Þjóðólfur - 29.04.1898, Qupperneq 1

ÞJOÐOLFUR.
50. árg.
Reykjavík, föstudaginn 29. apríl 1898.
Nr. 20.
Atferlí ritstjóra Jsafoldar.
Björn Jónsson, ritstjóri „ísafoldar", hefur
í 12. tölublaði blaðs síns þ. á. svarað grein
minni upp á árás hans á mig. Ritstjórinn
hefur, aldrei þessu vanur, verið í hálfgerð-
um vandræðum, og alveg sleppt í það sinn
þessum alkunnu skammaryrða-Samsetningum,
sem hann þó hafði sæmt mig með rétt áð-
ur. Eg hafði sagt meðal atinars í svari
mínu, að ísafold hafi verið »svo einhliða í
stjórnarskrármálinu, að slíks eru eigi dæmi,
prentað »in extenso« ræður sinna flokks-
manna, en svo sem eigi minnst á þau and-
mæli, sem komið hafa fram frá mótflokkn-
um, og hafi það verið, þá hefur það venju-
lega verið rangfært, en aðalaðferðin hefur þó
verið sú, að þegja um það, sem á móti
hefur komið, láta eins og ekkert hafi verið
sagt“. Þessu, sem er alkunnur sannleiki, hef-
ur nú Björn reiðst ákaflega, og skorar há-
tíðlega á mig að sanna þetta. En hann
hefði getað sparað sér þessa áskorun, og
bara átt að prenta áframhaldið af svari
mínu í „Þjóðólfi", en orð mín hljóðuðu þann-
ig: »Þetta er nú atferli Björns Jónssonar í
stjórnarskrármálinu, og getur hver sannfært
sig um það, sem vill, »ieð þvi að bera sam-
an ísafold um þingtírnann og þingtíðindin,
sem nú eru komin út“. Eg álít enn nægi-
legt að vitna tii heimildanna sjálfra, og eg
sé enga ástæðu til að fara að prenta upp
umræðurnar úr alþ.tíð og umræðurnar, eins
og þær voru eptir ísafold; það eru margir,
sem hafa hvortveggja við hendina, og geta
borið það saman, en flestir munu álíta þess
enga þörf, áð minnsta kosti ekki þingmenn,
því þeir muna „referöt" ísafoldar bæði í
sumar og endranær. En eg hef í einu haft
rangt fyrir mér, og eg flýti mér að leiðrétta
það. Eg sagði, að ísafold hefði veri'ð ein-
hliða í stjórnarskrármálinu, og var eins og
þar með gefið í skyn, að það væri einungis
í því eina máli, en eigi í öðrum, en það er
alveg rangt, hún er einhliða alstaðar, og eg
skal strax „dokumentera* eitt tilfelli.
Einmitt sömu dagana og Björn Jónsson
réðst fyrst á mig, fékk hans svarni vinur og
fóstbróðir Skúli Thoroddsen alveg það sama
innfall (er það tilviljun ?), og réðst á mig
með alveg ósönnum sakargiptum. Þessa
grein vinar síns tók Björn svo upp í ísafold,
•og brennir sig fyrir þag { putana — svo eg
hafi Björns eigin smekklegu orð þar við —
á hegningarlögunum, ei svo vildi. Eg skal
nú eptirláta hverjum góðfúsum lesara að geta
sér til, af hvaða hvötum hann hafi gert það,
en hitt er víst. að hver heiðvirður biaðstjóri
mundi hafa talið sér skylt, að taka þá upp
í blað sitt svar það, sem kom á móti þess-
ari grein, eða þá að minnsta kosti að geta
þess, að svar væri komið gegn henni, og
hún lýst lýgi frá upphafi til enda, og það
he0u jafnvel lélegustu skrílblöðin í Khöfn
gert í líku tilfelli. En Bj'órn Jónsson, þessi
heiðarlegi ritstjóri, sem tekur í blað sitt ill-
viljaða ósannindagrein hér um bil „in extenso"
úr öðru blaði um mig, hann veit ekkert um
það, að eg hafi lýst alla þessa grein ósann-
indi í 2. töiubl. „Stefnis" þ. á. Birni Jóns-
syni var þó eigi ókunnugt um þetta svar
mitt, því hann hermir í grein sinni um mig
í nefndu 12. blaði ísafoldar einmitt orð —
auðvitað »rangfærð« úr sama tölublaði „Stefn-
is« og eg hafði svarað Sk. Th. í. Kemur
eigi þarna aðferðin „að þegja um það sem
á móti hefur komið, láta eins og ekkert hafi
verið sagt“.
Rangfærsla sú, sem Björn Jónsson gerir
sig sekan í er sú, að hann segir, að „Stefn-
ir“ hafi játað, að hann hafi nleitað upp-
lýsinga hjá honum (mér) um þingmál o. s.
frv. En Stefnir segir orðrétt svo: „Hitter ann-
að mál, þó starfsmenn blaðsins hafi, ef til
■vill, einstöku Sinnum leitað upplýsinga hjá
honum um þingmál" o. s. frv. Eg ætla öll-
um að sjá mismuninn. Eg býst eigi við að
svara Birni Jónssyni optar, þótt hann haldi
áfram að skamma mig í blaði sínu, og þótt
hann haldi áfram að búa til um mig sín
smekklegu og göfugt hugsuðu samsetning-
ar-uppnefni, en eg vil mæfast til eins af
honum, og það er, að hann finni upp á ein-
hverjum öðrum nöfnum um mig, en nafninu
»kempan“, því það var hans stöðuga nafn á
Skúla Thoroddsen á hinum fyrri nú umliðnu
dögum, þegar þessi tvö göfugmenni ekki
elskuðust eins heitt og nú, og eg vil mjög
nauðugur taka þetta nafn frá Skúla.
