Undirbúningsblað undir þjóðfundinn að sumri 1851 - 23.08.1850, Blaðsíða 1

Undirbúningsblað
nndir fgóðfnnrtinn að snmri 1851.
1. blað, 23. <fag ágiiMtmánatW lSðO.
f>ingv<tllafnn<lnrinn.
Eiaugardaginn, 10. dag ágústm. 1850, nttu ,
nokkrii' íslendingar fiínd á ^in«-velli við Öx-
ará, og var það eptir ávarpi prófasts sjera
U. Stepliensens á Ytrahólmi, og tóku menn
sjer fundarstað á flötinni f'yrir noiðan ána.
Var j>á fyíst kjöriun fuudarstjóri prófast-
ur H. Stephensen, en liaiin kaus sjer aptur
fyrir aðstoðarmenn prófessor P. Pjetursson
og próí'ast J. Biiem. Skrifarar voru valdir
prestarnir sjera Jónas Jónasson í Reykholti
ogsjera Árni Böðvarsson í Ólafsvík.
$egar fuuduritin byrjaði, voru fundar-
menn taldir eptir kjördæmuni, og var tala
þeirra þessi:
úr Skaptafellssýslu . .,......... 4
- Rangárvallasýslu...........11
- Árness-sýslu..............70
- Vestmaiiiiaeyjasýslu......... 2
- Gullbriiigu- og Kjósar-sýslu .... 21
- Borgarfjarðarsýslu..........40
- Mvrasýslu............... 1
- Snæfellsness-sýslu......... 1
- Dafásýslu............... 1
- Barftastrandarsýslu.......... 2
- Slrandasýshi............. 1
- Reykjavíkurbæ............27
I fyrstu varo nokkur ágreiningur um það,
hvernig bezt væri að kjósa menn i nefndir;
entil pess, ao alltgengi sem fljótast, var það
afráðiðmeð atkvæðafjölda, að sjerhvert kjör-
dæmi, seninokkurn inann hefði á fundi, veldi
sjer kjörmenn |iannig, að 1 skyldi kjósa
inenn í nefndir fyrir hverja 10 til 14 og það-
an af færri, en 2 fyrir 15 til 24 og 3 fyrir 25
til 34, o. s. frv.; eptir þessari reglu varð þá
einn kjörmaður fyrir hvert af kjördæmum þeim,
sem áður eru nefnd, nema 7 fyrir Ámess-
sýslu, 2 fyrir Gullbr. og Kjósarsýslu, 4 fyrir
Borgarfjarðarsyslu og 3 fyrir Reykjavíkurbæ.
1 tölu þeirri, er fundarstjóri setti með fund-
inn, benti hann fiiiidaniiöiinum sjer í lagi á, að
ræða það málefni, er verða niuudi verkefni
þjóðfundariiis að ári.
Einu af ftindarmonnum kvað það nauðsyn-
legt, að eittlivað væri á kveðið uin það, hvað
fundurinn stæði lengi; þá ágreindi fundar-
menn uin þetta efni á þann liátt'. að þao voru
einkiim 3 uppástuiigur, er gjörðar voru; 1.
að fuiidaitíniinn væri óákveðinn, og ekki bund-
irin við neitt nema það eitt, að hann stæði
svo lengi, sem nokkrir væru á fundi, sem
hefðu það nialefni órætt, sem þeim þætti
brýn nauðsyn um að ræfta; 2. að funduriiiD
væri bundinn við vissan tíma, t. a. m. 3 daga,
en allir fundarmenii skyldir til að vera, þang-
að til fundi væri slitið ; 3. að fundi skyldi
slitið, þá $ fundarmaiina væri fariiiu af fundi;
og var hin síðasta uppástungan tekin af fund-
armonnum með flestum atkvæðum.
Var þá getið unt, að til fundarins væru
komin 2 nefndarálit, sem tækju fram liin helztu
atriði í sanibandi íslands og Danmerkur ept-
irleiðis og hinni nýju stjórnarskipun Islands.
Öunur þeirra var frá ;þorskafjarðarfundiiium,
sem haldinn var í vor, en hin frá Borgar-
fjarðarsýslu; lika hafði fundurinn í höndum
fáeinar uppástungur um sama efni frá ein-
stökum inanni. Fundarmöniuim kom nú á-
samt um, að bezt væri að tefja ekki fyrir
fundinum með því, að lesa upp langar bæn-
arkrár eða nefndarálit, heldur velja undir eins
ömanna nefnd, til að íliuga og senija álit sitt
um hin helztu atriði í stjórnarskipun Islands
eptirleiðis, og fá siðan þeirri nefnd í hendur
öll þau álit og uppástungur, sem fundarmenn
hefðu í höndum um það efni. Líka var gjörð
sú uppástunga, að velja n..-fnd, til að semja
bænarskrá til konungs, um að fá að sjá sem
fyrst frumvarp stjórnarinnar til grundvallar-