Norðri - 01.10.1856, Blaðsíða 4

76
er náttúran fratnleiSir, eins þurfa tnennirnir ab
ná hver til annars til þess ab geta miblab hver
iiurum andans ávöxtum. J>ó fjærvistir skilji menn
og þjóÖir afe samveru og samtali, þá geta þó brjef,
hlöí) og bækur flutt hugsanir vorar og andlega
ibju til annara og hib sama frá þeim til vor apt-
ur. Eptir því sem samferfeirnar eru minni, ept-
ir því dregst hver ma&urinn, hver þjóöin meir út
úr hinni ahnennu framför heimsins.
þaö .er því ekkert, semhinar menntuSu þjó&-
ir nií á dögum kappkosta eins mikií) og afe hafa
samgöngur innanlands og viö útlendar þjð&ir sem
tíSastar og sem lljótastar. Ollu því sem hib sí-
starfandi hugvit mannsins hefur fundib, er fyrst
og fremst beitt til ab auka flýtrnn. Gufuvagn-
inii ílýgur eptir járnbrautinni margar rnílur á hverri
klukkustundu og eptir rafsegulþrábunum þýtur
frjettin land úr landi meb fiýti hugarins.
þab er nú hvorttveggja, ab vjer íslendingar
höfum lítinn afla til ab keppast á vib abrar þjób-
ir í framförum í þessu efni, enda eru vibburb-
irnir ærib litlir. þab er ekki ab undra, þó útlenda
menn furbi á því, er þeir ferbast hjcr á landi,
ab hvergi sjást mannaverk á vegum vorum. |>ab
má svo ab orbi kveba, ab hestarnir gjöri veginn
lijer en mennirnir ekki, því óvíba er gatan ann-
ab en trobningur eptir liestana. — En um veg-
leysib þyrfti nú ab tala sjer ílagi. — þó ab veg'-
irnir sjeu nú eins og þeir eru, gætu þó samgöng-
urnar verib meiri og vissari en þær eru nú sem
stendur. Stjórnin hefur nú reyndar verib farin
ab finna til þess, liversu póstferbum var hjer á-
bótavant, og hefur því leitab álits amtmanna um
þetta mál fyrir nökkrum árum; en þó ab amt-
mennirnir sjeu fyrir löngu búnir ab senda stjórn-
inni ýtarleg álitsskjöl um þab — álitsskjal amt-
mannsins í Norbur- og Austuramtinu er t. a. m.
sent stjórninni 1852 —, þá liggur þó málib enn
hjá stjórninni, án þess hún bafi horib þab undir
þau 2 alþingi, er síban hafa verib haldin. þab
var því ekki vanþörf á, ab alþingi sendi konungi
bænarskrá um þetta málefni, og vonandi er ab
stjórnin finni þab skyldu sína ab láta þab nú ekki
lengur liggja abgjörbalaust, þó ab hún ekki hafi orb-
ib vib þeirri bæn alþingis, ab bæta póstgöngurnar
til brábabyrgba undir eins þetta yfirstandandi ár.
Oss virbist nú sem alþíngi hafa ekki tekizt mjög
lipurlega meb þetta mál. Fyrst gekk allt meb
himnalagi. Sjálfur konungsfulltrúinn var því
mebmæltur, og 5 manna nefhd var þcgar kosin,
og samdi hún langt og snjallt nefndarálit. Vib
liina fyrstu unmebu mótmælti enginn abalnsálefn-
inu, og engin bieytingaratribi komu fram. En í
ályktuijarnmræbunni lá vib sjálft, ab öllu málinu
væri hrundib. Hinn 3. konungkjörni þingmabur
rjebi frá ab senda nokkra bænarskrá, 5 bændurn-
ir snjerust allt í einu móti því, og tölubu langt
og breitt um óbærilegan kostnab, sem þab mundi
olla landinu; þó oss virbist, ab nógur tími hefbi
verib ab tala um kostnabinn, þegar frumvarp var
komib frá stjórninni. þingmabur Strandasýslu
hjelt ab íslenzka stjórnardeildin mundi verba af-
arreib, ef póstagreibslan væri lögb undir póst-
stjórnina dönsku, en vjcr ætlum, ab hún mundi
verba sárfegin; og vib atkvæbagreibsluna voru
mörg merkisatribin f nefndarálitinu felld.
Hib fyrsta atribi, er fellt var vib atkvæba-
greibsluna var þab, ab abalpóststjórn ríkisins skyldi
framvegis taka ab sjer öll póstmál á Islandi. Vjer
hefbum nú búizt vib, ab þingib mundi þakksam-
lega hafa fallizt á þessa uppástungu, því vjer á-
Iítum oss ekkert hagkvæmara eins og stendur,
og vjer getum varla ímyndab oss annab en ab þetta
hefbi fengizt. þab er einkar áríbandi fyrir stjórn-
ina sjálfa ab lag komist á þetta mál, og þó ab vjer
vitum til þess, ab hinn fyrverandi fjárstjórnar-
rábgjafi Sponneck vildi ekki fallast á þá til-
hcigun, þar eb gjört var ráb fyrir ab póststjórn-
in yrbi ab skjóta nokkru fje til ab minnsta kosti
fyrst um sinn, þá var þó allíklegt, ab stjórnin
hefbi þó ab lyktum fallizt á þab, því póststjórn-
in sjálf var því ekki neitt fráhverf.
þegar nú þessu atribi var hrundib hefbum
vjer ekki búizt vib, ab hib annab atribi yrbi einn-
ig fellt, ab stofna póststjóraembætti í Reykjavík,
og þó varb þetta nibursfaban. En þab virbist þó
aubsætt, þegar búib væri ab fjölga póstgöngum, þó
ekki yrbi meira ab gjört en farib er fram á í
nefndarálitinu, og þegar afgrcibsla pósta til allra
hluta landsins ætti ab vera í Reykjavík, ab þab
yrbi ókljúfandi ábætir fyrir embættismenn, sem hafii
eins mörg og margháttub embættisstörf á hendi
eins og stiptamtmabur og landfógeti, ab gegna
þar ab auki þessum sjerstaklegu póststörfum, svo
í lagi fari; en ekkert er þó eins áríbandi, ef ab
fullt gagn á ab hafa af fjölgun póstanna, en ab
afgreibsla þeirra í Reykjavík gangi fijótt og vel,
og sá mabur, sem slíkt annast, sje bæbi fljótur
og leikinn í störfum sínum; og ekki efumst vjer um,
ab slíkur póststjóri yrbi settur í Reykjavík, ef póst-