Þjóðólfur - 25.08.1905, Side 3
ÞJÓÐOLFUR.
157
hins mesta rafmagnsfræðings heimsins
og hins langmesta uppfundningamanns í
þeirri grein — að heyra álit hans á þráð-
lausri loptritun.
Nýlega hefur blaðamaður einn átt tal
við hann um þetta meðal annars, og upp
á fyrirspurn blaðamannsins um, hvort
hann (Edison) hefði sömu sannfæring sem
Tesla um það, að hægt mundi verða með
aðstoð rafmagnsins að tala saman yfir þvera
jörðina og endilanga, svaraði Edison, að
hann vænti ekki neinna frekari fram-
fara í þessa átt, en hann byggist við, að
þráðlaus loptritun rnundi taka meiri og
meiri framförum. Marconi væri á réttri
leið, en hann væri neyddur til
að bæta uppfundning sfna að
miklum mun. Samt sem áður mundu
ekki verða óþarfir sæsímarnir. Þau fé-
lög og loptritunarfélögin mundu hafa nóg
verk að vinna samhliða.
(»Nat. Tid.« J+/7 '05 Nr. 10.523).
Það hefur bersýnilega enginn »óháður«
rafmagnsfræðingur þá skoðun, að loptrit-
unin sé enn sem komið er trygg og áreið-
anleg; til þess að hún geti talist það,
þarf hún enn að taka miklum fram-
förum. Eins og gefur að skilja, er
ekkert að marka fullyrðingar félaganna
sjálfra, því að þau eru ekki óvilhallir
dómarar f eigin sök; »það er lakur kaup-
maður, sem lastar sína vöru«. Enginn
getur tim það spáð, hve lengi arf að
bíða eptir þessum miklu framförum og
miklu bótum, og þar sem framfarirnar
hafa verið litlar sem engar á síðustu 2—3
árunum, er vart að treysta á, að þær
séu mjög nálægar, og óðra manna æði
væri það, að borga stórfé árlega fyrir
það, að hafa land vort fyrir tilraunatusku
í þessum efnum í óákveðinn árafjölda.
Nú í vor lögðu Frakkar ritsíma frá
Cadix á Spáni yfir til Tanger í Afriku,
sem ekki er nema tiltölulega stutt sjóleið.
Ekki hafa þeir treyst loptrituninni. (»Bör-
sen« 17js '05, Nr. 114).
Úr bréfi úr Þingeyjarsýslu
dags. 30. júlí 1905.
»— — Tíðin hefur verið mjög góð, þó
heldur þurkásöm fram í þennan mánuð,
svo grasspretta er talsvert lakari hér en
hún var í fyrra, einkum á þurvelli; munu
töður manna því yfirleitt verða minni en
í fyrra. Um affa get eg lítið sagt, þar
sem eg bý svo framarlega í sýslunni, en
talsvert fengu Húsvíkingar og Tjörnesing-
ar af hrognkelsum í vor, og síðan hef eg
frétt, að fiskvart hafi orðið, þegar hægt
hefur verið að róa fyrir stormi, ýmist
sunnan eða norðan. Attirnar hafa skiptst
á líkt og ræðumenn á fundum hér, og
orðið nokkuð hátalaðar á stundum.
Blöðin sé eg hér flest nema »Þjóðvilj-
ann« hans Skúla. Hann er nú auðvitað
ekki orðinn þjóðvilji lengur, heldur Skúla-
vilji, en sem betur fer eru það fáir nú
orðið, sem vilja eins og hann.
»Fjailkonuna« sé eg heldur ekki, því
síðan andarnir komu yfir Einar og Páll
hætti að stýra á honum hendinni, en
Björn tók við honum aptur, geðjast fáum
að ástæðum hans og rökfærslum. Það
lítur svo út, sem »konan« sé orðin blóð
af »ísu«blóði og fiskur af hennar fiski, í
það minnsta í allri pólitík.
Af »Norðurlandi« er hér einnig orðið
mjög lítið, síðan Sigurður tók við því.
Auðvitað étur hann eptir »Isu« og »Fjall-
konunni« hverja skammagrein, sem þær
flytja um stjórnina og Lárus sýslumann
Bjarnason, en fólkið — í það minnsta
hér um slóðir — er orðið dauðþreytt á
nefndum samsöng slíkra blaða, því hvat-
irnar eru orðnar flestum Ijósar nú orðið.
