Þjóðólfur - 06.10.1879, Blaðsíða 2
102
'beitilönd og engjar, slíta npp nýgræðinginn, sem lamb-
ærin átti að Lúast til af og kýrin að glæðast af, og
spilla pannig sumargagni alls málnytupenings og einnig
lieyafla bóndans, pessum vissasta og bezta bústofni lians,
bæði að vexti og gæðum, og tel eg hrossafjöldann að
þessu leyti viðsjárverðastan, pví tjón pað sem hann
gjörir á pennan hátt, verður tæplega metið til peninga.
Hver getur sagt, hvernig mýrarbletturinn yrði, væri
liann friðaður? Nú er par liross á annari hverri púfu,
og hann flagborinn, og pví getur hvorki lcýrin ne ærin
mjólkað á honum, en petta mundi breytast, liefðu pær
hann út af fyrir sig, og pyrftu ekki að ganga í hrossa-
nögunum. Einn er og ósiður sá, sem í búslcap vorum
hefur myndast mcð hrossafjöldanum, en hann er sá, að
hirða hrossin að sumrinu og vorinu langtum lakar en
áður, og er petta eðlilegt, pví pað er lítt gjöranda að
hafa 1. og 2. vetra tryppi stöðugt í hapti, og eins að
hafa tömdu hrossin hept innan um stóðhópana, en af-
leiðingin er sú, að hrossin eyðileggja allt jafnt, og varla
að túnbletturiun sleppi, pó garðmynd se um liann.
p>að er nú vonandi, að almenningur fari að gefa
pessu máli rneiri gaum, og takmarka sem mest hrossin,
en fjölga í peirra stað fénaði peim, er minna skemmir
og meiri gefur arðinn, en komi samtökin eklci í sveit-
unum, er vonandi að pingið á síðan reisi skorður við
pessu með hentugum lögum.
Ritað í september 1879.
Árnesingur.
Esjnhalk.
1 22. blaði fjóðólfs er grcin, undirskrifuð pórar-
inn Böðvarsson. „Af pví grein pessi snertir mig, vil
jeg, án pess að svara henni, segja frá pví sem misboðið
er í henni, og snertir mig“.
Björn Guðmundsson múrari pantaði aldrei lcalk hjá
mjer fyrir Garðakirkju, en liafi sira pórarinn snúið sér
til konsúl Smiths, pá gat hann ekki lofað lcalki í pað
sinn, pví eg er framhvæmdarmaðurinn í námunni, og
gat einn sagt til hvort slílct loforð geti haldist, og er
pað pví engan veginn honum að lcenna, hvernig sem
pað hefur farið; en pað fór nú allt vel, eins og eg fyr
hefi frá skýrt, en sem eg enn nú nánar skal útlista.
J>að er viljann að virða fyrir prófastinum, að hann er
að reyna að smala ástæðum fyrir pví, að Esjukalkið se
eklci gott, en par sem hann segir, að á prem stöðum
hafi pað reynst illa, Jiá neita eg pví, og pað er ltka
ósannað af honum, enda bætir hann við sínar velmeintu
athugasemdir pessum orðum: „hitt vissi eg ekki, hvort
rétt liefði verið með pað farið“, en ef próf. ekki vill
vansæmast af tilraunum sínum að spilla fyrir kalk-
brennslu-fyrirtækinu, pá ætti hann að bregða fljótt við,
og fá að vita pað, sem hann játar, að hann eklci
vissi, og auglýsa svo ávöxt rannsókna sinna í pá átt,
og er eg pess viss, að Joað mundi ekki leiða til að spilla
fyrir kalkfyrirtækinu, ef rétt yrði hermt. J>að er pungt
fyrir mig, sem bæði er náskyldur prófastinum og pess
utan nátengdur, að purfa að ljóstra pví upp, að liann
fari með óliæfu, J)ar som hann segist hafa purft að biða
eptir lcalki og pykist af pví hafa beðið tjón, pví sönn-
unin fyrir pví mótsetta liggur svo beint fyrir, en hún
er pessi: 1. júní síðastl. kom Díana hingað, og með
henni múrari Sigurður Ilansson, sem eptir 2 daga tók
til starfa við Garðakirkju, en Jrá höfðu 6 eða 7 menn
starfað að grunnmúr hennar í fáa daga, grunnmúrinn
er rúmur priðjungur veggjanna að hæð, og engu
fljótbygðari en hið efra af veggjunum, en til byggingar
allra veggjanna gengu 3 mánuðir rúmir, hefir pá verið
liðið langt á júnímánuð, pegar grunnurinn var búinn,
en hann var ekki lagður í kallc, einasta var brúkað
Cement í hornin pegar uppeptir kom, svo að kalk hef-
