Þjóðólfur - 25.06.1886, Page 1

Kemur út á föstudags-
morgna. Verö árg. 4 kr.
(erlendis 5 kr.). Borgist
fyrir 15.júlí.
ÞJÓÐÓLFUR
Uppsögn (skrídeg) bund-
in viö áramót, ógild nema
komi til útgef. fyrir 1.
október.
XXXVIII. árg.
Reykjavík, föstudaginn 25. júní 1886.
Xr. 26.
Fá orö um heyverkun.
Eptir Hermann Jónasarson.
—o—
Nú er kominn síðasti mai, og sjest
þó varla votta fyrir gróðri á túnum
hjer á Norðurlandi, því að svo er tíðin
' köld. Ef þessari tíð heldur lengur, er
auðsær grasbrestur í sumar. Ætti því
hver og einn að hafa hugfast, að reyna
að fá svo góða verkun á hey sín, sem
verður, og tíðaffar frekast leyfir.
Það, sem einkum er að athuga i þvi
efni, er að sjá um, að hey, sem farin
eru að þorna, rigni ekki nje blotni af
tiáttfalli. Aldrei skyldi því láta hey
Úggja í ljá, heldur raka það jafnóð-
ef veður leyfir; því að ekkert hey
skemmist eins fljótt sem það, er i ljá
liggur; einnig sparar þetta verk; því
að rakstur gengur mikið seinna, ef
Ijain er rignd niður eða veðurbarin.
Ef hálfþurt hey verður gegnvott, tap-
ar það vanalega */g af næringarefnum
sínum og jafnvel meiru, einkum efþað
©r snemmslegið; því að eptir því
sem heyið er safameira og auðmeltara,
eptir því þolir það ver hrakning. í-
trekist það nokkrum sinnum, að sama
hey rigni og hálfþorni á milli, miss-
tst meiri hluti af næringarefnum þess.
Að þur hey missi svona mikið við að
ftgna, sjest af dæmum þeim, sem til
eru bæði hjer á landi og erlendis, að
heitu vatni hefur verið helt á þurt
h0y og þannig búið til heyte, sem
hefur svo verið haft í mjólkur stað
handa kálfum. ]>ag er þvf áríðandi,
Hð reyna ætið að taka hey saman,
Sem farið er að þorna, á undan hverj-
urn regnskúr; lata það aldrei liggja
flatt að nóttu til, nema vindur sje og
íyrirsjáanlegur þurkur, þvi að ófær er
811 aðferð, sem víða er höfð, að láta
heyið liggja stöðugt flatt, jafnt nótt
Sem dag, þar til það er orðið svo þurt
eða kraptlaust, að óhætt sje að taka
það inn. Enn ekki er hægt að verka
heyið vel, nema þurkvöllur sje góður;
ætti því að sækjast eptir að hafa hann
sem beztan; enda sparar það opt vinnu,
að flytja heyið saman á góðan þurk-
völl, í stað þess að hafa það i mörg-
um smáflekkjapentum, hjer og hvar
um engið, á vondum þurkvelli.
Þegar heyið er orðið þurt, skyldi
ætíð binda það inn, svo fljótt sem hægt
er; því að sú venja, semvíða er höfð,
að láta heyið standa lengi í bólstr-
um eða sæti, áður en það er bundið
inn, ætti alls ekki að eiga sjer stað,
þvi að mörg eru dæmi þess, að vatn
eða veður hafi tekið slíkt hey. Allir
hafa og sjeð, að hey, sem lengi stend-
ur bert, verður hvítt utan; er það fyrir
það, að það þornar eða blotnar til
skiptis. Ef hey stendur því lengi í
smábólstrum eða sæti, getur allt að x/8
heysins misst mestan hluta næringar-
efna sinna. Enn er það, að heyið
slagnar neðan, mygglar því vanalega
og skemmist á þann hátt; því að
mygglan lifir á næringarefnum, sem
hún dregur úr heyinu. Þar að auki
er mygglan óholl fyrir skepnur.
Að taka hey svo illa þur, að soð-
hiti hlaupi í þau, er og ófært, ef ahn-
ars er kostur; þvi að við það missa
heyin næringarefni. Kraptmest eru
heyin, ef þau eru tekin svo þur, að
ekki hitni í þeim, og þannig meðfarn-
ar eru flestar heytegundir hollastar.
Það hey, sem sett er í hlöður, ætti
helzt að þekja ofan; því að við það
þjettist heyið, svo að loptið nær síður
áð verka á það. En eptir því sem
minna lopt kemst að heyum, eptir
því halda þau betur krapti sínum og
gæðum. Þegar hlöðhrnar leka,
skemmast og heyin síður, ef þau
eru þakin.
Mörgum mun þykja tafsamt að verka
vel hey sín, en aðgætandi er, að eins,
ef ekki betur, gefast 200 hestar af vel-
verkuðu heyi, sem 300 hestar af hröktu
og illa verkuðu heyi. Það er mikil
hlífð við jörðina, að fella ekki grasið
að óþörfu; og ef rjett er athugað,
sparast opt vinna við að verka vel
heyin, og þá fyrst er hægt að eiga
hraustar og vel arðberandi skepnur.
Að vísu er flestum þetta ljóst af
reynslunni, en því miður er þess ekki
jafnan gætt, því að sums staðar eru
hey illa verkuð, hvernig sem tíðin er.
Menn sjá bezt á veturna, hversu skað-
leg ill verkun á heyjum er, enda ber
það opt við, að menn segja þá:
„Heyin voru svo illa verkuð, að þau
eru ekki að hálfu gagni“. „Heyin eru
svo illa verkuð, að skepnurnar ætla að
drepast út frá þeim“.
Skýrsla um flskiveiðarviðFaxaflóa síðustu
vetrarvertíð. Nálægt viku fyrri en lög leyfa
að leggja þorskanet í Paxflóa, lagði Þórður
•bóndi í Görðunum við Reykjavik net sín íit í
Garðsjó, flskaði þegar ágætlega í þau; en eptir
fáa daga voruþau tekinupp af umsjónarmönn-
um full af fiski og flutt í land samkvæmt lög-
um. Þann 14. marz lögðu enn nokkrir Inn-
nesingar i Garðsjóinn og fiskuðu þar ágætlega,
þangað til net þeirra voru tekin upp. Þann
sama dag voru og net almennt lögð á merkja-
línuna og innan hennar, en þar varð að eins
fiskvart fyrstu daga vertiðarinnar og mjög
aflalítið allt fram að 28. marz. — En allan
þann tíma voru Innnesingar við og við að
leggja í Garðsjóinn, og var sagt, að þeir hefðu
sumar nætur vakað yfir netum sínum, enda
öfluðu þeir vel i netin, en á færi varð varla
vart þar. Þann 15. og 16. marz fiskuðu nokk-
ur skip við rek á Bollaslóð bæði þorsk og þyrsk-
ling, sem liklega hefur hörfað úr Garðsjónum
undan netafiskinum inn á Sviðið. Á grunni
varð ekki vart á færi þessa daga og sárlitið í
net. Þann 28. marz var komið hörku norðan-
veður, sem stóð yfir í fulla viku með miklum
sjávargangi og hörðu frosti, en smástraumur
var. í veðrinu einkum fyrstu dagana, var
hjer inn með landinu ákafiega mikil fuglferð.
Sunnudaginn 4. april, sem var annar stór-
straumsdagur eptir 14. marz, var komið blíða
logn; fóru þá allir hjel- að vitja neta sinna og