Lanztíðindi - 25.03.1851, Side 2
18«
lægt póstgaungu net um landið, með Qórð-
únga póstgaungum og hjeraða póstgaungum.
Jeg liefi heyrt, að stiptamtmaður vor hafi hug
á að koma þessu ásamt fleiru í betra horf;
en einkum vona jeg, að alþíng taki þett mál
sem fyrst fyrir. (Framhaldið síðar).
(Aðsent.)
3>að hefur borist til eyrna vorra, að yfir-
matsmennirnir í Eyafjarðarsýslu, sjeu nú bún-
ir að af ljúka ransókn á virðíngu jarðanna í
Siglufjarðarhreppi, og að þeim hafi sýnst að
breyta virðíngu þeirri, er af oss var gjörð þar
á tveimur jörðum, nefnil. Hvanneyri og Siglu-
nesi; hvers vegna er ekki hægt fyrir oss
þeim svo afskekta að segja neitt um, þar
sem við ei heldur höfum fengið neina bend-
íngu frá þeim um það, hvað þá hafi til
þessa dregið, og erum því með öllu ófróðir
þar um.
Vjer getum ekki skilið, hvers vegna að
þessar nefndujarðir hafi fremur þurftað verða
fyrirþessari breytíngu, en aðrar jarðiríhreppn-
um, þar sem jafn ljóslega var af oss tekið
fram um kosti og lesti þeirra, sem hinna,
að því einu undanteknu, að við ekki ljetum
rita í lýsíngu jarðanna móskurðarekluna á
Hvanneyri, og selanótaeptirlagið á Siglunesi,
en ljetum oss einúngis lynda, aðtala umþað
munnlega, meta það niður hvað móti öðru,
og gjöra það, eptir sem sanngjandegast þókti,
að meirí og minni kosti eða ókosti á hverri
þessari jörð fyrir sig, og að þetta hafi máske
verið yfirsjón af okkur, viljum við fúslega
játa.
Hvað nú Hvanneyri áhrærir, þá virðist
oss að vísu, og ráð var fyrir því gjört, að
grunnleigan fyrir verzlunarstaðinn kynni að
þykja of há, sem einúngis skaðahót fyrir á-
troðníng, en — einmiðt þess vegna, var það
meðfram leiðt hjá sjer að nefna í lýsíngunni
móskurðarekluókostinn, sem þó — ef smá-
smuglega metið væri — verður fult eins mik-
ill, eins og grunnleigan verður kostur, er
hærri sje eða meir metandi en átroðníngurinn.
Aptur á hinn bóginn, þegar talað er um
Siglunes, þá fannst oss, að ef átt hefði að
meta þann kost er flaut af selanótaeptirlög-
unum þar, eins og selaveiðin hefur gefistþar
nú í 20 fyrirfarandi fár, að öllu leyti eptir
sama mæHkvarða, sem kostir annara jarða í
hreppnum voru metnir eptir, að jörðin mundi
þá verða mikils til of hátt virt, í samanburði
við hinar jarðir hreppsins, og því ekki geta
orðið i neinum jöfnuði við þær, og þess vegna
drógum við miklu meira — ef til vill — en
átt hefbi að vera, úr því verði, er kostur þessi
hefði átt að metast til eptir harðasta rjetti, í
því skini einmitt, að fá jöfnuðinn sem bezt-
ann að rerða mátti; af því líka, að við stöð-
ugt höfðum fyrir augunum síðustu klausuna í
1. § reglugjörðarinnar fyrir jarðamatsmennina,
nefnil., að þegar búið væri að líta á kosti og
lesti jarðarinnar, skyldi meta hana á það verð,
er hver seljandi og kaupandi mundi vera
skaðlaus af.
En að virðingu okkar skvldi af yfirmats-
mönnum vera breytt, svo öndvert, að okknr
sýnist, einúngis á þessum 2. áður greindu jörð-
um, og þá engum öðrum í hreppnuin — þar
sem þær þó allar voru metnar eptir enum
saraa mæiikvarða, það kunnuin við illa við,
og það eykur okkur talsverða óánægju, og
við hefðum kunnað því miklu betur, að ann-
aðlivort allar jarðirnar í hreppnum, sein við
allar eins möttum eptir okkar beztu sarnvizku
og eiðstaf, hefðu hlotið breytíngu á virðing-
urini, eða engin þeirra ella.
3>essi að framan umtalaða óregla, sem
fram heiur komið við ransókn yfirmatsmann-
anna á virðíngu tjeðra jarða í Hvanneyrar-
hreppi, flítur annars sem von er af þeirri or-
sök: að löggjötín urn nýa jarðamatið 27. maí
1848, § 4. felur einúngis sýslumönnum og
prófostum á vald að útnefna til jarðamatsins
5 manna nefnd, af þeim mönnum, er í sýslu
hverri höfðu unnið að jarðamatinu, í stað þess,
að ekkert hefði af veitt, þó til yfirmatsins
hefðu verið kvaddir eins margir menn í nefnd-
ina, og hrepparnir voru í hverri sýslu, svo
sem 1 maðiir liinn hyggnasti og ráðvandasti,
sem þó að matinu hefði starfað í sinum hreppi.
Hefði svona farið fram, má gánga úr skugga
um, að yfirmatið hefði orðið rjettvísara, en það
hefur reynst þessum lireppi, því þá hefði hver
í nefndinni fyrir sinn gagnkunna lirepp, af
fullri þekkíngu og sannfæringu getað upplýst
með - og mót - mæli þau, er í nefndinni hefðu
upp koinið, út af hinu fyrra mati jarðanna, í