Þjóðólfur - 20.01.1911, Page 1

63. árg.
Reykjavik, Föstudaginn 20. Janúar 1911.
JtS 3.
Athugið, kjósendur!
Svona ætla þeir að hafa það.
Allri samvinnu neitað við kjóaendur af
andstæðingaflokki.
Andstæðingafiokknura neitað ura alt tryggingar-eftirlit
raeð lögmæti fnndarins.
SérhTerjum alþingismanni og ræðumanní mótflokksins neitað »ð
mæta nema á eimum fundi.
Eftirrit.
Reykjavík '4/i 1911.
Vér undirritaðir stjórnendur
heimastjórnarfél. »Fram« leyfum
oss að vænta þess, að háttvirtir
alþingismenn hagi þingmálafund-
um þeim, er væntanlega verða
haldnir hér í Reykjavík, óður en
Alþingi kemur saman í næsta
mánuði, þannig, að skoðun kjós-
enda i fundarmátum, hver sem
hún er, geti komið sem best fram.
En til þess að nokkur von geti
orðið um það, teljum vér nauð-
synlegt, úr þvi að ekkert fundar-
hús er til, er nándarnærri taki
kjósendur, að minni hlutanum
eða Heimastjórnarfél. »Fram« fyr-
ir hans hönd verði gefmn kostur
á jafnræði við meiri hlutann u/n
skiftingu kjósenda niður á fund-
ina, um afhendingu aðgöngumiða
að fundunum, verði slíkir miðar
notaðir, um dyragaeslu i funda-
húsunum og málfrelsi á fundun-
um og atkvæðateljara.
Skyldi skiftingin á kjósendum
milli fundanna takast svo aðþröngt
yrði um ræðumenn meðal þeirra,
er sókn eiga að tilteknum fundi,
teljum vér rétt, að hver flokkur
um sig tilnefni jafnmarga mál-
svara, hvor af sinni hendi.
Vér leyfum oss að vænta svars
fyrir 19. þ. m.
Virðíngarfylst.
Lárus H. Bjarnason, Jón iónsson,
Pétur Zóphóníasson,
Sv. Jónsson, Pétur Porsteinsson.
Til
alþingismanna Reykjavíkur.
Eftirrit.
Til
stjórnar heimastjórnarfél. »Fram«.
Bréfi yðar til okkar frá 14. þ. m.
leyfum vér oss að svara á þessa
leið:
Við munum sjálflr sjá um, að
kjósendum bæarins verði skift sem
jafnast niöur á þingmálafundi þá,
er i hönd fara (þingmálatundar-
deildir), án alls flokksgreinarálits.
Við munum sjálfir láta sjá um
afhendingu á aðgöngumiðum að
fundunum — e/aðgöngumiðar verða
notaðir — og leggja rikt á um, að
þeir verði afhentir öllum kjósend-
um, réttvíslega og jafnt, án allrar
flokksgreinar.
Við munum sjálflr ráða þá eina
menn til dgragœslu á fundunum,
er við teljum þar vel til fallna, og
réttvísir sé og líklegir til þess að
halda á góðri reglu.
Málfrelsi hafa áfundunum, auð-
vitað, allir kjósendur jafnt af báð-
um flokkum, hver í sinni fundar-
deild, með þeim takmörkunum, sem
tímans vegna og góðs skipulags
kunna að verða settar.
Við sjáum ekki á móti þvi, að
tilnefndir sé i hverri fundardeild
(fundi) atkvæðateljarar af báðum
flokkum, þyki þcss þörf.
Við teljum það rétt, að hver
fundardeild hjálpist við þá rœðu-
menn, er hún hefir á að skipa,
meðal þeirra manna, er sókn eiga
þangað, og sé málsvarar jafnmargir
af báðum flokkum.
Reykjavík 17. Jan. 1911.
Jón Porkelsson. Magnús Blöndahl.

Samtal ráöherra viö ,PDlitikell,.
Nýu stjórnarfrumvörpin.
Skeytin staöfeit.
Með »Ingólfi nú komu ýms dönsk blöð,
og hafa þau öll staðfest símskeyti þau,
er vér höfum flutt.
Samtal það, er ráðherra hefir haft við
Kristján Dahl, er birt 1 «Politiken« 5.
