Þjóðólfur - 14.04.1897, Page 2

74
lýsa, — það hefðij verið lagabrot! — og
síðan aldrei fyr en á páskum, og þá lýsti
presturinn báðar seinni lýsingarnar í einu
og var mildi, að hann missti ekki hemp-
una fyrir.
Til að losna við þessa og aðra ótalda
annmarka, þarf ekki annað en kaupa leyf-
isbréf (hjónavígslubréf kalla þeir það í
Formálabókinni). En hjónavígslubréf kost-
ar 33 kr. 66 aura, og horfa fátækir í að
snara þeim út, enda geta 33 kr. í höndum
ráðdeildarmanns skjótt vaxið upp í 100
krónur, ef heppni er með. Enda sýnir það
sig líka, að tiltölulega fáir af þeim, sem
gipta sig, kaupa leyfisbréf; er þó flestum illa
við lýsingarnar, þótt þær kosti ekki neitt,
enda eru þær gersamlega þýðingariaus at-
höfn nú orðið. Eg vil því stinga upp á,
að fært sé gjaldið fyrir hjónavígslubréf
niður í 10 krónur. Árangurinn yrði sá,
að hver einasti maður, er stofnaði ráðahag
mundi kaupa leyfisbréf og landsjóður mundi
græða við það.
Eg hef raunar hvergi getað séð, hvað
margir af þeim, er giptast á ári hverju,
kaupa leyfisbréf. Það er fráleitt meir en
10. parturinn, og líklega ekki nærri það.
öerum samt ráð fyrir, að á ári komi í
landsjóð 1500 kr. fyrir leyfisbréf til hjóna-
vígslu. Nú munu hjónabönd þau, er stofn-
uð eru árlega í landinu vera um 500, eða
líklega tæplega þó. Ef nú hjónavígslu-
bréfin kostuðu 10 kr. hvert, þá má gera
ráð fyrir, að hver sem gipti sig keypti
eitt slíkt; mundi þá koma í landssjóð fyrir
þau 5000 kr., eða til þess að verða ekki
of hár, segjum................... 4500 kr.
Það var gert ráð fyrir, að fyrir
leyfisbréf kæmu nú árl. í lands-
sjóð............................. 1500 —
Mismunurinn er .................. 3000 kr.
er landssjóðurinn mundi græða á breyting,
ef lækkað væri gjaldið fyrir hjónavígslu-
bréfin.
Annars vildi eg stinga upp á því, að
gjöldin fyrir leyfisbréf þessi væru látin
renna í „Styrktarsjóð alþýðufólks“, eins
og gjöld fyrir leyfisbréf til lausamennsku,
og að sýslumenn hefði þau til sölu; það
er óþarfa umstang að þurfa að nálgast
þau frá amtmanni, og hættuJaust, þótt sýslu-
menn hefðu þau, úr því aldrei er neitað
um þau.
Hver sá alþingismaður, sem tæki að
sér að flytja frumvarp til laga um Iækk-
uu á gjaldi fyrir hjónavígslubréf niður í
10 kr., mundi öðlast að launum þökk og
elsku allra sveina og meyja um ókomnar
aldir.
Ógiptur í verinu.
Bökmenntafélagsfundur var haldinn
hér í bænum 2. þ. m. Forseti, rektor dr.
Björn M. Ólsen, lagði fram endurskoðaðan
ársreikning deildarinnar 1896. Voru skuld-
ir hennar í lok reikningsársins 3145 kr.
81 eyri -5- 46 kr. 98 a. í sjóði. í fyrra voru
skuldirnar rúmum 180 kr. meiri, svo að
hagur félagsins var nú það betri. Að eigi
var höggvið meira skarð í skuldina staf-
aði af 640 kr. hærri kostnaði, er varð við
útgáfu félagsbókanna 1896 heldur en 1895,
og munaði þar mestu (um 450 kr.) á Skirni,
eflaust sakir hinnar afarlöngu skýrslu um
ritgerðir, er snerta ísland og íslenzkar bók-
menntir í erlendum blöðum og tímaritum,
en svo nákvæm upptalning á ómerkilegum
peðring ætti annaðhvort algerlega að falla
burtu eða að minnsta kosti styttast afarmik-
ið, svo að eigi væri tekið nema hið allra-
merkasta. Forseti gat þess, að með nokkr-
um hluta landssjóðsstyrksins, er féll til nú
eptir nýár, hefði þegar verið höggvið skarð
í skuldirnar, svo að þær væru nú 2365 kr.
6 a., en þó væri eptir óeytt af styrknum
766 kr. 23 a. upp í þessa árs útgjöld.