ur ekki verið brúkað fyr en með byrjun júlímánaðar
eða síðast í júní, en um miðjan júni játar prófasturinn
sjálfur, að hann hafi verið búinn að fá kalk, enda var
hann Jjá búinn að fá 35 tunnur af óleskjuðu kalki, og
gat fengið eptir vild, og var pað pannig eingöngu Esju-
kalkinu að paklca, að byggingin hélzt áfram. Sigurður
múrari Ifansson hefur líka sagt mér, að aldrei hafi liann
orðið var við lcalkvöntun við kirkjubygginguna í Görð-
um. Prófastur scgir, að Cement sö litlu dýrara en Esju-
kalk. Cement hér kostar minnst 16 lcr. tunnan, en lnin
tekur tæpar 6 slcpp., og verður pá skeppan 2kr. 66 a.,
en af Esjukalki slökktu 75 a., og mun hann ekki fá
marga til að samsinna sér í pessum reikningi, en vera
má að honum sé sama 2kr. 66 a. og 75 aura, pegarhann
er að byggja opinbera byggingu, pó liann láti elckisvo
í grein sinni. pá lcemur nú „rúsínan“ í enda greinar
próf, og er pað sannarleg ,.Confect-rúsína“. Ilannseg-
ir, að Sæmundur á Elliðavatni hafi sagt sér, að hann
geti ekki metið pann skaða, sern hann hafi beðið afpví
að honum brást kallc úr Esjuuni. Eg svara pessu
með pví, að biðja lesendur J>jóðólfs að lesa greinina
uin petta efni frá Sæmundi, sem hér er prentuð að
neðan, og hvað skeður pá, eklci annað en J>að, að rú-
sínan verður dæmd óæt, og lcastað út á haug.
J>að má geta nærri, að lesendum J>jóðólfs pylcir
vænt um að heyra, að próf. er sáttur við, konsúl
Smith, pó hann, eptir sögusögn hans, hafi svikið hann
um kallc, og bætir hann pví við, að konsúl Smith hafi í
pessu, eins og öðru, tjáð sér velvilja!! en próf. talar
eklcert um, að hann sé sáttur við mig, sem er sjálfsagt
af pví, að eg sýndi honum eklci pann velvilja, að svílcja
hann um kalk, pví eg hafði engu lofað, og um ekkert
verið beðinn.
Eg lofa próf. liér með, að eg slcal ekki framar
svara honum, hvað sem hann skrifar um Esjukalkið og
mig í samanburði við pað, svo að hann má gjarnan eiga
síðasta orð um petta efni, ef hann vill, pví eg er svo ör-
uggur um, að pví verður engu trúað.
Reykjavik, 12. sept. 1879.
Egilsson.
— Út af ummælum peiin, sem standa mér til handa
í Jyjóðólfi bls. 86. finn eg mér slcylt að yfirlýsa pví, að
eg liefi aldrei átalið eða haft ástæðu til að átelja kallc-
seljendur við Esjunáma fyrir vöntun á kalki til bygg-
inga minna, pv£ bæði hafði eg ekki pantað pað fyrir-
fram, og svo var bæði hin bága tíð í vor og heilsulas-
leiki minn pví til fyrirstöðu, að eg um pað leyti ekki
gat aðstoðað byggingar.
Elliðavatni, 24. ágúst 1879.
S. Sæmundsson.
Ur bréfi úr Tállcnafirði 5. sept. 1870.
Jporskafli var hér í vor í bezta lagi, en steinbíta-
afli lítill, en í Patreksfirði góður. í sumar liefir og
verið talsverður fiskiafli, en heyanna vegna hafa menn
eigi mátt gefa sig að pví til hlýtar. Nú er nýkomið í
Arnarfjörð hlaup af fislci og aflaðist J)ar nýlega á rúmri
viku um 3 Jjúsund af porski á sexmannafari. Fislcur-
inn er veiddur á lóðir og smokkfiskur liafður til beitu,
er liann dreginn jafnótt og lóðirnar eru lagðar; slílcan
‘afla sem nú er í Arnarfírði muna menn eigi. En sök-
um grasbrests geta menn eigi sinnt pví, pó eru menn
að fara í samlögum. Grasspretta hefir verið með bág-
asta móti hér í fjörðunum; sumstaðar hefir taða brunn-
ið svo af túnum, að pau eigi hafa orðið slegin, engjar
eru og illa sprottnar, nema helzt votengi. Slysfarir urðu
hér um vertíðarlokin. Bárður Bjarnason bóndiíHænu-
vík í Patreksfirði var á ferð lieim til sín úr veiðistöðu
með tveimur vinnumönnum sínum, og drukknuðu peir
allir rétt við lendinguna í llænuvík; atvikaðist pað að
ætlan manna mcst salcir briins, en J)ar er brimasamt og