Raunar heldur Sigurður að meslu orð-
tækjum Einars, t. d.: »Sagterað«, »senni-
legt virðist«, ssannleikurinn er sá« o. s. frv.
En síðan Einar fór, eru röksemdir Norð-
urlands engu sennilegri þrátt fyrir þau.
Það mátti þó Einar eiga, að opt tókst
honum hönduglega að setja sennilegan
búning á gagnstætt innihald, en þó að
Sigurð ekki vanti viljann til hins sama,
þá mun vit hans svo veikt, að alstaðar
sést í innihaldið gegnum hið sennilega.
Hann virðist ekki hafa náð laginu á
því, að vefja hinu sennilega utanum, og
verður því að láta sér nægja að syngja
undir með konunum, »ísu« og »Fjallkon-
unni«, en talsverða fyllingu gefur það
söngnum, þegar Sigurður tekur undir, því
maðurinn er feitur, dimmraddaður, og
drynur ákaflega þóknanlega undir mjóu
tónunum kvennanna. »Þjóðólfur« og
»Reykjavfk« eru hér talsvert útbreidd, og
þykir flestum mest að marka hvað þau
leggja til almennra mála. Flytja þau
beztar og óhlutdrægnastar greinar um rit-
símamálið, enda hefur margur sannfærzt
um kostnaðarspursmalið í því máli, við
grein hr Ó. F. Davfðssonar, sem Þjóðólf-
ur fiutti með rökstuddum útreikningi
eptir þeim framboðum, sem fyrir liggja
frá loptskeytamönnum og því Stóra nor-
ræna. .
»Gjallarhorn« er hér mjög útbreitt í
sýslunni, þar sem mér er kunnugt. Þykir
það blað einart og fyndið á stundum. Eg
man það, að mörgum þótti gaman að
heyra, hve hönduglega ritstjóranum, þótt
ungur sé, tókst að halda G. Hannessyni
lækni á Akureyri uppi á snakki 1 fyrra
vetur út af því, hvort einhver götumynd
á Akure, væri bein eða bogin. Hef eg
þó heyrt læknir þessi — sem að öðru
leyti hefur orð á sér fyrir skurði — væri
fremur greindur maður ;(j en samt spilar
Gjallarhorn á hann alveg eins og fíólín,
og lætur hann þrátta um götuna í fleiri
nr. Norðurlands, — þetta líka þýðingar-
mikla mál fyrir þjóðina — þangað til
hann er orðinn að gjalti, og endirinn
verður sá með götuna, að hún sé þráð-
bein með krók á endanum.
Við hér lifum svo að segja utan við
alla pólitík, heyrum að eins óminn af
látunum frá umheiminum. Það virðist
líka svo, sem hinum pólitisku mönnum
hér hafi farið mjög hnignandi á sfðari
árum. Þingeyjarsýsla virðist nú geta tek-
ið undir með kerlingunni, sem sagði:
»Þ:ið var eg hafði hárið«. Meðan þeir
voru hér B. Sveinsson sýslum., Jón Sig-
urðsson, Einar Ásmundsson og Benedikt
Kristjánsson frá Múla, var Þingeyjarsýsla
ekki áhorfandi að gerðum þings og þjóð-
ar í landsmálum, þá voru íbúar hennar
framarlega ef ekki fremstir í baráttunni.
En nú er öldin önnur, nú virðast þeir
vagga af samvizkusemi eða hugleysi milli
hinna pólitisku flokka, vitandi naumast
hvað þeir fara né skiljandi hvað þeir
segja. En þrátt fyrir þetta lifir þó enn
hjá fjöldanum áhugi fyrir innlendri stjórn,
þ. e. stjórn búsettri 1 landinu, berandi
ábyrgð gerða sinna fyrir alþingi, og því
höfum við hér í dölunum fylgzt með áhuga
með kosningu þingmanna á seinni árum,
þó að við ekki höfum mikið fyrir þeim
haft heima fyrir, og get eg ekki neitað
þvf, að mörgum hér þótti kosningarnar
á Akureyri nokkuð óviðfeldar í fyrra, en
aptur á móti munu úrslit kosninganna
þar síðast hafa glatt fjöldann hér.
Undrandi eru niargir hér á betlibréfum
þeim, sem þingiðjfær frá landsmönnum,
og vænta þess, að margt af þeim verði
ekki til greina tekið, þó að æfðir menn
1 þeim efnum séu höfundar sumra þeirra,
eins og t. d. Ólafsdalsbóndinn o. fl.
