Þjóðólfur - 26.06.1872, Blaðsíða 2

— 130
og jafnvel menn biðu bana af, og 11 hirti hafði
elding ein drepið í Dyragarðinum konungs.
— Reki afVogrekstrjám — «Bjálkum»
eðr *köntuðum trjám», hófst nú á útmánuðunum
meðfram allri Skaptafellssýslu, austan frá Breiða-
merkrsandi og vestrúr með Rangárvallasýslu jafn-
vel allt út að J>jórsá, — og það svo mikill, að engi
dæmi þykja til ájafniöngu svæði, nál. 50-60 mílna,
þar sem það er víða að 4—6 slíka stórbjálka hafl
nú rekið upp á 800—1800 faðma fjörustúfa. Bjálk-
ar þessir flestallir kvað vera upp og ofan frá 12
—40 álna á lengd og frá 10—20 þuml. á hvern
veg; alit furuviðr kvistalítill eðr kvistalaus sem næst.
Tré þessi hafa legið mjög stutt í sjó, það þykir
auðsætt, og ætla menn því að þetta muni vera farmr
af einum eðr 2 miklum trjáviðar-byrðingum frá
Canada (líkt og var um þann, er bar mannlausan
upp fram af Dyrhólum i Mýrdal 1840?), er hafl
leyst í sundr hér í höfunum suðvestr af íslandi nú
í vetr er leið.
— Steinkolanámar á Skáney. — Eptir því sem
getið heflr vcríð í landafræðisbókum, hefir jafnan
verið talið Svíaríki eðr Svíþjóð til gildis, að þar
mætti hafa imokkur Steinkol»\ en litt hefir verið
að því gjört til skamms tíma að vinna steinkol
þau og færa sér í nyt þar í landinu sjáifu auk heldr
til útflutnings; kolalögin, þau er menn höfðu afað
segja, þóttu þunn og þó nokkuð djúpt ofan að
neðra laginu frá hverju hinu efra, en kolin sjálf
þrotaléttari og hitaminni að mun heldren ensk kol,
svo að þessi svensku kolin, er menn höfðu af að
segja allt til þessa, þóttu jafnvel óhafandi við gufu-
vélar, þótt þeim þætti svælandi á eldstóm og í
ofnum. Kolalög þau voru, að vér ætlum, helzt á
ofanverðri Skáney. En árin 1869—70 fóru menn
að gefa kolanámum þessum nokkurn meiri gaum;
þótti þá fremr líklegt, er betr var kannað, að koia-
lögin myndi verða bæðí fieiri og meiri ef dýpra
væri grafið, og myndaðist því Actiu-féiag eitt (hluta-
félag) þar í sunnanverðu Svíaríki og í Stokkhólmi,
og eigi all-aflmikið með fyrsta, (leigði eðr) keypti
sér til eignareðr umráða landskika nokkurn þarsem
helzt þótti liklegt fyrir að kólalögin sé, og tóku nú
til að grafa og kanna lögin; gekk á þessu fram á
haust er leið, og fundust að vísu 8—9 lögin samtals
hvort niðrundan öðru, og sjálfsagt nokkuð þykkari
og kolameiri eptír því sem neðar dró, en samt
þótti tvísýna nokkur um verulegan arð og eptirtekja
þar til 10. lagið var fundið og komið var niðrfyrir
það, í Janúarmán. þ. á. Iíolalag þetta reyndistum
3 fetum þykkara heldren hið drjúgasta þeirra, er
fundin voru og könnuð fyrir ofan og jafnvel nokk-
uru þykkara heldren hvert af hinum ríkulegustu
kolalögum, er hafa nokkuru sinni fundizt á Eng-
landi til þessa. J>á fór að færast nýlt líf og fjör í
hlutafélag þetta eðrþá «kolapiltana»; og hlutabréfin
hækkuðu brátt í verði um 50% eðrmeira; með því
líka að einstakir auðmenn fóru þá að sækja sig á
um að komast yfir sem ílest hlutabréfin enda með
hvaða verði sem væri. Eptir því sem fram á kom,
þótti mega ganga úr skugga um æ ríkulegra kola-
nám. Áttu þá hluta-eigendr með sér aðalfund í
Stokkhólmi öndverðlega f. m., og var þar afráðið
að fjölga hlutabréfum til að kaupa land-viðbót til
kolanámsins, og voru þeir þó nokkrir, er mæltu í
móti því og sögðu þarflaust að sinni ; var meðal
þeirra lærðr jarðfræðingr einn og professor, Elström?
að nafni; sagði hann, að þótt menn enga land-við-
bót keypti, en léti sitja við það land, er félagið nú
ætti, þá mundi það endast til kolanáms um mjög
mörgár, því eptir þeim steinkolalögum, ernúværi
fundin þar í landi félagsins og ítarlega væri könnuð,
þá mætti 1000 verkamenn vinna þar 3,000,000 tunn-
ur kola yfir árshringinn, og myndi námar félagsins
endast til þess í 60 ár eðr lengr. Samt varð hitt
ofaná, að meira land var keypt.
er sagt, ac) sum Kmhafnar-blofcin, hafl varaí) Dani
\ib aí) gefa sig vib þeim kolapiltunum svensku þar fyrir noríian
Kyrarsund, eí)a a?) leggja í actínr í þessum kolanámum þeirra
Skáneyinga; megi enn þykja vanseí), hvort þessi svensku kol
roynist á vií) ensku kolin o. fl , og muni Svíar gylla þetta
kolanára sitt ura of, og gjora meira en skylíi úr hlutabrefa-
ágáííanum er sé í vændum. Yér skulum hvorki segja af ne á
um hvort svo kunni ab vera. En hitt er víst, ab þúaí) þab
væri öfgar nokkrar, aí) hver verkmaí)r af 1000 gæti unnib og
komií) ofanjarc)ar 8 tnnnum steinkola á dag aí) mebaltali, þá
mætti minna gagn gjöra og nokkru minna heldreh beztu 8 rd.
eptirtekja eptir hvern verkfæran mann.
— í stjórnarráða-tíðindunum dönsku, er aug-
lýst 3. f. mán., að laust sé undir veitingu kon-
ungs PÓSTMEISTAlVA-e m bæ tti, þetta er nú skal
stofna hér í Reykjavík, samkv. tilsk. 26. Febr. þ.
árs, 1. gr., og allar póstgöngur og póstferðir, póst-
afgreiðslustörf og önnur póstmálefni yfir gjörvalt
land skulu undir lögð. þar í «Stjórnartíð.», sem
embæltið er auglýst, segir að bænarbréfin um það
eigi að vera komin til lögstjórnarinnar fyrir 28.
dagþ. mán.1, og eigi síðar.
1) Bæuarbréfln héban af laudi urbn því ab koniast meí)
þesaari póstskipsferí), en af því hin opinbera auglýsing nm
ab ombættib væri stofnab og standi til veitingar, barst eigi
hingab fyren ( stjórnartíb. meb þessu saina póstskipi, þá var
hverjum manni hér á landi fyrirmunat) ab sækja um þab
nema þeim einum, eem búsettir eru hér í Iieykjavík.