Þjóðólfur - 29.06.1894, Blaðsíða 1

Árg. (60 arkir) kostar 4 kr.
Erlendis 5 kr. — Borgist
fyrir 15. júli.
ÞJÓÐÓ.LFUR
Uppsögn, bnndin við áramót,
ógild nema komi til útgefanda
fyrir 1. október.
XLYI. &rg.
Fyrir tvær krónur
geta nýir haupendur fengið þennan yfir-
standandi árgang Þjóðólfs frá júlibyrjun
(30 tölublöð) og fylgja þó með í kaupbæti
þrenn fylgirit
(sbr. auglýsingar í 22. ög 26.—27. tölubl.).
Þjóðólfur kemur tyisyar út í
næstu yiku, miðrikudag og laugardag.
Frá Chicagosýningunni.
Eptir P. M. Clemens.
VI.
„Midway plaisanceu.
Hvert sem orðrómur berst af sýning-
unni mun nafnið „Midway plaisance" einnig
berast. Þetta er nafn á landræmu, sem
samtengir garðana Jackson- og Washing-
ton Park. Um sýninguna er þetta svæði
mestmegnis notað til að sýna lifnaðarháttu
og aðbúnað ýmsra þjóða. Þó að sýningin
öll sé sannur skemmtistaður, þá má „Mid-
way plaisance" einkum og sér í lagi
nefnast því nafni. En í stað ánægjunnar
yfir að sjá hvað mannkynið hefur fram-
leitt, er manni hér veitt það, sem því
tekur langt fram, að sjá mannkynið sjálft,
búninga þess, viðurværi og siði, að sjá
það eins og það hefur orðið við þess flöl-
breyttu kjör og kringumstæður, að sjá það
í sínu innsta eðli. Gjarnan vildi eg lýsa
Þessu ýtarlega, eins og það kom mér fyrir
8júnir, en það yrði of langt mál. Samt
8kulum vér jita inn hjá nokkrum af þjóðum
þessum.
Kg vil byrja á villiþjóðunum, eða þeim,
sem að ein8 eru nýkomnar í skin menntunar-
sólarinnar. Suðurhafseyjabúar hafa um
mjög stutta stund notið yigeisla hennar,
sem bezt sést 4 aðbúnaði þeirra. Húsin
þeirra eru ekki annað en nokkrir staurar,
reknir ofan í jörðina í hring, sperrurnar
eru bundnar við þ4 0g 8V0 saman á
einum stað yfir miðjum hringnum, og
svo eru þær þaktar með strái, þá er húsið
búið. Eldstæði er á miðju gólfinu (náttúr-
lega moldargólf) og þar bjóða þeir eyja-
skeggjar manni að kveykja í með því að
núa saman tveimur spýtum. Þeir eru
hálfnaktir, vesalingar, skýlur þeirra eru
Reybjavík, fostudaginn 29. júní 1894.
úr tágnum berki. Þó eru þeir fullt eins
ánægðir og glaðværir eins og þeir „civili-
seruðu". Herskip, sem þeir sýna, er
saumað saman með hampþráð og prýtt
með skeljum.
Dahomeymenn frá Afríku eru svartir
ffljög á hörund og miklu villilegri að sjá en
Suðurhafseyjamenn; þeir eru herskáir menn
og eru konur þeirra einnig vopnfærar.
Villiþjóðir þessar hafa hér leikhús, þar
sem þeir sýna dansa sína og hernaðaraðferð.
Þrátt fyrir hina fornu, einræningslegu
menntun sína eru Kínverjar mjög skammt
á leið komnir í nútímamenntun, sem bezt
sést á hinum afskræmislegu goðum þeirra,
þau eru sannarleg skrímsli, með stór uglu-
augu og stóra búka; þó eru þau tilbúin
úr dýrindis vefnaði og saumuð með gull-
þráð!
Hér eru einnig nokkrar leifar frá Forn-
Egyptum, já, leifar af þeim sjálfum, eða
það sem næst því gengur, áreiðanleg eptir-
líking af „múmíum" þeirra. í húsi, sem
gert er í líking við eitt af musterum Forn-
Egypta, og allt er prýtt með hinum ein-
kennilegu myndum og „hieroglýfum"; eru
sýndar milli tíu og tuttugu afsteypur úr
vaxi af „múmíum“ Egyptakonunga. Fast
við þetta hús er líking af stræti í Kairo.