Konu í barnsnauð
mun sjaldan neitað um þá hjálp, sem
hægt er að láta í té, en þó skeði það nú
fyrir skömmu norður í Eyjafirði. Kona
þar inn í firðinum lá með jóðsótt og var
aðfram komin, svo farið var til Akureyr-
ar að sækja lækni. Héraðslæknirinn
Guðnr. Hannesson var þá ekki heima;
var í lækniserindum langt út með firðin-
um, og ekki von á honum heim fyr en
eptir nokkra klukkutíma. Sendimaðurinn
snéri sér þá til Sigurðar læknis Hjörleifs-
sonar, ritstjóra »Norðurlands«, og bað
hann hjálpar, þó ekki væri hann lagalega
skyldur til þess. Var sendimanni kunn-
ugt um, að Sigurður hafði orð á sér sem
heppin yfirsetulæknir, og einnig að kona
sú, er í hlut átti, hafði verið undir hans
hendi sem læknis, lengi Um veturinn og
bar hið bezta traust til hans. En ekki
er að orðlengja það. Sigurður neitaði
og þvertók með öllu að fara með sendi-
manninum til að hjálpa konunni, sagð-
ist ekki vera nein yfirsetukona. Ekki var
hægt að fá lækni nokkursstaðar í grennd-
inni; allar bjargir bannaðar. Konan varð
léttari að lokum, með miklum harmkvæl-
um, og barnið fæddist andvana.
Atburður þessi kvað hafa valdið mik-
illi gremju meðal manna nyrðra og verð-
tir svo líklega hvar sem hann fréttist.
Lfttlnn
er f Norður-Dakota f Ameríku í næstl.
júlfmánuði Halldór Reykjalín Frið-
r i k s s o n (prófasts að Stað á Reykjanesi
Jónssonar), rúmlega áttræður (f. 23. okt.
1824), einn meðal hinna fyrstu íslenzku
landnema þar, rnerkur maður og vel lát-
inn. Kona hans, sem enn lifir er Sigur-
rós Halldórsdóttir, systir séra Daníels á
Hólmum.
Tiginn gestur
kom hingað í fyrradag úr rannsóknar-
ferð norðan úr íshafi: Loðvík Filipp
Robert hertogi af Orleans, sonar-
sonarson Lúðvíks Filipps Frakkakonutigs
(f 1850) og höfuðsmaður Orleansættar-
innar, er kröfu gerir til konungsdóms í
Frakklandi. Hann er fæddur og uppal-
inn í Englandi, og má ekki til Frakklands
koma. Er hann nú 36 ára að aldri og
kvæntur prinzessu af Habsborgarættinni í
Austurríki. Eru þau barnlaus. Hann er
bróðir Amalíu Portúgalsdrottningar og
önnur systir hans er gipt bræðrungi ítal-
íukonungs, Emanuel hertoga af Aosta,
syni Amadiusar, er um hríð (1870—73)
var Spánarkonungur, en þessi hertogi af
Orleans og Marfa kona Valdimars Dana-
prinz eru bræðrabörn. — Hertoginn lagði
af stað frá Noregi norður í íshaf 4. júnf
síðastl., og hafði komizt alllangt norður
á bóginn og jafnvel fundið áður ókunnar
eyjar. Hann fór í gær með nokkru af
fylgdailiði sínu tit Heklu og Geysis, Skip
það, sem hann er á, er frá Belgíu.
Frá Ameríku
komu Jhingað alkomnir með »Laura«
8 íslendingar: Jón Hrafndal Johnsson
(frá Fögrubrekku 1 Hrútafirði), Stefán Sig-
urgeirsson Skagfjörð (ættaður úr Skaga-
firði) með konu sinni, Einar Jónasson
(Húnvetningur) með konu sinni,'og barni,
Þóra Jochumsdóttir (systir séra Matth.
Jochumssonar) og Guðmundur Pétursson
(Isfirðingur). Jón Hrafndal hefur verið
18 ár vestanhafs og kom hann alla leið
vestan af Kyrrahafsströnd. Munu sjaldan
jafnmargir Islendingar í einu hafa komið
alkomnir vestan um haf, en ef til vill fer
þeim að fjölga hér eptir.