Akureyri, 12. apríl 1898.
Kl. Jónsson.
Útlendar fréttir.
Kaupmannahöfn 15. apríl.
Danmórk: Þá er nú þinginu slitið, en
ekki var það samt leyst upp, þótt 3 ár væru
iiðin frá síðustu kosningum, og nýjar kosningar
ættu fram að fara 5. þ. m., og er þess getið
til, að ráðgjafana hafi grunað, hvernig fara
mundi við kosningarnar, og hafi því afklók-
indum ekki_ leyst upp þingið, svo ekkiþyrfti
að kalla það saman, fyr en í haust, og að
þeir, að minnsta kosti þangað til, gætu setið
í sessinum, því valtur var hann, og ekki
hefur hann orðið stöðugri síðan — þrátt
fyrir Rump. í þjóðþinginu voru fjárlögin
samþykkt, auðvitað með töluverðum breyting-
um við frumvarp stjórnarinnar, og þrátt fyrir
nöldur og óánægju ráðgjafanna, og ekki þorði
landsþingið að breyta einum staf í því, sem
þjóðþingið hafði samþykkt. A þessum fjár-
lögum eruútgjöldin áætluð 69,413,000 kr., en
tekjurnar 68,423,000kr., ogverður þátekjuhalli
990,000 kr. í minningu þess, að nú eru 50
ár, síðan fyrra Slésvíkurstríðið hófst, vildu
vinstrimenn gefa öllum þeim, sem nú lifa, og
þátt tóku í því stríði, 100 kr. að heiðursgjöf
hverjum, en ekki var það alveg eptir »kokka-
bók« »patríótanna« — hægrimanna —, þeir
urðu að sletta á það fátækrastimplinum,
þannig að aðeins þeim allrafátækustu væri
veittur styrkur, eða ölmusa, og ekki mætti
til þess verja alls meira en 300,000 kr., en
eptir frumvarpi vinstrimanna hefðu þessi út-
gjöld numið hér um bil 1,600,000 kr.
Skólalögin befur landsþingið fellt — eins og
vant er má nú segja úr þessu. 29. marz
var kosið hér í bæjarstjórn; í henni eru alls
36 fulltrúar borgaranna, yfirborgarstjórinn
(overpræsident) borgarstjórarnir, yfirlögreglu
stjórinn og »raadmænd«; af þessum 36 full-
trúum eru 6 kosnir á hverju ári, og um þá
berjast hægrimenn annars vegar, en vinstri-
menn og jafnaðarmenn hins vegar; í þetta
skipti var kosið um 7 menn, og urðu frjáls-
lyndu flokkarnir hlutskarpari, en 14 eða 15
manns höfðu þeir úr sínum fiokkum í bæjar-
stjórninni áður, svo að nú eru þeir komnir í
meiri hluta og er það eins dæmi hér i
Kaupmannahöfn og mun ekki bænum til
skaða verða, því hingað til hefur bæjarstjórn-
in verið íhaldssöm, nema ef ríkisbubbar hafa
átt í hlut. Á fyrsta fundi eptir kosningarnar
var vinstrimaðurinn Herman Trier kosinn
formaður í bæjarstjórninni, en P. Holm jafn-
aðarmaður varaformaður. 5. apríl fóru kosn-
ingar til þjóðþingsins fram um land allt, og
ekki fór betur fyrir apturhaldsmönnum þá,
en við bæjarstjórnarkosningarnar í Höfn.
Áður stóðu flokkarnir í þjóðþinginu þannig:
54 vinstrimenn, 26 miðlunarmenn, 24 hægri-
menn, 9 jafnaðarmenn og einn utanveltubesefi
en eptir kosningarnar er hlutfallið þannig:
63 vinstrimenn, 23 miðlunarmenn, 15 hægri-
menn (Færeyingar hafa ekki kosið enn þá,
en frá þeim er ekki við öðru, en hægri-
manni að búast, og verða þeir þá 16) og 12
jafnaðarmenn, með öðrum orðum: vinstrimenn
og jafnaðarmenn hafa unnið stórkostlegan
sigur, og er nú ekki annað fyrirsjáanlegt, en
að vinstrimenn komist að ráðaneytinu í haust
og er þá talið líklegt, að Holstein-Ledreborg
verði forseti þess. 8. apríl varð konungur
80 ára, en sakir þess að það bar upp á
langafrjádag var þess minnst í kyrþey.
Henrik Ibsen var hér vikutíma um síðustu
mánaðarmót og var mikið um glaum og
gleði þá dagana.
Hinn 3. apríl dó hér í Höfn grasafræð-
ingurinn Johán Lange, fyrv. kennari við
landbúnaðarháskólann. Hann var merkur
vísindamaður í sinni grein.
Svíariki og Noregur-. Nefndin, sem fjallaði
um ríkjasambandið, hefur birt tillögur sinar.
Sœnski meirihlutinn vill ákveða þannig:
Stokkhólmur er aðsetursstaður konungs, og
þar situr utanríkisráðaneytið. Utanríkisráð-
gjafinn getur annaðhvort verið Svíi eðaNorð-
maður, en ekki má hann eiga sæti í sænska