Bóndi - 19.04.1851, Page 12
76
þegar liúsið er fullþakið, f)á ætti risið allt ofan af mæni og
niður áytri brún veggjanna aðverajafn ballfleytt; og til þessa
eru valla önnur ráð en þau, að láta bitana ná bjerunibil út á
miðja veggi, og hafa siðan sperrusætin utan til á bitaendun-
um, en f»á fiurfa menn upp undari stoðunum að geirskera trje-
styttur eða bliðdverga niður í bitan og upp í sperruna og mynd-
ast þar við sjálfgjörð portbygging á húsinu; og til enn meiri
styrktar auka, væri það gott, að greipa skakkstyttu úr stoð-
inni að utan verðu og upp undir bita endan, en þegar bitinn
næði langt út á veggin, þá þyrfti að skera dálítið skarð í
veggjarbrúnina innri fyrir skakkstyttunni. Jað er nú auðsjeð,
að því lengra sem bitarnir ná út á veggina, því lengri verða
bitarnir og sömuleiðis sperrurnar, ef risið á að vera jafnbratt.
ÍÞannig getum vjer tekið til dæmis 6 álna breitt hús; þar þarf
bitinn að vera 6álna langur, nái hann ekkinema rjettveggjaá
milli; og af töflu þeirri, sem hjer er prentuð aptan við grein þessa
í næsta blaði, sjest, að sperran á 6 álna löngum bita, eigi búsið að
vera krossreist eða þá sperrukverkin í mæninum myndar rjett
horn =• 90°, þá verður sperran 101^ hlutir úr þumlung =
4 ál. 5 þuml. og næstum 10 línur, (í hverjum þumlungi eru
12 línur). En nái nú bitinn sina alin út á hvorn hliðvegg, þá
verður hann 8 álna langur, og sperran á þeini bita, með kross-
reistu risi, verður á lengd 5 ál. 15 þuml. og 8 linur; það er
nú líka auðsjeð, að þess lengri sem sperran er, því fleiri borð
þurfa i súðina. En þótt að þessi tilhögun kosti nú nokkuð
meiri viði, þá ætlum vjer það borgi sig vel, bæði með port-
byggingunni, sein á verður húsinu, og líka að því leyti sem
að þessi tilhögun hlýtur að verja bæði viði og veggi mikið
betur fyrir regni og raka. Hvað portbygging sú, er þann-
ig myndast á húsinu, muni verða há, geta menn hæglega sjeð;
því þegar sperrurnar eru krossreistar, þá verður stytta sú,
sem gengur frá bitanum yfir stoðinni og upp undir sperruna,
jafn löng því af bitanum, sem liggur frá stoðinni og út á vegg-
inn, svo nái nú bitinn, 1 al. út af stoðinni, þá verður port-
hliðin álnarhá, en sje nú risið flatara en krossreist, þá verður
porthliðin lægri, en sje risið þar á inóti brattara en krossreist,
þá verður porthliðin þeiin mun hærri; því sje t. a. m. liúsið
svo brattreist, að sperrukverkin í mæninum eða mænishornið
sje ekki nema tæpar 60 gráður ( = 59° 54% þá verður port-
hliðin 1 al. 17 þuml. og 8 lín. á hæð, þótt ekki gangi nema