Þjóðólfur - 29.08.1872, Blaðsíða 4

— 164 —
samkynja orðin leika á vörum nálega hvers búð-
arsveins 'hér í Vík, og hvers þess manns annars,
er heldr fast við hina fornu trú, eða þá trúir því
eina er yfirboðarar hans, «höfðingjarnir» og þeir
skriftlærðu* trúa, að vér Islendingar lifnm, erum
og hrærumst í «Danskinum», a ð alltvort ráð sé í
hans hendi, að engi verzlun, engir aðfiulningar
geti orðið oss til þrifa eðr nota nema það komi
til vor frá Iíhöfn eða K.hafnar-leið, a ð fyrir ís-
lendingum sé ekkert ráð ráðið, a ð engi viðreisn
þessa lands engar framfarir sé hugsandi né form-
andi, nema þær sé bollalagðar frá fyrsta, niðrlagð-
ar og afráðnar innan hinnagömlu kanselímúra þar
f Höfn.
«En liefndardagrinn eptir er», svo framt for-
sjónin vill láta Oss eiga nokkurrar viðreisnar að
bíða úr þeim politiska undirlægjuskap er þessi
síðasta gjörð Danastjórnarinnar keyrir oss niðr í,
þóað þeir hinumegin teli víst að hér hafi þeir nú
þá botngjörð rekið á niðrlægingu vora og ósjálf-
ræði er vér aldrei fáum af oss sprengt, þar sem
nú sé verr komið öllum vorum hag heldren orðið
hefði, þóað íslendingar hefði gengið að afarkosta-
og niðrlægingar-boðunum í þjóðfundar-frumvarpinu
1851.
«þarna hafið þér þessa 20 ára politik Jóns
Sigurðssonar sem þér hafið fylgt, og hennar á-
vexti»! hrópa þeir hinumegin til vor og halda svo
á lopti, hrista og skaka framan í oss þessu erind-
isbréfi «hölðingjans». Vér munum hvorki blikna
né blána fyrir þessum látum ráðherrastjórnarinnar
og hennar fylgifiska; engum lslendingi verðr það.
Vér kunnnm allir, guði sé lof, að gjöra greinar-
mun á náttúrlegum politiskum réttindum sem bygð
eru á sögunni og sem endurnjuð eru og staðfest
með fyrirheitum og factiskum framkvæmdum ein-
valdskonungsins, frá því gjörræði, yfirgangi og
rángindum samþegnanna, sem hér er beitt svo
afdráttarlaust og íósvífið; vér getum æfinlega
þakkað það undanfarinna 20 ára politik dönsku
stjórnarinnar gagnvart íslendingum, að þessi grein-
armunr er oss nú full-ljós orðinn. Svo að þeim
mun seint takast það héðan af að gjöra oss svo
blinda og tilfinningarlausa, að vér bcrum eigi fullt
skyn á þenna greinarmun, að vér eigi finnum,
hvort af þessu það er sem að oss snjr og við oss
er beitt. Vérkunnum einnig að vísu greinarmun á
hinu tvennu : pólitiskum réttindum í sambandi með
þeim grundvelli, sem þau réttindi byggjast á, og á
f e i ð þeirri eðr þeim útgangi, er vissastr sé og
óhultastr og bcinast liggi við, til þess að fá þeim
enum sömu pólitisku réttindum fast gildi og fulí-
an framgaug. Byrðingrinn getr verið eins traustr
og óbilugr fyrir það þóað ofhlaða megi; hestrinn
eins traustr og áreiðaelegr fyrir það þóað ferða-
maðrinn beini honum út af beinustu leið og hitti
svo fyrir torfærur nokkrar, þar sem ýmsar götur
liggja út úr, sín í hverja áltina. Nú er það víst,
að «Danslcrinn» hefir aldrei neinn greinarmun
gjört á þeim pólitiskum grundvallarreglum, kröf-
um vorum til jafnréttis við samþegna vora í Dan-
mörku, sem herra J. S. og þjóðernisfiokkr íslend-
inga hafajafnt og stöðugt haldið fram og afdrátt-
arlaust síðan (á þingvallafundinum) 1848, — á
þessu hefir «Danskrinn» engan greinarmun viljað
gjöra frá hinu, h v e r n i g politik vorri hafi stefnt
verið eðr henni verið beitt hin siðustn árin eink-
um síðan 18G5, og það þó mest fyrir vélar og
marklaus hilliboð stjórnarinnar sjálfrar; vér mun-
um eptir enni konunglegu fjárhagsnefnd í Khöfn
1861—2, og hvað mikið stjórnin gjörði úr hennar
tillögum þegar til korn, og enn eptir stjórnarskrár-
frnmvarpinu 1867 og eptir heityrðum og fullviss-
unnm konungsfulltrúans á hinu sama. Alþingi.
Iiinu verðr heldr ekki neitað, að einslöku menn
hér innanlands liafa ekki verið eins hlynnandi
þessari pólitisku stefnu herra J. S. uin seinni
árin, að því skapi sem víst nokkrir þeirra hafa hald-
ið og halda enn í dag eindregið og fast við þær
pólitisku undirstöðu-setningar íslendinga, sem við-
leknar voru á þingvallafundunum 1848, 1849 og
1850, á J>jóðfundinum 1851, og á Alþingi 1849,
1853 og 1857. Viti menn, «Damhrinn» hefirlíka
ætlað að taka sér þetta til inntektar; hann hefir
talið upp á, að þessir fáu menn væri hlaupnir undan
merkjurn J. S., að jafnvel her politiskr fjandskapr
væri kominn milli hans og þeirra, og mundu þeir
svo auðunnir að snúa við honum bakinu ogganga
í lið með hinum á stjórborða. En vart verðr
«Dansl;inum» kápan úr því klæðinu, nema máske
með svo sem 3—4 menn, sem þegar eru tapaðir
þjóðernis-flokki vorum og vér ætlum sárlitla ept-
irsjá í, hvorteð er.
Og þóað þeir æpi nú að oss hinumegin og
æpi hátt, jafnframt og þeir þykjast sigla beggja-
skauta byr, hafa mikinn sigr unnið og sem himinn
höndnm tekið með erindisbréfi Landshöfðingja, og
með brennivínstollslögtinum, hvarmeð Ilafnar-kaun-
mönnum þeirra, — er sljórnin hefir lengstum synt
fyrir og borið fyrir brjósti sér,— eru í lófan lagðin
í þetta sinn (þ. e. þetta fjárlagaár) þeir söm»
50,000 rd., sem löggjafinn ællaði í landsjóð vorn