Norðri - 28.12.1861, Side 6

118
er þc?s getib aS 30 skipa, flest smá, sigldii einn
daginn frá eyjunni, og þegar Hrdlfur gípur kom
á stórskipi Gubmundar ríka til ab ieita til iiefnda
vib Biöm, guldu eyjarmenn 2 hundrub silfurs fyrir
Bjnrn og fóru snaubir til lands. Uin sama leyti
eiga og höfbingjar tiltölu í hvalreka í Grímsey
bæbi þingeyingar og Eyftrtingar eins og getur í
Reykdælu um Askel goða og þá febga úr Arskógi.
Einnig.má þar sjá ab byggð var í evjunni, hjet
sá Máni er varfcveitti reka Askels. Seinna niá af
ýmsum stöbum í Isiendingasögu Sturlu sja', ab
eyjan hefir byggb veiib, og ab ferbir þangab til
fjárdílunar hafi verib hinar ábatasömustu. þann-
ig ljet Giíbmtindur dýri balda þangab til fengjar
eptir Onundarbrennu, er harin vildi sem fyrst afla
sjer fjár til ab greifa í mannbætur sem gjörbar
voru á heridur lionuin. Vorib 1222 var Gub-
mundur byskup Arason þar lumian tíma um vor-
ib, og voru þá meb liyskiipsinönnum 70 vígra
manna í eyiunni og ab auk þrjátíu af fátæku
fólki er byskupi fyigdi, og er ekki ab sjá, ab þess-
tim tnannfjölda hafi-orbii') þar vistafátt, eba tiysk-
up hef*'i eigi getab haldib sig þar og lib sitt leng-
ur, ef hann liefbi ekki verib hrakinn þa?an meb
heifjölda. þá var kirkja í eyjtinni og mun því
liafa Vcrib þar byggb allmikil. 1244 þegar Kolbeinn
ungi fór af stab ab norban fyrir Flóabardaga er
skip þeirra Grímseyinga talib tneb belztu ?stór-
skipunum í ferb hans, og voru þar þó sainan
dregin iill hin stærstu skip og beztu í Norblend-
ingafjórbungi. Eitt af sökum þeim, er Ileinrekur
Iíólabyskup hafbi á liendur Oddi þóraiinssyrii,
er hann bansetti, var hvalupptekt í Grímsey, er
Ilólastabur átti. Mun Oddur hafa tekib livalinn
þegar hann felldi þar Rana Kobránsson 1254.
Vjer efumst ekki um, ab mörg'fleiri dæmi
mætti tiltína til ab sýna írain á, ab Grímsey hefir
lengst af ef ekki æiíb verib byggb f fornöld, og
ab sjórinn þar f kring liefir æfinlega verib eins
brosandi og blessunarríkur eins og iiann enn er,
en vjer álítum ab hin nefndu dæmi sje nóg til
ab sýna, ab Einar þveræringur helir engar öfgar
mælt, er hann sagbi, ab þar mætti læba her manns
á matarafla eyjunnar sjálfrar.
Hitt ætlum vjer mýkluin ratin hægra ab sanna,
ab J. H. gjöri oflítib úr Grímsey og telji þar stór-
um betur ókostina en kostina, enda eraubsjebab
hann veit ekki neitt um Grímsey nema lýsingar
í gömlum ferbabókunt ab sumu rammvitiausar,
frásögn Commerells enska, sem ekkert skynbraab
gat bori'. uin gæfi Grírnseyjar, og svo ntælgi
Húsavikurinannsins, sem iíklega iielir ekki verib
á marga fiska, end*a varla batnab í tnebferbnmi
hjá J. II.
Vjer getum nú frætt J. II. mikium mun bet-
ur nm ey þessa, og veibur þá bib sama ofan í
og var á dögum Einars þverærings og verib heíir
frá ldaöbli, ab þar er einhver liinn bezli bjarg-
ræbisstabur tii ailrá matfanga sem til getur verib
lijer á landi, og eingöngu ólagi og dugnabarleysi
ab kenna, ef menn bjargast þar ekki, enda bjarg-
ast þar margir vel, þó ntiklum mun betur mætti
vera. Vjer getam frætt J. H. á því, ab á hin-
um síbustu árum sem liafa kreppt svo ab, bæbi
6 stóium; 6 knífar 6, matstingir 6 spænir, hálf
tylft af hverjuíu smámunum sem fleira þurfii af.
Vib vorum svo fátæk, en þá líka svo hjartanlega
ánægb meb allt saman.
Vib höfburn eigi verib gipt nema fáa daga,
þegar þing var haldib í sveitarþorpi þingmanna-
leib burtu. Jeg vaib ab fara þangab til ab vita
hvort jeg fengi ekkeit ab starfa; Cn hvernig átti
jeg ab komast þetta? Jeg hafii lagt fram aleigu
tnfna til ab kaupa í búib, og líka var hart ab
skilja vib konuna rjett ab sega eptir brúbkaups-
daginn. En fara varb jcg. Pjár þurfti jeg ab
afia, eba hungrib mundi bráium standa fyrir dyr-
um mfnum. Jeg fjekk mjer því hest ab láni og
nokkra dali í peningutn og reib ab heiman og
skildi kona mín vib mig í dyrunnm og veifabi
eptir mjer hendinni. Hin ljómandiog blíbu augu
liennar hrifu hjartamilt, og tnjer fannst jeg geta
gengib áeld og vatn fyrir hennar sakir.
Jeg kom til svcitahæjaiins kalt októberkvöld.
Gestgjafahdsib var fullt, því þinghaldib átti ab byrja
nxesta dag. Jeg þekkti þar engan og vissi ekki
hvernig jeg ókunnugtir unglingur ætti ab komast
fram í slíku fjölmenni og fá nokkurn starfa. í
veitingahei berginu voru margir menn úr nærsveit-
unurn, er böfbu salnazt saman erindislausir til
þess ab lieyra hvað fram færi. þar var verib ab
drekka, og hávabi mikill og deila nokkur. Rjett
í þvíjeg korn inn sá jeg olbeldissegg einn mik-
inn liáifdrukkinn Ijósta gamlan maun. Síban kom
hann ganandi frani hjá mjer og skaut vib tnjer
ölnboga. Jeg baríi hann á svipstundu svo hann
fjell og rak hann síban á dyr. Jeg þurfti enga
betri mebmælingu. Á svipsttindu kotnu margir
menn, heilsubu rnjer og tóku í hönd mjer og biifu
mjer til samdrykkju, svo jeg þóttí þegar mikil-
menni á þessum ntannfundi.
(Framhaldib síbar).