Þegar maður er kominn inn í þetta stræti
getur maður hugsað sig vera kominn
heilu og höldnu inn á einar af aðalstöðv-
um Múhamedsmanna. Karlmennirnir eru
i marglitum búningum, sumir teymandi
asna og úlfalda undir kátum, amerískum
unglingum, og konurnar eru með allt and-
litið byrgt nema augun. Helztu húsin á
strætinu eru: Múhamedana musteri (mos-
que), með háum turni (minaret), þaðan
sem hinir rétttrúuðu eru kallaðir til bæna
þrisvar á dag, leikhús og kaupmannahús
frá seytjándu öld. í hinum húsunum eru
smábúðir, þar sem fá má alls konar
egypzkan varning.
Tyrkir sýna hér stræti í Konstantino-
pel, en ekki er það nálægt því eins mikils
virði og Kairostrætið. Algeriumenn hafa
hér leikhús. Arabar sýna hér frækleik
sinn sem reiðmenn.
En það eru ekki allt þjóðir frá hinum
sælu suður- og austurlöndum, sem hér má
sjá. Hér er æði stór sýning frá Finnlandi.
Kr. 30.
Ekki veit eg, hversu lík hreysi þau, sem
þeir jhafa hér eru húsum þeirra á Finn-
landi; en eptir því sem þau eru sýnd eru
þau lakari en nokkurt íslenzkt kot. Að
utan eru þau mjög áþekk móhrúgu að
eins berki eða torfi hlaðið utan um nokkra
staura. Að dæma þjóðirnar eptir því sem
þær eru sýndar á „Midway plaisance" er
ekki rétt; það áiyktaði eg, er eg sá finnsku
sýninguna.
Ennfremur eru hér tvær sýningardeildir
frá írlandi. Önnur er kölluð írska þorpið,
en hin er undir forustu Lady Aberdeen,
konu hins núverandi landstjóra í Kánada.
Þessi síðari deild er einnig æði stórt þorp.
Inni í húsunum sitja irskar stúlkur við
ýmsar írskar hannyrðir einkum kniplinga-
gerð. Lady Aberdeen vinnur að því með
mikilli elju að gera kunna írska heima-
vinnu, og það er í þeim tilgangi, að þessi
sýning er gerð.
„Der Graben" heitir stræti i Wien í
í Austurríki. Stræti þetta, með húsunum,
eins og það leit út fyrir 150 árum, er
sýnt hér. Það tekur yfir svæði, sem er
195 fet (ensk) á annan veginn og 590 fet
á hinn. Það er til samans 36 byggingar,
þar á meðal dómhús og kirkja. Á þessu
stræti er mjög mikil verzlun, einkum á
drykkjarvörum og er hér hornieikaraflokkur,
sem heldur skemmtunum uppi.
Þýzka þorpið er stærsta þorpið á „Mid-
way plaisance". Það er umgirt stórum
varnarmúr með díkjum umhverfis og drag-
brúm yfir, sem títt var á miðöldunum.
Fyrir innan varnarmúrinn er miðalda
kastali, kirkja og bændahús, eins og þau
eru nú á Þýzkalandi.
Auk þjóða þeirra, sem taldar hafa verið,
hafa þessar þjóðir ennfremur sams konar
sýningar hér: Japansmenn, Indverjar, Java-
menn og Indíanar.
En auk þessara þjóðasýninga eru á
„Midway plaisance" nokkrar aðrar sýn-
ingar, þar á meðal þessar: Kvennbún-
ingasýningin; i henni sýna sig 40 ungar
stúlkur í búningum þjóða sinna (engin er
þar þó frá íslandi). Þá eru sýndar hér
tvær glergerðar verksmiðjur; meðal merki-
legra hluta, sem í þeim má sjá má nefna
Jcjöl úr gleri, sem hin spanska prinsessa
Eulalia lét gera handa sér — glerið er