Norðri - 31.10.1858, Blaðsíða 6

106
þessi ritgjör?) er því hinn ágætasti undir-
búningur fyrir unga og nýja alþingismenn. þeir
geta þar sjefe, hvers þeir eiga afe bifeja, og hvern-
jg þeir eiga afe framflytja bænir sínar og kjós-
enda sinna. þingife fær þar margar gófear og rjett-
ar bendingar, og einstakir þingmenn efni til íhug-
unar. þar eru skírt og greinilega tekin fram
rjettindi lands vors, liver þau eru, og hversu
þessi rjettindi hafa verife fótuin trofein af Ðana
stjóm.
Jón Sigurfesson hefur, eins og þjófekunnugt
er, rætt og ritafe svo vel um rjettindi lands vors,
afe enginn hefur áfeur stafeife honum þar jafnfæt-
is, og vife megum, ef til vill, lengi bífea þeirra
manna er betur gjöri.
J>afe eitt líkar mjer ekki, afe mjer virfeist afe
Jón Sigurfesson sja'i engan alþingisforseta ncma
sjálfan sig. því alþingife 1855 og forseti þes3 — sem
þó var annálafeur alþingismafeur — hefur svo inarg-
ar syndir á baki afe bera, afe enginn gæti risife
undir því nema daufeur mafeur, því þafe sýnist
afe Jón Sigurfesson vilji láta allra þinga syndir
bitna á honum,' og aldrei þykir honuin þingife
vel þinglegt nje þingmennskuicgt nema 1857.
Jeg heíi opt verife afe hugsa mjer í minni
einföldu bóndamenriskn, hvernig alþingis forset-
inn á afe vera, og hefur mjer fundizt, afe hann
ætti afe vera einna líkastur Jóni Sigurfessyni;
verja þingife, eins trg hann gjörir, fyrir áleitni kon-
ungsfulltrúa og danskra stjórnarherra, halda fram
bænarrjetti þingmanna og þipgsins, og gjöra kjós-
endum efea aljiýfeu, sem aufeveldasta afegöngu til
alþingis. En hitt þykir mjer ekki eins víst —
kann ske af því afe jeg er nifeurskurfearmafeur —
afe þingmenn eigi sjálfsagt afe hanga hver aptan
í öferum í innlendum málum; því þess konarmál
geta þó verife svo stórskorin, afe engum þing-
manni, sem hugsar nokkufe, og gæta vill skyldu
sinnar geti dottiö í hug afe greifea atkvæfei gegn
því, er hann álítur rjett að vera.
þinginu er því jafnmikil naufesyn á, ef á þyrfti
afe halda, afe verja sig fyrir yfirgangi forseta eins og
stjórnarinnar, ef hann vill gjöra sig afe alræfeismanni
í inniendum málum og heimta afþingmönnum til-
slökun fram yfir þafe sem þeir álíta rjett, til þess
kann ske afe styfeja eitthvert þafe málefni, erhann
sjálfur vill framfylgja. Ef afe þeir menn yrfeu
forsetar sem vildu beita þingife slíkum brögfeum,
þá er árífeandi, afe þingmenn verji sig jafnvel fyrir
slíkum yfirgangi sem fyrir áleitni stjórnarinnar, því
hann gæti vissulega orfeife cins hættulegur, þeg-
ar fram í sækti.
^ r
2. Brjef frá Iiómaborg, eptir Olaf
katólska.
þ>eir sem afe þekkja herra Olaf Gunnlaugsen
efea kathólska frá skólatíma hans í Reykjavík og
stúdentaárum lians í Ivaupmannahöfn vería ef-
laust afe játa, afe hann var gáfafeur mafeur og fjöl-
frófeur og hinn efnilegasti til bókmennta. jietta
virfeist enn lýsa sjer einkar vel í brjefuin þess-
um frá Rómaborg, þau eru hin skemmtileg-
ustu og vel skrifufe, og væri óskandi afe höfund-
urinn gæfi okkur lýsingar á fleiri löndum, því
öllu þesskonar taka mcnn mefe stærstu þökkum
og því er mifeur, afe svo fáir Islendingar geta ferfe-
ast til annara landa, því ferfeabækur þeirra manna
sem hafa vit og eptirtekt til afe sjá hife sjerstak-
lega í lífi hverrar þjófear, er miklu yndislegra og
frófelegra afe lesa en allar blafeafrjettir um orustur og
samninga stjórnenda.
Aufesjefe er þafe, afe Olafi finnst mikife um
páfatignina, og liina vifehafnamiklu n):ju kirkju sína,
og er honum þafe ekki láandi, fyrst hann á ann-
afe borfe breytii trú sinni. þafe eitt þykir mjer
vanta, afe Oiafur segir okkur ekki frá um fyrirætl-
anir’ páfa hjer á Islandi, hvort hann ætlar afe taka
okkur aptur undir náí arvængi sína, ef vife viljum
þífeast hann.
Auk þessara ritgjörfea eru í Fjelagsritunum
stutt ritgjörfe eptir Gufebr. Vigfússon um íslendinga-
sögur, kvæfei tvö snúin úr latínu eptir Gísla Brynj-
úlfssen, og nokkur frumkvefein eptir Steingrím
Thorsteinsson, og enn kafli úr brjefi frá Reykja-
vík um skipatjónife í nómveber í fyrra, nett og á-
gætlega skrifafeur.
þafe má því furfeu gegna, afe ekki skuli selj-
ast meira af þessum ágætu ritam, sem svo eru frófe-
leg og skemmtileg, en svo afe tekjurnar hrökkva
tæplega fyrir prentunarkostnafeinum; og ætla jeg
þessu mest valda, hve seint ritin koma til Iandsins.
liaílí úr brjefi
frá gamaldags bónda 6. júní 1858
(Afesent). Jeg þakka þjer kærlega tilskrifife af
’) Brjef þetta er eins og sjá má svar frá gömlum bónda
í Skagaflrfei til manns hjer á Akureyri. Oss þótti brjeflfe
svo eiukennilegt bæfei afe orfefæri og hugsnn, afe vjer fengnm
ieyfl til afe taka þenna kafla ár því, og kytini hann afe geta
oifeife mörgnm manni gófe hugvekja nm verzlum og vife-
skipti maniia. líitstjóriuu.