Norðri - 15.09.1857, Blaðsíða 1

NORÐRI.
1857.
* 5 c? >
5 £3*4
rr v. 3
5. ® ?>-<r>
z. — >
“ » ^ *"i
^ -
— c«
c 2 S
— fts
5. ár.
/tlþing 1857.
'Vjer liöfum til þessarar stundar dregi& aÖ skrifa
neitt um aiþingi vort í sumar og störfþess, enda
erum vjer svo illa settir hjer svo langt frá þing-
stabnum, ab vjer getum líttö fengib ab vita nema
þab, sem vjer heyrum á skotspónum, því þing-
tíbindin koma ekki fyr en löngu seinna, um mibj-
an vetur eba ab vori; og þó ab vjer tækjum
oss ferb á hendur til Reykjavíkur í enda
hins reglulega þingtíma, þá gátum vjer lítib fræbst
af þeirri ferb, því fá mál voru rædd til lykta meb-
an vjer vorum sybra, því verkefni þingsins var
svo mikib, ab Iengja varb þingib til hins 17. á-
gústmánabar, og voru því flest mál ókomin úr
nefndum, þegar vjer vorum sybra.
þegar vjer nú sjáum, hvaba málefni þingib
hefur haft til mebferbar, getum vjer nú reyndar
ekki annab en furbab oss á því, ab svo mikib
skyldi þurfa ab lengja þingtímann, og oss virbist
þab einkum liafa valdib því, ab stiptamtmabur dró
svo lengi ab leggja fram frumvarpib um vörn og
rábstafanir raóti fjárklábasýkinni fyrir þingib. f>ab
er eMilegt þó þab hepti störf þingsins fratnan af
þingtímanum, þegtir stjórnarfrnmvörpin koma of-
seint, og þingmenn eru því ab kynoka sjer vib ab taka
önnur mál í nefndir, af því þeir vita ekki hvab yfir-
gripsmikil frumvörpin kunnaab verba, og enn óheppi
legar hefur þab tekizt, ab frumvarp amtmannanna
fyrir vestan og norban skyldi ekki vera lagt fyrir
þingib fyr en þann 14. júlí — aboss minnir —,
því annars hefbi þa^ mál ekki þurft ab valda
því, ab þingtíminn var lengdur svo mjög. þab
er ætíb hart fyrir almenning ab þurfa ab greiba
þribjungi meiri alþingiskostnab en verib hefur,
og þó einkum, þegar menn sjá, ab þctta er ab
nokkru Ieyti sprottib af hirbuleysi stjórnarinnar
og yfirvaldanna.
Hin helztu mál, sem komu til umræbu á þing-
,nu voru þcssi:
23—24.
A, frá stjórninni:
1. Jarbamatsmálib. þingib fylgdi í þessu
máli yfir höfub frumvarpi nefndar þeirrar er sett
var í Reykjavík samkvæmt tillögum alþingis 1855.
og urb^þau úrslit, ab sinn deilir skyldi vera fyr-
ir hvert umdæini til ab fá hundrabatöluna. Skyldi
hann vera 29 rd. 48 sk. í Norbur- og Austurum-
dæminu, 30 rd. 48 3k. í Suburumdæminu og 26
rd. 48 sk. í Vesturumdæminu, og skyldi eptir þess-
um deili reikna hundrabatölu hverrar jarbar og
skyldi sú jarbabók Iöggild og standa óbreytt í 20 ár.
2. Um fjárhagsefni Islands. J>ab fór ab getu
vorri (sbr. maímánabarblab þessa árs), ab stjórn-
in rnundi ekki bjóba oss nein sjerleg kostabob um
hluttekning í ab rába fjárhag vorum. Ekkert frum-
varp um þetta efni var lagt fyrir þingib, heldur
skrifabi dómsmálastjórinn konungsfulltrúa, og bab
hann ab bera undir þingib, ab hve miklu leyti þab
áliti ab þab gæti gefib ráb um fjárhag lands-
ins, og þar meb fylgdi og þab atribi, á hvern hátt
Islendingar gætu lagt til menn á ílotann danska.
þingib sá nú eins og var, ab lítib mundi stoba,
ab þab fengi leyfi til ab rábleggja stjórninni hitt
og þetta í þessu máli, sem hún ckki þyrfti ekki
ab taka til greina framar en hún vildi, og beidd-
ist því, ab alþingi fengi vald yfir tekjum og út-
gjöldum landsins, og ab stjórnin leggi til, á meb-
an verib er ab koma fjárhag Islands í rjett horf,
vissa upphæb á ári hverju. þó ab oss nú geti
ekki betur virzt en ab þab sje einhvern veginn
kátlegt, ab alþingi fengi þannig fullkomib vald ab
ákveba tekjur landsins og útgjöld, meban þab þó
ekki hefur fengib löggjafarvald í ötrnm málum,
þá virbist oss þó, ab þingib hafi gjört rjett í ab
neyta því ekki öldungis ab taka ab sjer þetta sjer-
staka löggjafarvald; því bæbi er öll þörf á, ab
þessu sje ljett á þingi Dana, sem kvartab hefur
undan ab þurfa nokkub vib þab ab fást, og svo
ættu menn ab geta vonazt eptir, þegar alþingi
15. Septeniber.