„Kong Trygve“
(Emil Nielsen) lagði á stað héðan áleið-
is til útlanda 22. þ.m. og nieð honum þess-
ir farþegar : Einnur Jónsson próf. ogjón
sonur hans, Bogi Th. Melsted, P. O.
Monrad prestur, frú Kjær, 2 frk. Licht,
frk. Thit Jensen, frk. Hemmert, Finnur
Ólafsson (frá Leith), Sigurður Guðmunds-
son verzl.m., Davíð Ólafsson bakari, stúd-
entarnir: Sveinn Björnsson, Gunnar Egil-
sen, Guðm. Ólafsson, Gfsli Sveinsson, Þór.
Kristjánsson, Þorgrímur Kristjánsson o. fl.
„Laura“
kom hingað frá útlöndum f gærmorg-
un með 20—30 farþega.
Smjörsala erlendis.
Konsúl George Davidsen í I.eith voru
sendar c. 60 tunnur af smjöri með
»Botniu« 8. þ. m. frá ýmsum rjómabúum
og seldi hann það strax fyrir 95—97 pr.
cwt. = kr. 85,50—87,30 pr. 100 ‘8 dönsk
að fragt og öðrum kostnaði frá-
d r e g n u m . *
Þlngi
verður að líkindum ekki slitið fyr en
um miðja næstu vikti.
Þakkarávarp. Aptur heill heilsu eptir
langvinna og þungbæra sjúkdómslegu vil eg
hrærður í hjarta færa öllum þeim innilegt
þakklæti, er sýndu mér hluttekningu og
hjálp í veikindum mínum, en sérstaklega
hiýt eg með aðdáun og kærleik að minnast
okkar ástsæla héraðslæknis Olafs Guðmunds-
sonar, sem með svo frábærri ástundun og
dugnaði vitjaði mfn opt og iðulega, einatt
1 í slæmu veðri, illri færð og af mörgum tal-
} ið ófærum vatnsföllum, vinum mínum og
ættmönnum til huggunar og harmaléttis,
þegar ekki var annað sýnilegt en dauðinn
stæði beint fyrir dytum, en mér sárþjáðum
til svo mikilla meinabóta, að eg og aðrir,
er veikindi mín þekktu, ur.drast yfir hans
læknislist og heppni, þegar eg alheill eptir
bráðan bata minnist þess, að enga aðra
mannlega læknishjálp hefði eg fengið.
Sé og veri blessuð minning þessa ágæta
manns, hamingja fylgi honum í verki og
vanda. Það er roín hjartans ósk og hið
eina, er eg sé mér megnugt að endurgjalda
með hans velgerninga til mín.
Skeggjastöðum í Ut-Landeyjum í júní 1905.
Sigurðtir Guðnason.
Vilji menn vernda
heilbrigði sína
eiga nienn daglega að neyta hins við-
urkenda og fyrirtaksgóða
Kína-Lífs-Elixírs.
Margar þústtndir manna hafa kom-
izt hjá þungum sjúkdómum með því
að neyta hans.
A engu heimili, þar sem mönnum
þykir vænt um heilbrigði sína, ætti
að vanta Kína-Ltfs-Elixír.
Með því að margir hafa reynt að
líkja eptir vöru minni, eru allir kaup-
endur beðnir, sjálfra þeirra vegna, að
biðja greinilega um Kína-Lífs-Elixír
Waldemars Petersens.
Að eins ekta með nafni
verksmiðjueigandans og
í innsiglinu í grænu lakki.
Fæst hvarvetna fyrir 2 kr. flaskan.
Varið yður á eptirlíkingum.
(U-tA CVniáskiner i sterste
yjw ^ Udvalg til cthvert Brug,
Fagmands Garanti. — Ingen
TmB/Tmf Agenter. Ingen Filialer, derfor
V yr/fejl billigst i Danmark. — Skriv
LA jT jtvn straksog forlang stor illustreret
1 Prisliste, indeholder alt om
I Symaskiner, sendes gratis.
G. J. Olsen, Kibtnhivn.
Nikolajgade 4,
Bezt kaup
Sköfatnaði
i
Aðalstræti 10.
Trjávörur.
Frederikstad listaverksmiðja,
F"rederikstad, Norge, hefur til sölustórar
birgðir af hefluðum húsabyggingarefn-
um og listum fyrir mjög lágt verð.
Likkranzar og kort
á Laufásvegi 4.