þ. m. og hljóðar svo lauslega þýtt:
»íslenski ráðherrann, herra Björn Jóns-
son, fór á stað í gærkveldi um Holland
og London til Leith, en þar fer hann um
borð l gufuskip það, er flytur hann til
Reykjavíkur, og kemur þangað 16. þ. m.
Nokkrum tímum áður en hann fór,
hafði eg tækifæri til þess að tala við
hann í hinni lítilfjörlegu skrifstofu hans f
byggingu Pirvatbankans. Hann var kom-
inn í skinnfeldinn er eg hitti hann.
— Eg hef annars sett mér þá grund-
vallarreglu, að tala ekki við blaðamenn,
sagði fyrverandi ritstjórinn, og það sást
gletnissvipur í augum hans. . , . Blöðin hér
vanalega misskilja — eða afbaka, hvort
sem heldur er — ummæli manns. En
þér þekkið svo mikið íslensk mál, að eg
get gert undantekning hvað yður snertir.
— Viljið þér þá segja mér, hvað er
sannleikur um skilnaðarmennina?
— Að þeir geta lítið eða ekkert. Að menn
halda annað hér, kemur til af samvisku-
lausum upplýsingum til danskra blaða,
— íslenskar upplýsingar?
— Já. Bæði íslendingar þar og hér.
Maður eins og t. d. kand. mag. Melsted
hefir lengið Berlingske Tidende til að
flytja rangar fréttir. Hann er talsvert
gramur vegna þess, að styrkur sá, er hann
hefir haft til þess að semja íslendinga-
sögu, er strykaður af íjárlögunum.
— En er samkvæmt jrðar skoðun ennþá
meiri hluti Alþingis með þvl, að reyna
að koma á eingöngu konungssambandi
við Danmörku?
— Að því takmarki stefnum við. En
með því að danska stjórnin hefir ekkert
íkift sér af ályktun sfðasta Alþingis og
ekki komið með neina samkomulags
uppástungu, þá er það skoðun mfn, að
málið eigi helst að liggja niðri fyrst um
sinn. Eg held ekki að það verði komið
með það aftur á komandi Alþingi. Ann-
ars væri víst hægt að koma sáttum á, ef
Danir einungis vildu gefa einhverja íviln-
un (en eller anden Indrömmelse) í áttina
til konungssambands. En sem sagt, fyrst
um sinn er best að þagað sé um það.
—Hafið þér mörg frumvörp með heim
í kofifortinu ?
— 24.
— Hver eru þýðingarmest?
— Auk fjárlaganna og þýðingar á hin-
um skandinavisku sjóréttarlögura og al-
mennu viðskiítalögum1) er lagafrumvarp
um að setja á fót loftskeytasamband milli
Reykjavíkur og Vestmannaeya. Er svo
til ætlast, að skip á sjó geti einnig notað
það, og því verði rneiri not af símanum.
Marconi-félag í Bryssel ætlar að setja
stöðina upp, og er áætlað að hún kosti
40,000 krónur. Ennfremur er þar laga-
frumvarp um fræðslu barna; þar er meðal
annars aukin heimakensla; um cið og
samviskuyfirlýsingu3); um að menn, sem
ekki eru í þjóðkirkjunni, þuifi að greiða
til prests og kirkju, heldur gangi gjald
þeirra til kennslumála. Að lyktum legg
eg fyrir frumvörp um erfðagjald^), um
vitagjald3) og ýmsar Smátekjur til landsjóðs
og breytingar á tollögunum; auka írum-
vörp þessi tekjur landsjóðs um 135,000
kr. á ári, þar af koma 103,000 kr. með
breytingunni á tollögunum.
Þetta eru aðalfrumvörpin, er hið kotn-
andi Alþing hefir með höndum. En þau
eru nóg verkefni f 2—3 mánuði, er þingið
stendur yfir. Alþingi kemur saman 15.
15. Febr. og endar líklega nokkru fyr en
í fyrra, eða seint í Apríl,
— Og hvenær komið þér aftur til
Hafnar?
— í Maf eða Júuí — ef óvinir mínir
eru þá ekki búnir að koma mér fyrir
kattarnef, bætti ráðherrann hlæandi við«.
1) Þau bar hr. Jón Ólafssou fram á sið-
asta þingi, cn urðu þá ekki útrædd.
2) Það var dr. Jón Þorkelsson með f slð-
asta þiugi.
3) Líkl. skattanefndarinnar.