Einnig gat hann þess, að ýmsar útistand-
andi skuldir hjá félagsmönnum hefðu ver-
ið innheimtar, en þó séu þær enn um
3500 kr. Þetta árið mundi deildin hér
ekki gefa út nema ársbækurnar: Tímaritið
og Skírni, en frá Hafnardeildinni væri von
á áframhaldi Landfræðissögunnar eptir dr.
Þorv. Thoroddsen og Safni til sögu íslands
og líklega registri við 4. bindij Fornbréfa-
safnsins. Með því að útgjöld deildarinnar
hér yrðu hófleg þetta árið, kvaðst forseti
vera viss um, að enn mætti höggva tals-
vert skarð í skuldirnar, einkum ef félagið
fengi að halda þeim styrk úr landssjóði,
er það hefði haft 2 síðustu árin, en fyrst
um sinn væri það skoðun stjórnarinnar,
að bezt væri að halda í horfinu, og fær-
ast ekki nein stórræði í fang, þangað til
fjárhagurinn væri réttur við, og væri það
þó leitt, því að nóg verkefni væri fyrir
höndum, ef fé vantaði ekki.
Bókmenntafélagið er lengi að súpa seyð-
ið af forseta-ráðsmennsku heiðursfélaga
síns(!) Bjarnar Jónssonar. Því nær allar
skuldir þess eru fólgnar í prentunar- og
pappírsskuld við prentsmiðjueigandann,
hinn fyrv. forseta, og er vonandi, að hann
bíði ekki neinn halla af viðskiptum sínum
við félagið, með því að skuldunauturinn
mun vera áreiðanlegur, þá er landssjóður
er annars vegar sem borgandi bak-
hjallur.
Landskjálfta-vella er kryddmeti það, sem
„ísafold" hefar nær eingöngu lifað á síðan í ágúst
f. á., og það er ekki séð fyrir endann á þeirri
vellu enn, því að nú er „ísafold" tekin að sjóða
saman við hana væmið skjall um sjálfa sig og alla
framgönguna, um leið og hún sendir Eyjólfl í
Hvammi unnusta sínum kvittanir og kveðju ástar
og þakklætis fyrir órjúfanlega hollustu og lofdýrðar-
dekur í hennar garð á þeBsum sameiginiega reynslu-
tíma þeirra heggja. Að því er allt skjálftagambur
hlaðsins snertir, þá varðar engan um, af hverju
það er sprottið. Þótt talað sé um hégóma-fordild
og þefvísi í því að halda síhnignandi þjóðhylli á
floti um stund, kemur það auðvitað ekki þessu máli
við. En gæta verður „ísaf.“ þess í næstu skjálfta-
dellu sinni, að gleyma ekki ónotunum til Þjóðólfs,
því að annars er allt ónýtt. Þótt ábyrgðarmaður
hans væri erlendis allan þann tíma, sem land-
skjálfta-máiið stóð hæst á dagskrá, og þar af loið-
andi algerlega útilokaður frá öllum afskiptum þess
hér heima, þá er óþarft að láta þess getið. Ann-
ars er það langsnjallast fyrir „ísafold“, þá er um
einhvern ruddaskap eða atvinnuríg er að ræða gagn-
vart Þjóðólfi, að fá þá „viðrinið unga“ með löngu
eyrun í lið með sér, því að sá snáði virðist vera
á góðum vegi til að gerast hlaupa-seppi ísafoldar-
klikkunnar, og er jafnvel tekinn að „ganga undir"
henni.
Ágætt orgel-liarinoiiium,
sem er eign háskólasjóðsins. getur fengizt
til kaups gegn allniiklum afslætti. Menn
snúi sér sem fyrst til féhirðis sjóðsins,
Tr. Gunnarssonar bankastjóra.
Fataefni og tilbúinn fatnaöur
fæst í verzlun
Sturlu Jónssonar.
Fyrir að eins 4 krónur!
sendi eg gegn eptirkröfu skrautlegan, fag-
urhljómandi Accord-Zither með 20 strengj-
um, 3 handföngum, nót-ahaldara, hring,
lykli, stilli og Ieiðarvísi, og geta menn af
honum ókeypis og tilsagnarlaust og án
þess að þekkja nótur lært hin fegurstu
sönglög á einni klukkustund. Umbúðir
ókeypis. Burðargjald 1 br., 2 hljóðfæri á
7^ krónu, burðargjald lx/2 kr. — Menn
snúi sér með pantanir beint til
Rob. Husberg,
Neuenrade, Westfalen, Deutschland.
Hvergt betri VÍIllLaUp
mót peningum en í
verzlun Sturlu Jónssonar.
Nú er llárolían komin
aptur í verzlun Sturlu Jónssonar.