bók-
inni, að það er miklu handhægra fyrir alla ogvið-
feldnara, að hafa svona í einu lagi og í einni bók
alla þá sálma sem ætiaðir eru til messusöngs og
við húslestr; svona var með «Grallarann i, og með
«Höfuðgreina»bókina og með «Flokkabókina» frá
Hólum. En mér finst ekki næg ástæða til að
uppskrúfa verð bókarinnar fyrir þetta; og eg sé
ekki betr en að bókin, einmitt fyrir þetta geypi-
verð og þó með þessum auma frágangi, fjarlægist
«tilgangi sínum».
pví tnór er spiirn, og þab er sannarlega fleirnm en mór:
eiga landsins börn engra hagsmnna eí)r hlynninda ab njóta
af prentsmibjunni í Keykjavík, þessari riku stofnnn, eign lands-
ins? engra frekari hiynninda og hagsmnna, heldren þí!a?) ver
þyrftim og yrbim ab kanpa allar þær gnþsorbabækr, — sem
prentsmibja vor hellr forlagsrfcttinii til og aldroi hefir geflb út
einskilding fyrir, hjá privat-útgefendum ebr frá privat-prent-
smibju? Eba, hvab lengi á prentsmibja vor ab lialda svona
áfram ab græba etórfe og safna í sarp sjálfrar sín og Einars
prentara? ab græba svona á gubrækni og kirkjnrækui almúg-
ans í landinu meb því ab okra svona út gnbsorba-forlagsbúk-
um síuum? og hver öldin eba hverrar aldar kynslúbin á svo
ab fara ab njúta gúbs, ab njúta uppskerunnar af öllum þess-
um grúba? Mór telst af proutsibjureikiiingunum, þeim sár-
fáu, er eg heö söb, ab haun nemi vol 4 — 500 rd. árlega ebr
4—öOOOrd, á hverju 10 ára bili1, þab veibr yflr öldina 40
—50,000 rd ; sannavlega fallegir skildingar hír á voru fátæka
landi Islandil llver á ab verba abnjútandi þessa grúba? eru.
þab þeir einir sem verba uppi á 21. öldinni og þar eptir?
grúba, sem nú or safuab og dreginn er svona saman af þess-
um „blúbpeningom" sem verib er ab pressa út úr okkur her
á 19. öldinni fyrir — prentsvertu þeiirar stofnnnar som vib
oigum sjálflr og liöfum úefab eins gúban rött til ab njúta
hlynninda og hagsmuna af undir gúbri og árvakri yflrstjúrn, eins
og nibjar vorir á 20. og 21. öldinni. því þeir Gubbrandr
porláksson, liallgrímr Petrsson, Jún porkelsson Vídalín, Ilanii-
es Finsen, og svo Jún porláksson og ötinur ágæt sálmaskáld,
1) Ver höfum eigi getab komizt yflr nærri alla prent-
smibjuroikningana; ýngstr þeirra er vér liöfum séb, er fyrir
árib 1868 og var prentabr næstl. hanst. Berí mabr saman
eptirstöbvar þessa reikniugs um árslokin 1868, vib eptir-
stöbvarriar vib árslokin 1856 (eptir saina árs reikningi þá á
Landsprentsmibjunni ab hafagræbzt á því 12 ára tímabili 5,849
rd. ebr nál. 487 rd. árlega ab mebaltali. IUtst.